Etimologia kontua ote?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ala sentimendu hutsa baino ez? Nazio kontzeptua soziologikoa da, psikologikoa eta emozionala, nonbaitekoak eta bertakoak garen sentimendua, ustea, egiaztapena. Nonbaitekoa izatea eta identitatea. Nazio adiera jaio edota sortzea dela adierazten du etimologiak. Estatu juridiko-politikoak gero datoz, lurraldea taxutu eta arautzeko unean, alegia.
Zer gara gu, besteek gu izatea nahiko luketeena ala sentitzen garena? Nongoak gara gu, beraz? Argi eta garbi, gu sentitzen garen toki horretakoak. Gu sentitzen dugun hori gara, azalaren itxuraren gainetik. Nork esan behar dio inori nor ala zer den, hangoa ala hemengoa den. Arauek edo legeek adierazten dute soil-soilik nor eta nongoak garen? Eta sentimenduak? Eta soziologiak? Eta emozioak?
Liburua azalak egiten omen du. Kanpoko itxurak. Baina barrualdeko orriak zuri baleude, liburu itxura baino ez luke izango. Liburu izaera barruko orrialdeetan idatzita dagoenak ematen dio. Eta ez dakigu, entsegua, ipuina, poesia, sukalderakoa edota marrazkiz jositakoa den zabaltzen ez dugun bitartean. Kanpoko itxura orokorra, iragankorra eta engainagarria izan daiteke. Barrukoa, zehatza eta ondo errotua da, nor, zer eta nongoak egiten gaituena.
Gu nazio kulturala gara zalantza izpirik gabe (hizkuntza, kultura, ohiturak, sinesmenak…), baina ez gara estatu, hots, izaera juridiko-politikoa duen herria. Izan badugu lege eta arau multzo bat gure errealitate funtzionala egituratzen duena, eta hiru errealitate administratibo. Eta hegoaldekoen kasuan, Estatutua eta Foru Hobekuntza Espainiako Goi Araudi baten menpe daude. Bi nazioen Goi Araudien menpe dago gure nazioa. Eta araudi horien menpe jarraitzen dugun bitartean ez gara gu geu izango (nazioa), espainiarrek eta frantziarrek gu izatea nahi dutena baizik.
Gure Goi Araudia egin behar dugu. Estatu izaera erdietsi. Juridikoki eta politikoki antolatu. Oinarriak baditugu, izan ere: ekonomikoak, kulturalak, estrukturalak eta giza baliabideak. Guk ez dugu Espainia handi baten parte izan nahi, berau indartzeko. Ez dut jazarria, mendean hartua eta gu geu izaten uzten ez diguten estatu-nazio batzuen parte izan nahi.
Espainia aberri izan aitzin, gu baginen leinu eta herri. Herrien izaerak makina bat jira eta bira ematen du historian zehar: Baskoiak, Karistiarrak, Barduliarrak… Nafarroako Erresumaren baitakoak eta Espainiaren menpekoak. Esatea erraza da, jakina. Egitea da gaitzago. Are eta gehiago zu nor zaren eta nongoa zaren kanpoko batek erabakitzen duenean: Espainiak, Frantziak, Europak….
Horrexegatik beragatik Kosovoko Independentzia Adierazpenari jarraitu behar diogu nahitaez, honek ez baitu Nazioarteko Zuzenbidea urratzen aldebakarreko independentzia adierazpena eginda.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]