Mendebaldeak berri faltsuen aurkako gerra deklaratu du. Orain arte, gezur mediatikoak existitu izan ez balira bezala, post-egiaz hitz egiten dute nahi beste berri faltsu sortu edota hedatu dituzten NATOko estatuek, Gobernuz Kanpoko Erakundeek (GKE) eta mass-media nagusiek. Adibide ugari daude, baina agian famatuena da Irakeko lehenengo gerra justifikatzeko balio izan zuen antzezlana. Neskatila batek AEBetako Kongresuaren aurrean kontatu zuen nola soldadu irakiarrek Kuwaiteko ospitale batean sartu eta umeak inkubagailuetatik atera zituzten. Amnistia Internazionalek hildako kopurua jarri zuen lotsagabe: 312 ume. Kongresuko kideak eta iritzi publiko iparramerikarra hunkituta zegoen. Gertakaria Nazio Batuen Erakundera iritsi eta honek baimena eman zuen Irak erasotzeko.
Egun, frogatuta dago dena muntaia izan zela AEBetako esku-hartze militarra bultzatzeko. Soldadu irakiarrek ez zuten inkubagailurik lapurtu; umeen gorpurik ez zegoen eta testigantza faltsua zen. Neskatila Kuwaiteko AEBetako enbaxadorearen alaba zen. Kuwaitek esku-hartze militarra lortzeko 10,7 milioi dolar ordaindu zizkion AEBetako Harreman Publikoetako enpresa handienari.
Esku-hartze militar bat bultzatzeko, lehenik, krisi bat muntatu edota elikatzen da protagonismo mediatiko guztia emateko; ondoren, gobernuek, GKEek eta hedabideek etsaiaren liderra demonizatu egiten dute Hitlerren pare jarriz; hirugarrenik, demonizazioa etsai guztiengana zabaltzen da; eta azkenik, bihozgabekeriak salatzen dira
Esku-hartze militar bat bultzatzeko, lehenik, krisi bat muntatu edota elikatzen da protagonismo mediatiko guztia emateko; ondoren, gobernuek, GKEek eta hedabideek etsaiaren liderra demonizatu egiten dute Hitlerren pare jarriz; hirugarrenik, demonizazioa etsai guztiengana zabaltzen da; eta azkenik, bihozgabekeriak salatzen dira. Gogoratzen Alepoko neskatila hartaz? Akatsik gabe ingelesez twitteatu eta gero, ingelesez nekez hitz egiten zuena? Eta Alepoko mutil bonbardatua? Aitak esplikatu du NATOko aliatuak diren Al Nusra Fronteko (Al Qaedako) propaganda operazio baterako erabilia izan zela bere semea. Siriako esku-hartze inperialistan erabili diren manipulazio eta gezurren zerrenda luzea da, baina Kuwaiteko inkubagailuek bezala bere funtzioa bete zuten momentu zehatz batean. Libiakoek bete zuten bezala, nahiz eta bost urte beranduago Erresuma Batuko Komunen Ganberako Kanpo Harremanetarako Batzordeak onartu zituen manipulazioak.
Zergatik orain berri faltsuengatik ardura? Mendebaldeak bere ikuskera komunikatibo dominantea eta gezurren produkzioa mehatxatua ikusten duelako, bereziki sarean egia azaleratzeko aukera gehiago daudelako. Horregatik, sare sozialek, hedabideek, GKEek, Europar Batasunak eta NATOk aspaldi jarri dute martxan sorgin-ehiza Mendebaldeko gezurrak sarean salatzen dituztenen aurka. (Des)informazioaren monopolioa nahi dute biktimak erasotzaile bilakatzeko eta erasotzaileak biktima bihurtzeko.
Fake news irrigarrienetakoa izan da ustezko errusiar esku-hartzea AEBetako hauteskundeetan. Edward Snowden-ek salatu eta frogatu zuen bezala, mundu guztia zelatatzen duen herrialdean. Hedabideek hilabeteak daramatzate errusiar mamua astintzen inolako froga objektiborik gabe eta berri faltsuak zabaltzen. Tragikomediak gurean izan du inpaktua ere bai, Herbehereetako edo Frantziako hauteskundeetan errusiarrek esku hartuko zutela iragarri zen, frogarik gabe noski. Bitartean, frogak daudenean hedabideek beste alde batera begiratzen dute. Hackeatutako emailek frogatu dute Bernie Sandersen aurka tranpak egin zirela, AEBetako hauteskunde prozesua manipulatuz. Wikileaksek sarean jarri ditu 2012ko hauteskunde frantsesak espiatzeko CIAk emaniko hiru agindu. Ez da ezer berria, azken batean CNNko produktore bati kamera ezkutuarekin harrapatu berri dioten grabazioan esan duen bezala, AEBak betidanik dabil mundu osoan zehar esku-hartzen hauteskundeetan. Interesgarriagoak dira, berriz, produktoreak dioena errusiar ustezko esku-hartzeari buruz, zuzenean dio ez dagoela inolako frogarik eta egongo balitz dagoeneko filtratuta egongo litzatekeela.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]