Estrategia militarraren eskuliburuetan agertzen da. Posizio bat okupatu aitzin, hura nola defendatuko duzun pentsatu behar da lehenik. Barcinak, 2004an, Euskal Jai bereganatu zuelarik, hondeamakinak zituen zain. Udaltzainek azken gaztea atera orduko lurrarekin berdindua zegoen frontoi zaharra. Barkosek, ordea, osorik nahi zuen Rozalejo. UPNri gaztetxeagatik Nabarreriako gerla arrapizteak ez zion boto bakarrik ere kenduko. Aldaketaren Gobernua, aldiz, nekez aterako zen onik akordu txarreko denborak gogora ekarriko zituen ke- eta pilotakada-besta batetik. Ahantzi gabe Geroa Baiko hautesleak aise ere mugatiarragoak direla  eta ihes-errazagoak  UPNkoak baino.

Maravillas gaztetxeak lehen bataila irabazi du Nafarroako Gobernuak uko egin diolarik eraikina indarrez berreskuratzeari. Iritzi publikoaren gerlan ez dira hain abilak gertatu. Mikel Castillo, poliziak hildako ETAko militantearen aldeko omenaldiak Asironen beraren haserrea ekarri die. 36ko fusilatuak eta azken hamarkadetako gudariak parekatzeak min eman die memoria historikoaren aldeko militante aunitzi, Ezker Batuko eta Batzarreko jendea urruntzeaz gain. Gaztetxeko jantokia eta taberna, bertzalde, ez dituzte hain ongi hartu auzoko ostalari guztiek. Proiektu autogestionatuak ederrak dira, baina alokairuak eta zergak ordaintzen dituenari hagitz ongi esplikatu behar diozu zertaz dituzun zuk berak merezi ez dituen hobariak.

Alemanian, 80-90Eko hamarkadetan ehunka lokal publiko okupatu ziren autogestioaren izenean. Berlinen, Hanburgon, Kolonian… sekulako istiluak izan ziren, poliziaren eta gazteen artean. Berdeak lehen udal gobernuetara ailegatzean etorri ziren lehen akordioak. Noizbait, gainerako indar politikoak ere ohartu ziren merkeagoa zela erreboltariak beren antzerki eta zinema zaharretan malabareak lantzen edukitzea, karrikan zalapartan baino. Gaur egun, ez dago hiri alemaniar handi-ertainik bere lokal okupatu gaberik. Bertze kontu bat da horrek eragin politikorik batere izan ote duen Merkelen erresuman.

Nafarroako Gobernuak eta Iruñeko Udalak inbertsio bat bezala hartu behar lukete Rozalejoko okupazioa. Mendebaldean gaur egun, kontraste fisikoa eta giza paisaia askotarikoa eskaintzen duten hiriek dute arrakasta. Nor izan nahi duen metropoliak, eremu historikoaz, lorategi zabalez eta zabalgune burgesaz gain, auzo alternatibo baten xarma eskaini behar dio bisitariari. Maravillas gaztetxeak iraultzaren laborategia izateko bokazioa agertu du ozenki. Entzierroaren ibilbidea bururatu ondoan, nik turistak eramanen nituzke Rozalejosa, esperimentu sozial txundigarri horren lekuko izan daitezen bertatik bertara.