Euskaltzaleon klasismoa
Nafarroako Gobernuak ziklo bat kendu nahi zuen Altsasuko lanbide-heziketako ikastetxetik...
Jakin-min hutsez, institutuko web-gunera joan nintzen; hauxe topatu nuen: “El CIP FP SAKANA LH IIP imparte las clases en el modelo lingüístico G. El profesorado que conoce el euskera, en la atención personalizada al alumnado, utiliza este idioma cuando así se lo demanden”. Espainolez ematen dut, hizkuntza horretan baino ez dagoelako.
Hori irakurrita, legeak Nafarroan zer esaten ote duen begiratu nuen. Hauxe dio eremu euskalduneko hezkuntzaz 18/1986 Euskarari buruzko Lege foralak: “24. artikulua: 1. Ikasle guztiek irakaskuntza hartuko dute, guraso-boterea edo tutoretza daukan pertsonak, edo hala badagokio, ikasleak berak aukeratutako hizkuntza ofizialean. 2. Hezkuntza maila ez-unibertsitarioetan euskara eta gaztelania nahitaez irakatsiko dira, ikasle guztiek oinarrizko eskolatzearen bukaeran bi hizkuntzetan gaitasun maila nahikoa egiaztatu ahal izan dezaten”.
"Ez dago euskarazko hezkuntza
lanbide-heziketara zabaltzeko asmorik ezta, irudi luke, gogorik ere.
Zer egiten zaidan harrigarria egoera tamalgarri bezain orokortu honetan? Euskalgintzaren pasibotasuna "
Ez bat ez bi, legea ez da betetzen: Sakanako lanbide-heziketako ikasleek ez dute hizkuntza ofiziala aukeratzeko ia eskubiderik: ziko bakarra eskaintzen zaie D ereduan. Gehien-gehienek gaztelaniaz ikasten dute, ez dute ikasgairik euskaraz, ezta Euskara ikasgaia ere.
Legea ez da betetzen, eta ez nau harritzen: EAEko Hezkuntza Sailak ere ez du betetzen: nonbait, euskararik ez dakiten langileekin sustatu gura du euskara eremu sozioekonomikoan. Lanbide-heziketan euskara bazterrekoa da erkidego bietan. Ez batean, ez bestean, inon ez dago euskarazko hezkuntza lanbide-heziketara zabaltzeko proiektu irmorik. Nahiz eta Altsasun datorren urtean beste ziklo bat eskainiko den D ereduan. Jakina: D ereduan eskaintzen dena G ereduan ere ikasten ahal da, baina ez alderantziz.
Zer egiten zaidan harrigarria egoera tamalgarri bezain orokortu honetan? Euskalgintzaren pasibotasuna. Egia da apurka-apurka ari dela alor honetarako eskakizun zehatzak egiten: STEILAS sindikatuak Altsasuko ziklo hori mantentzea eta euskaraz eskaintzea eskatu dio Gobernuari, eta LABek ziklo gehiago eskaintzea euskaraz. Kontseiluak 2019an egin zuen proposamenean, Nafarroako lanbide-heziketako zikloen %60 euskaraz eskaintzea eskatu zuen.
Paperera ailegatu da, bai. Baita horretan geratu ere.
Lanbide-heziketaz barik batxilergoaz ariko bagina, ez dut uste hain luzaroan hain oharkabean pasako zenik kontua. Ala benetan uste duzue normaltasun osoz onartuko genituela euskararik gabeko eskolak EAEko eta Nafarroako eremu euskalduneko institutuetan? Normaltasun osoz, gure seme-alabei batxilergoa euskaraz egiteko eskubidea ukatzea?
Ez dut uste.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]