Igande honetako Greziako hauteskundeek Europar Batasuneko (EB) bazterrak astinduko dituzte baldin eta inkestek iragarritako Syriza alderdiaren garaipenarekin honek gobernua osatzea lortzen badu. Izan ere, Syrizaren egitasmo ekonomikoak bi ardatz nagusi ditu: austeritatearen kontra egitea gastu publikoa sustatuz eta zor subiranoa berregituratzea. Greziako arazoen diagnostiko egokian oinarritutako bi helburu hauek euroguneko elite politiko-ekonomikoaren egungo estrategia ortodoxoaren aurka doaz zuzen zuzenean. Syrizaren programak austeritate politika zalantzan jartzen du eta gainera zorraren nolabaiteko mutualizazioa eskatzen duenez Europako iparraldeko hartzekodunen –banketxeen– interesen aurkakoa da. Angela Merkelen mehatxuak, beldurraren botoa piztuta, austeritate programen aurkako edozein ekimen ekidin nahi du.
Hauteskundeak tarteko, 2010 urtean lehertutako Greziako zorraren krisiaren arazoa itzuli da agertoki ekonomikora eta eurogunearen egonkortasuna kolokan jartzen du atzera ere. Krisi honen oinarrian, lehenik aurreko hamarkadan Greziako sektore pribatu zein publikoak metatu zuten zorraren tamaina aurkitzen da. Bigarren arrazoia Europako iparraldeko bankuek mugarik gabeko maileguak ematea izan da. 2010eko zorraren krisiaren aurrean EBk hautatu zuen Grezia zigortzea eta iparraldeko bankuak laguntzea. Oso zorrotza den austeritate programa ezarri zioten Greziari orduan eta bere eraginak oso ikusgarriak dira herrialde honetan gaur egun. Geroztik Greziako BPG %25 murriztu da eta langabeziaren ikaragarrizko igoera eta biztanleriaren zati oso zabalaren txirotzea ekarri ditu austeritateak. Beste muturrean, Iparraldeko bankuak zigorgabetuak izan dira orokorrean, egonkortasun fiskala beren mesederako bideratu baita. Programa honen diskurtso ofizialak dio austeritatea saihetsezina dela eta azkenean bere fruituak emango dituela Grezian bezala periferiako gainerako herrialdeetan.
Nolanahi ere, diskurtso ofizialaren akatsa izan da austeritate indartsuak ekarri duen miseriak eragindako errebolta politikoaren aukera ahaztu izana. Horregatik, igandeko emaitzek ekar litzaketen epe laburreko liskarren erantzule bakarra troika eta Europako elitea dira. Greziako zor subiranoaren hausturak krisiaren bizkortzea ekar lezake finantza panikoak eta oportunismo espekulatiboak eraginda eta duela hiru urte Europako periferian izandako kutsatze prozesua errepikatuta. Grezia eurotik kanporatzekotan gerta liteke eurogunea bera ere zalantzan ipintzea, berriz ere asaldura jasangaitza bihurtzen bada herrialde periferikoetan eta EBk ez badu urrats sakonik ematen zorraren mutualizazio efektiboaren bidetik. 2012tik Europako Banku Zentralak hartutako neurri apalek ez dute beharrezko bermea ekarri eta ikuskizun dago laster hartuko dituen neurri hedatzaileak –zor subiranoen erosketa, besteak beste– ausartak izango diren.
Austeritate politiken helburu nagusia Greziako zor subiranoa mugatzea izan den arren kontrakoa suertatu da, izan ere zorraren maila BPGaren %170era igo da. Ekonomialari ezagun ugarik onartzen dute zorraren zama hain dela astuna ezen etorkizuneko Greziako edozein gobernuk ezin izango diola aurre egin bere zerbitzuari. 1980ko hamarkadan Hego Ameriketako kanpo zorraren berregituraketek erakusten dute bidea. Hori egin ezean eurogunea hausturara kondenatuko dute EBko agintari ekonomikoek.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.