Nafarroako Gobernuak ziklo bat kendu nahi zuen Altsasuko lanbide-heziketako ikastetxetik...
Jakin-min hutsez, institutuko web-gunera joan nintzen; hauxe topatu nuen: “El CIP FP SAKANA LH IIP imparte las clases en el modelo lingüístico G. El profesorado que conoce el euskera, en la atención personalizada al alumnado, utiliza este idioma cuando así se lo demanden”. Espainolez ematen dut, hizkuntza horretan baino ez dagoelako.
Hori irakurrita, legeak Nafarroan zer esaten ote duen begiratu nuen. Hauxe dio eremu euskalduneko hezkuntzaz 18/1986 Euskarari buruzko Lege foralak: “24. artikulua: 1. Ikasle guztiek irakaskuntza hartuko dute, guraso-boterea edo tutoretza daukan pertsonak, edo hala badagokio, ikasleak berak aukeratutako hizkuntza ofizialean. 2. Hezkuntza maila ez-unibertsitarioetan euskara eta gaztelania nahitaez irakatsiko dira, ikasle guztiek oinarrizko eskolatzearen bukaeran bi hizkuntzetan gaitasun maila nahikoa egiaztatu ahal izan dezaten”.
"Ez dago euskarazko hezkuntza
lanbide-heziketara zabaltzeko asmorik ezta, irudi luke, gogorik ere.
Zer egiten zaidan harrigarria egoera tamalgarri bezain orokortu honetan? Euskalgintzaren pasibotasuna "
Ez bat ez bi, legea ez da betetzen: Sakanako lanbide-heziketako ikasleek ez dute hizkuntza ofiziala aukeratzeko ia eskubiderik: ziko bakarra eskaintzen zaie D ereduan. Gehien-gehienek gaztelaniaz ikasten dute, ez dute ikasgairik euskaraz, ezta Euskara ikasgaia ere.
Legea ez da betetzen, eta ez nau harritzen: EAEko Hezkuntza Sailak ere ez du betetzen: nonbait, euskararik ez dakiten langileekin sustatu gura du euskara eremu sozioekonomikoan. Lanbide-heziketan euskara bazterrekoa da erkidego bietan. Ez batean, ez bestean, inon ez dago euskarazko hezkuntza lanbide-heziketara zabaltzeko proiektu irmorik. Nahiz eta Altsasun datorren urtean beste ziklo bat eskainiko den D ereduan. Jakina: D ereduan eskaintzen dena G ereduan ere ikasten ahal da, baina ez alderantziz.
Zer egiten zaidan harrigarria egoera tamalgarri bezain orokortu honetan? Euskalgintzaren pasibotasuna. Egia da apurka-apurka ari dela alor honetarako eskakizun zehatzak egiten: STEILAS sindikatuak Altsasuko ziklo hori mantentzea eta euskaraz eskaintzea eskatu dio Gobernuari, eta LABek ziklo gehiago eskaintzea euskaraz. Kontseiluak 2019an egin zuen proposamenean, Nafarroako lanbide-heziketako zikloen %60 euskaraz eskaintzea eskatu zuen.
Paperera ailegatu da, bai. Baita horretan geratu ere.
Lanbide-heziketaz barik batxilergoaz ariko bagina, ez dut uste hain luzaroan hain oharkabean pasako zenik kontua. Ala benetan uste duzue normaltasun osoz onartuko genituela euskararik gabeko eskolak EAEko eta Nafarroako eremu euskalduneko institutuetan? Normaltasun osoz, gure seme-alabei batxilergoa euskaraz egiteko eskubidea ukatzea?
Ez dut uste.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.
Errazagoa da J.K... [+]
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]