Guk kalderero eguna, ijitoek PNVero eguna
Kalderero eguna zela eta, lagun ijito bati proposatu nion PNVero eguna ospatu behar zutela. Euskal Herriko inauterietan Europa ekialdeko ijito pertza-konpontzaileak eta familiak irudikatzeko ohituren eta hartzarena egiten duen pertsonaiaren berri eman ondoren, bere harridura azaldu zidan. Herri batzuetan Hungrino bezala ezagutzen dira.
XV. mendean ongi etorriak izan ziren ijitoak, baina XVI. mendetik aurrera beraien aurkako jazarpen herritarra eta instituzionala hasi zen. Salbuespenak ematen dira ijitoek baldintza batzuk betetzen badituzte: euren nortasuna alde batera uztea, elkarrekiko probetxu nabaria bermatua izatea ijito eta euskal herritarren artean, erromintxelaz hitzegitea, errotuta izatea…
Ijitoak lagun eta auzokide izan ditut auzo ezberdinetan, Bilbo Zaharrean, Santutxuko Prim eta Ollerietako kaleetan eta Zorrotzan esaterako. Bilbo Zaharreko Herriko Tabernan ijitoen seme-alaba txiroenei merienda egiteko aukera ematen zitzaien. Elkartasuna zen irizpidea, ez benefizentzia edo paternalismoa. Nire aititaren anaia, Gregorio, trukean ibiltzen zen beraiekin Galdakaoko Bengoetxe auzoan.
Integrazio sozialaz ahoa betetzen dute askotan vasquitoek baina ezberdinen arteko elkarrekintzak guztiz estereotipatuta eta topikoz beteta daude. Kasurako, Gure Esku Dagok antolatutako ekitaldi batean, non eta San Mames futbol zelaian, ijito batzuek Hegoak ebaki banizkio abestu zuten. Musika folklorikoarekin abestu zuten. Abertzaleentzat imajina ezina zen ijitoen rap talde bati gonbita luzatzea. Ijitoak ez dira guk nahi duguna, edo guri komeni zaiguna. Direna direlako dira ijito. Musulmanekin eta beltzekin gauza bera gertatzen da, kuskusa prestatzera gonbidatzen ditugu edo oinutsik dantzatzera, beraien aniztasuna eta elkarren arteko ezberdintasunak alde batera uzten ditugula.
Gränser Utan, en film om idrott ocj integration, 2005. urtean argitaratutako dokumentalean, Osama Krayem agertzen da. Suediako integrazio sozialaren arrakastari buruzko lan bat da. Osamak 2016. urtean Bruselako atentatuetan parte hartu zuen. 1994. urtean, Joseph Skipper izeneko gazte beltzak, Rosa Parks famatuaren etxean sartu eta emakumea jipoitu ondoren, 53 dolar lapurtu zizkion.
Astronauta izan nahi nuke askotan, Maisha MCk bezala. 121 Krew taldean aritu zen rapero eta NASAko langile honek, Eneko Axpek hain zuzen, hauxe aipatzen du “Ez egin kasurik” abestian: “Baina behin askatasuna lortuta, ikurrina, entzun, Enekok erreko du”.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]