Horixe da Lapurdiko Christophe Elissalde ekoizleak azken urteetan egiten duen galdera. Ordura arteko bere postari lana utzi eta etxeko lurretan laborantza biologikoan hasi zen 2016an, nekazaritzan urtebeteko formazio praktikak egin eta gero. “Ezpeletako piperra ekoizten dut batez ere, eta ondoan zenbait barazki ere bai. Hastapenetik argi nuen laborantza biologikoan ekoitzi nahi nuela”, dio laborariak. Espero gabeko zailtasunarekin egin du topo urteotan ekoizleak, baina: ekoizpenaren zati handi bat kutsatua dauka berak inolako pestizida edo kimikorik erabili ez arren. Pipergile honena adibide bat besterik ez da, gauza bera gertatzen baitzaie ekologikoan diharduten nekazari askori beste barazkien ekoizpenean.

Ekologikoaren aldeko apustua

7.000 metro koadro inguruko lursailean ekoizten du nekazariak piperra, eta 3.000 metro koadrokoan barazkiak. Guztia egiten du eredu ekologikoan: “Pentsatzen dut hori dela onena enetzat, familiarentzat, bezeroentzat, lurrarentzat eta ingurumenarentzat”. Piperrarekin piperrautsa egiten du, eta gehiena enpresa frantses bati saltzen dio. Bio saltokietan eta zuzenean ere saltzen du, baina gutxiago.

Piperren ekoizpen ekologikoan aritzeak baditu zailtasunak zenbait arazori aurre egiterakoan: “Kukusoak dira gure lehen arazoak, horren aurka egiteko produktu naturalak erabili behar ditugu, pestizidarik ez baitugu erabiltzen”. Antzekoa gertatzen zaie harrekin ere, eta ongarri kimikorik eta karerik ere ez dute erabiltzen. “Gainera, biologikoan lan asko dugu belar kentzen, eskuz edo tresnekin, herbizidarik gabe”, gehitu du.

Arazoaren jatorria ziurtatzea ezinezko

2016an piperrauts produkzioaren zati handiena bezero bati saldu zion, eta hark egindako analisietan ikusi zuten produktua kutsatuta zegoela. “Emaitzek zioten hiru molekulaz kutsatuta zegoela, eta hiru horietatik bat kantitate handian, beraz, konbentzionalean ere ezin nuen saldu”. 185 kilo piperrauts bota egin behar izan zituen lehen urte hartan. Bigarren urtean beste pentze batean egin zuen piperra, eta ez zuen inolako kutsadura arazorik izan.

Baina iaz, azken pentze berean ekoiztean, arazoa berriz agertu zen. Ekoitzi zituen piperrautsetatik hiru lagin analizatu eta horietatik bi kutsatuak zeuden lau molekulaz, eta bestea molekula batez. Auzokoen edota ingurukoen lurretatik etor liteke kutsadura, baina hori ezin da ziur jakin: “Haizearekin hamar kilometro urrunago joan daitezke pestizidak, eta zentzuaren arabera, posible da ondo-ondoan dagoen pentzea ez kutsatzea eta kilometroak urrunago dagoena bai”. Arazoa nondik datorren jakin gabe, zaila izanen da soluzioa bilatzea. Eta Elissaldek dioen bezala, “zoritxarrez, ezin ditugu auzokoen eta ingurukoen praktikak aldatu”.