Borboi erregearen aberastasuna eta bortxaezintasuna
Beti izan da sekretua abdikatu berri duen Juan Carlos Borboikoaren aberastasuna. Errege Etxearen eta gobernuen opakotasuna sistematikoa izan da. Orain arte, Errege Etxearentzat aurrekontu orokorretan erreserbatutako diru kopurua baino ez dugu jakin, 8 milioi euro baino gehiago. Duela hilabete batzuk Erregearen urteko soldata argitaratu zen, 280.000 euro, baita oinordeko Feliperena ere, 140.000 euro. Borboikoaren ondare pertsonalaz baina, ez da ofizialki ezer esan. Atzerrian zenbait datu argitaratu izan direnean, ohiko erantzun labur bera jaso izan dute: “Ez dira zuzenak”. Baina sekula ez dute zifra ofizial zuzenik eman.
Bruselako Unibertsitateko Herman Matthijs-ek, Europako errege etxeen aurrekontu eta ondareetan adituak, 2012an Espainiako Errege Etxearekin alderatu nahi izan zituen eskura zituen datuak, alferrik baina. Ikerlariak zioen Borboikoaren ondasuna 1.640 milioi eurokoa zela. Datu horrek bat egiten zuen Forbes eta New York Timesek argitaratutakoekin. Beste iturri batzuek diote 2.000 milioi eurokoa dela bere aberastasuna. Antza, 540 milioi euro irabazi zituen errenta aldakorrean eta artelanetan egindako inbertsioetan; beste 1.000 milioi euro hainbat ondasuni dagokie. Denek galdera bera egiten dute: nola egin ahal izan du halako dirutzarra, erregetza kasik zerotik hasi bazuen? Susmoak dira, ea zer harreman izan duen mundu arabiarreko enpresekin eta aberatsekin.
Judizialki blindatuta egon denez –egoera horretan jarraitu nahi du abdikatu eta gero ere–, edozer ikerketari iskin egin dio. Logikoa litzateke, edozein herritar bezala, bera eta bere aberastasuna ikertzea. Edonola, halako diru mordoarekin erretiratu ondoren, eskandalua litzateke Gobernuak monarkarentzako aurrekontua mantentzea, zer eta gure zergen bidez. Aski da “mendekoen” kontura aberasteaz. Gainera, ez genuen inoiz aukeratu. Beste errepublika baten garaia da, gardena, justiziaren aurrean inor blindatuko ez duena. Erreferenduma orain!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...
Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]
Oliver Laxe-k esan zidan behin enpatiari eustea dela zuzenena bizitza honetan. Zauritutako jendeak hunkitzen duela, eta jakin-min handia sorrarazten diola; eta hori dela, hain zuzen ere, gehien gustatzen zaion gauzetako bat: bere buruari galdetzea zergatik hunkitu duen horri... [+]
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Hezkuntzari buruzko eztabaidan, gutako batzuk erabiltzen ari garen neologismoa (uste dut horrela deitu ahal diogula) da pedagogismoa, agian azalpenik behar duena. Asmoa da pedagogiari aukera bat ematea, bi gauzak bereizita. Zientifizismoa eta zientziaren arteko bereizketan... [+]
Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]
Animalia askok biziraupen estrategia gisa darabil taldearekin bat etortzea. Izaera hori mespretxatu da sarri, kolektibo asko artaldeekin parekatuz, gidatua izan behar duen izaera propiorik gabeko masa bailitzan. Baina kolektibitateak, mehatxua susmatzen duenean, badaki bere... [+]
Bio etiketadun sagar edo tomate bat erosten dugunean, sagar edo tomateari osasungarri hitza lotzen diogu eta lurra zaintzen ari den nekazaria irudikatu dezakegu. Lurraren zaintzari jarritako mimoagatik, erosketaren prezio altua ulerkorra egiten zaigu. Sagarraren erosketak... [+]
Marioker guztiok nola, erreferenteen egarri nintzen nerabezaroan, bisexuala nintzela onartzeko prozesuan, eta bakan batzuk topatu nituen: Skin, Skunk Anansieren kantaria (tartean ez nekien bisexuala zenik, baina radarrak funtzionatzen zidan), Lucía Etxebarriaren Beatriz y... [+]
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]