Zer egingo dugu dirurik ez dagoenean?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zer musika entzuten duzue? galdetzen diegu ikasleei saioro. Gehienek reggaetona eta trapa, gutxi batzuek rocka edo punka.
Euskarazko musika entzuten duzue? Oso gutxik. Erreparatzen diezue letrei? Ez gehiegi. Hezkuntza arautuan eskaintzen ditugun saioak Euskal Idazleen Elkartearen “ Idazleak ikastetxeetan” programaren baitan eskaintzen dizkiegu DBH 3-4 eta Batxillergoko ikasleei. Gure artean urtetan ahotan genuen uste bat, susmo bat, intuizio bat frogatu nahi genuelako, euskal kulturaren transmisioan etena gertatzen ari zela bai hezkuntza arautuan bai ez-arautuan bai familia edo etxe giroan. Gure uste susmo intuizio hori, sei urteotan eskaini ditugun saioetan ikasleei galdetuta, benetan hala izatetik oso gertu dagoela baieztatu dugu. Ez dugu
"Zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu?"
inkesta ez kualitatibo ez kuantitatiborik egin, ez ditugu ikastetxeak aztertu. Ikasleei, saio guztietan galdetuta jakin dugu musika ez dutela euskaraz entzuten. Idazleen eta musikarien elkarreraginetik sortutako kantagintza da guk eurekin partekatzen duguna. Helburua sinplea da: transmisioaren etenari aurre egiteko gure ekarpena maite dugunetik, bizi gaituenetik, ezagutzen dugunetik egitea. Saioei hari bat baizen gehiago bila geniezazkiekeen, horietako bat historia jostekoa. Idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren bitartez Euskal Herriaren historia ezagutzeko beste modu bat proposatzen diegu. Historialariak edo kazetariak datu objetiboekin, frogagarriekin lan egiten du. Ezin du gezurrik esan, ezin du asmatu. Sortzaileak ez du arau hori. Sortzaileak gogoeta eta sentipenak uztartu ditzake inongo artxiboko agiririk erakutsi gabe. Gertakari historiko batek emozionalki eragin diona adierazi dezake, adibidez, poema batean, adibidez bertso-sorta batean. Horrek kantagintzaren funtzioari buruzko galderak luzatzeko aukera ematen digu. Berbarako, zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu? Zertarako kantatzen dugu jendaurrean? Zergatik kantatzen dugu elkarrekin? Zenbateraino egiten gaitu kantatzen dugunak, zenbateraino eraikitzen dugu garena, geure identitatea, kantatzen dugun horretatik? Zenbateraino eragiten dute gure euskalduntasunean? Bistan dena, 50 minutu ez dira aski ikasleek horrenbeste hitz, horrenbeste doinu, horrenbeste kontzeptu abstraktu eta gehienetan aurrez landugabeak barneratzeko. 50 minutu ez dira aski idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren dimentsio sinboliko, afektibo eta politikoaz jabetzeko. Ikasturte osoan zehar, iraunkorki, estrategikoki euskaraz idazteko, euskaraz kantatzeko, euskaraz sortzeko grina transmititu nahi genuke. Eta badakigu zelan lortu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]