Zer egingo dugu dirurik ez dagoenean?
Zer musika entzuten duzue? galdetzen diegu ikasleei saioro. Gehienek reggaetona eta trapa, gutxi batzuek rocka edo punka.
Euskarazko musika entzuten duzue? Oso gutxik. Erreparatzen diezue letrei? Ez gehiegi. Hezkuntza arautuan eskaintzen ditugun saioak Euskal Idazleen Elkartearen “ Idazleak ikastetxeetan” programaren baitan eskaintzen dizkiegu DBH 3-4 eta Batxillergoko ikasleei. Gure artean urtetan ahotan genuen uste bat, susmo bat, intuizio bat frogatu nahi genuelako, euskal kulturaren transmisioan etena gertatzen ari zela bai hezkuntza arautuan bai ez-arautuan bai familia edo etxe giroan. Gure uste susmo intuizio hori, sei urteotan eskaini ditugun saioetan ikasleei galdetuta, benetan hala izatetik oso gertu dagoela baieztatu dugu. Ez dugu
"Zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu?"
inkesta ez kualitatibo ez kuantitatiborik egin, ez ditugu ikastetxeak aztertu. Ikasleei, saio guztietan galdetuta jakin dugu musika ez dutela euskaraz entzuten. Idazleen eta musikarien elkarreraginetik sortutako kantagintza da guk eurekin partekatzen duguna. Helburua sinplea da: transmisioaren etenari aurre egiteko gure ekarpena maite dugunetik, bizi gaituenetik, ezagutzen dugunetik egitea. Saioei hari bat baizen gehiago bila geniezazkiekeen, horietako bat historia jostekoa. Idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren bitartez Euskal Herriaren historia ezagutzeko beste modu bat proposatzen diegu. Historialariak edo kazetariak datu objetiboekin, frogagarriekin lan egiten du. Ezin du gezurrik esan, ezin du asmatu. Sortzaileak ez du arau hori. Sortzaileak gogoeta eta sentipenak uztartu ditzake inongo artxiboko agiririk erakutsi gabe. Gertakari historiko batek emozionalki eragin diona adierazi dezake, adibidez, poema batean, adibidez bertso-sorta batean. Horrek kantagintzaren funtzioari buruzko galderak luzatzeko aukera ematen digu. Berbarako, zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu? Zertarako kantatzen dugu jendaurrean? Zergatik kantatzen dugu elkarrekin? Zenbateraino egiten gaitu kantatzen dugunak, zenbateraino eraikitzen dugu garena, geure identitatea, kantatzen dugun horretatik? Zenbateraino eragiten dute gure euskalduntasunean? Bistan dena, 50 minutu ez dira aski ikasleek horrenbeste hitz, horrenbeste doinu, horrenbeste kontzeptu abstraktu eta gehienetan aurrez landugabeak barneratzeko. 50 minutu ez dira aski idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren dimentsio sinboliko, afektibo eta politikoaz jabetzeko. Ikasturte osoan zehar, iraunkorki, estrategikoki euskaraz idazteko, euskaraz kantatzeko, euskaraz sortzeko grina transmititu nahi genuke. Eta badakigu zelan lortu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Automatizazioaren eta abereen inguruan kuxkuxeatzen ari nintzela, ukuilu automatizatuen informazioa hasi naiz eskuratzen. Nire idazmahaiaren erosotasunetik idazten, gizakion kontsumorako modu masiboan esplotatzen ditugun abereen bizitzak nahiko penagarriak direla iruditzen zait,... [+]
Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.
Errazagoa da J.K... [+]
Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]
Maiatzaren 11n, igandea, Errekalde plazan (Bilbo) hitzordua dugu euskal hiri eta herrietan bizi diren pertsona guztiek errolda izan dezaten aldarrikatzeko korrikan. Ekintza hori gure udalerrietan bizi den inor erroldarik gabe ez egotea bultzatzen duen kanpaina zabal baten... [+]
Duela urtebete eskas Espainiako aireportuen sarea kudeatzen duen AENA enpresa publikoak iragarri zuen Loiuko aireportuko terminala handitu nahi duela. 2024an 7 milioi bidaiariren langatik gertu gelditu zen eta, handitzeak aurrera eginez gero, 2030. urtetik aurrera 13-14 milioi... [+]
Europa berrarmatu. Europa defendatzeko berrindustrializatu. Hori da azkenaldian Europar Batasuneko agintari politikoek sustatu nahi duten agenda, Europako defentsari buruzko Liburu Zuria, Europa BirArmatu eta 2030 Prestasuna planen bidez. Militarismoa sustatzeko aitzakiak dira... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]