Geu elkartea etorkizuneko Gasteiz euskalduna irudikatzen

  • 25 urte beteko ditu 2017an Geu elkarteak eta urteurrenaren karietara Zeu zara Geu gogoeta saioak antolatu zituen iragan udazkenean, urriaren 22an eta azaroaren 5ean eta 19an Oihaneder Euskararen Etxean. Hogeitaka lagunek 25 urtean egindako bidea baloratu zuten, baina, oroz gain, etorkizuneko Gasteiz euskalduna irudikatu zuten, eta balizko Gasteiz euskaldun horretan, Geu elkarteak bete beharko lukeen egitekoaren inguruan ere gogoeta egin. Elkarteko bazkideez gain, bertan bizi diren beste hainbat euskaltzaleri ere egin zieten gonbidapena.

Hogeitaka lagun elkartu ziren gogoetarako, batzuk Geu-ko bazkideak, besteak elkartekoak ez diren gasteiztarrak. Argazkia: Geu elkartea.
Hogeitaka lagun elkartu ziren gogoetarako, batzuk Geu-ko bazkideak, besteak elkartekoak ez diren gasteiztarrak. Argazkia: Geu elkartea.

Urriaren 22ko saioan, lehenik –eta gisako sarrera, ongietorri eta elkar ezagutzeko dinamiken ondotik–, euskaltzaleen elkarteen funtzioen gainean jardun zuten Euskaltzaleen Topaguneko kide Iñaki Telleriak eta Iker Martinez de Lagosek. Horretarako, bi ikuspuntu hartu zituzten aintzakotzat: lehena, hizkuntzaren egoera aztertzeko erabiltzen ditugun hiru dimentsioak genituzke –hots, hiztuna, hizkuntza komunitatea eta lurraldea–; aldiz, bigarren ikuspuntua litzateke euskaltzaleen elkarteen egitekoari dagokiona: egin, eragin edo izan.

Saioan egindako lehen ariketak “10 urte barruko Gasteiz euskalduna” izan zuen aztergai, eta horixe bera erabili zuten lehen galdera, hau da, etorkizuneko Gasteiz euskaldun horren nolakoa. Partaideek, xede hori buruan, datozen urteetarako lehentasunak markatzera jo zuten, ideia zaparrada handia jaso eta gero. Aipatu lehentasunen artean dira ondokoak: inflexio puntuaren beharra, aldaketa positiboa gerta dadin; helburu estrategikoak eta egingarriak, egunerokoak, banatu; euskaldunen aktibazioa landu; pedagogia soziala erabili; soziolinguistikatik ez ezik, psikolinguistikatik ere edan; makrotik mikrora igaro; transmisioa sentsibilizaziotik eragin, hizkuntzaren funtzio praktikoak, berriz, behar sozialetik; erreferentzialtasun espazioak irabazi, sortzaileak erakarriz; eskolan eragin, D eredurantz joz; etorkinak gurera ekarri; Gasteizko auzoak kontuan hartu; eragileen arteko elkarlana sustatu; euskalgintzaren baitan gogoeta bultzatu, haren estrategiak landu…

Bigarren saioan, lehenengoan seinalatutako lehentasunak berreskuratu eta ekintzak proposatzeari ekin zioten, ondoko urteetan ekintza bateria izateko helburu, hiru xederen inguruan. Lehena litzateke komunitatearen eta norbanakoen aktibazioa, eta sentsibilizazioa. Euskal Herrian hedatzen ari diren hiztunen ahalduntze ariketa kolektiboen gisakoa proposatu zuten Gasteizen. Eredu hartu zituzten Aguraingo 75 ordu euskaraz, Donostiako Egiako Euskaraz bizi, Lasarte-Oriako 40 egunetako erronka, Hernaniko Euskara ari du... Gasteizen gisako ariketarik gauzatzekotan, zenbait auzotan esperientzia pilotuak egitea, edo Gasteiz osoan egitea eztabaidatu zuten partaideek.

Erreferentzialtasuna litzateke bigarren xedea, eta, horri denaz bezainbatean, Gasteizen euskararen eta euskaldunon komunitatearen ikuspegi globala lantzea eta komunikazio plana egitea proposatu zen. Horrek, nahitaez, Geu-ren marka indartzea lekarke, Geu euskararen gainean ahots kualifikatu bihurtzea, eta hedabideentzat ere erreferente izatea lortzea.

Xedeotan hirugarrena erakunde eta eragileetan eragitea litzateke, eta horretarako, erakunde publiko diren Gasteizko Udalarekin eta Arabako Foru Aldundiarekin konfiantzazko eremuak sortzea onetsi zuten. Orobat, Gasteizko euskalgintza egituratzea.

Argazkia: Geu elkartea.

Azkenik, laugarren xedea, haur eta gazteen artean euskararen erabilerari eragitea lukete. Horretarako, esan zutenez, euskarak prestigioa irabaztea da lehentasunezko eginkizuna, “lerro estrategikoa”. Bi egitasmo zehatz ere proposatu zituzten gogoetara bildutako partaideek, “Kuadrilategi” moduko proiektuak, eta aisialdi taldea sortzea Geu elkartearen baitako.

Azaroaren 19ko saioan –hirugarrena eta azkena–, Geu elkartearen interes taldeak identifikatu zituzten bertara bilduek, hau da, Gasteizko euskaltzale eta Geu elkartearentzat lehentasunezkoak diren interes taldeak, dela Geu-ren ekintzen eta estrategien helburu direlako, dela Geu-rentzat aliatu eta laguntzaile direlako. Horrekin batera, interes taldeok kontuan hartu eta ekintzetan sakondu zuten. Aktibazioan eta haurren nahiz gazteen erabilera lantzeko taldeetan proposatutako ekintzak zehaztu zituzten, eta horrekin batera, erreferentzialtasuna lantze aldera komunikazio-helburuei edukia eman zieten.

Ondorioak, zain

Gogoeta prozesua buruturik ere, Geu elkartea ez da oraindik ondorioak baloratzeko asmotan. Dinamizatzaile taldeko Gidor Bilbaok esan digunez, “nahita utzi dugu denboratxo bat, jasotakoari perspektiba zabalagoarekin begiratzeko”. Alabaina, datozen urteetarako lehentasunak aurreratzeko moduan izan dugu Bilbao EHUko irakaslea: “Erakunde eta bestelakoetan eragitea; elkartearen erreferentzialtasuna lortzea; haur eta gazteen erabileran eragitea; eta, azkenik, komunitatearen eta norbanakoen sentsibilizazioa eta aktibazioa lortzea”. Bestalde, jakin dugunez, ildo horietarako egitasmo zehatzak ere proposatu dira.

Gasteizen egin den gogoeta Arabako beste eskualdeetara zabal litekeen galdeturik, Gidor Bilbaok ez du zalantzarik: “Metodologiak eta dinamikak balio dute –beste zenbait lekutakoak balio izan digu guri–, baina gogoeta ezin daiteke partekatu; ondorio beretsuetara iristeko balitz ere, komunitate bakoitzak bere gogoeta egin behar du”. Nork bere lana, eta gogoeta, du eginkizun.

Geu: Ibilbidea eta erronkak

Lehen saioan egindako ariketarik bat, elkartearen gainekoa zen. Geu elkartearen iraganari, orainari eta etorkizunari begiratu zioten gogoeta prozesura bildutako partaideek, bi galdera ardatz harturik. Lehen galdera, hauxe: “Zer dakizu eta zer ez dakizu Geu elkarteari buruz?”. Bigarrena, aldiz, “Zeintzuk izan behar dira zure iritziz Geu elkartearen erronkak etorkizunean?”. Ez dago esan beharrik asko egiten duela Geu-k Gasteizen, besterik da gasteiztarrek horren berri xuxen duten. Esaterako, jakina da Mintzalaguna egitasmoa kudeatzen duela elkarteak, baina jendeak ez daki mintzalagun kopurua emendatuz doala urterik urtera. Gasteiztarrak ez daki, adibidez, Alea astekariaz Geu arduratzen dela eta Alea fm irratsaioa ere bere esku duela, guraso elkarteekin hainbat lan egiten duela eta aholkularitza eta prestakuntza eskaintzen dizkiela –baita begiraleei ere–, ibilbide gidatuak antolatzen dituela, “Geu-rekin mendira” programa…

Ohi denez, elkartearen egitura eta funtzionamendua zeharo arlo ezezaguna zaie gasteiztarrei: nor dagoen Geu-ren atzean, zenbat bazkide dituen, zein ezaugarri dituzten bazkideok, zein funtzio duten, nola komunikatzen diren bata bestearekin elkartea eta bazkideak, eta abar.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara Araban
Eskolaz kanpoko aisialdi euskalduna bermatzeko eskatu diote gurasoek Gasteizko Udalari

Euskaraz izango direla iragarri baina gaztelaniaz izaten amaitzen duten ekintzak, teorian elebidunak diren eta praktikan gaztelania hutsean egiten diren saioak edota zuzenean euskaraz eskaintzen ez den aisialdia. Gasteizko gurasoen kexak ugariak dira eta mezu garbia dute:... [+]


Oihane Perea. Bertsolaria, irakaslea eta kultur eragilea
“Leku batzuetan euskara atzeraka ari den aldi berean, Araban izugarria izan da berreskurapen prozesua”

Euskararen erabilera galtzen ala berreskuratzen ari da? Non begia, han ahoa. Ahobizarrik gabe mintzo da Oihane Perea Perez de Mendiola (1977, Gasteiz) euskalgintzak zein bertsogintzak Arabari emandako bueltaz. 30 urteren ostean bertso txapelketen fokupetik atera berritan, plazen... [+]


2022-06-16 | ARGIA
Gasteizko Oihaneder Euskararen Etxeari bukaera emanen diote ekainaren 30ean

Lazarraga Kultur Elkarteak 2014an sustatutako proiektuari bukaera eman, eta Gasteiz Antzokiaren proiektuan zentratuko da elkartea.


Alex Vadillo
"Gasteiz Belarriprest hiria bihurtu behar genuke"

Ikasle garaian bere ibilbide profesionala ingeniaritzara bideratzeko asmoa zuen arren, beste aukera batzuk bidean agertu, eta euskarari lotutako ibilbide esanguratsua egin du ordutik Alex Vadillok. AEKn 15 bat urtez, lehenik, eta Gasteizko Udaleko Euskara Zerbitzuan beste 18... [+]


Manuel María Ruiz. Mendi ingeniari euskaltzaina
"Gure udaletan obra goseak ez du azkenik"

Neurrizko, zentzuzko, zuhur ageri da zaratotsa nagusi den mundu zementuz josian. Mendi eta basoak izan ditu lantegi, eta sen on handiz mintzo da hala naturaz, nola haren girbin hiriaz. Apal eta sotil ari da Arabaz, toponimiaz, euskaraz... Indarraren arrazoirik gabe, arrazoiaren... [+]


Eguneraketa berriak daude