Erabili nautelako xahartu!
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hauxe da nire nahia: ni aukeratu eta erabili nautelako xahartzea. Ez beste zentzu bateko erabili; ez irabazi asmoz ez izorratu nahian, hori ere ez, baina behar nautenean eta nik hartarako balio dudala iritzita, aukeratzen nauenak sano erabili ahal izatea eskertuko nuke. Beti izan du behar hori gizarteak; beti izan dira hainbat gauzatan “saltsero” ibili direnak eta, baita ezertan inplikatu nahi ezta bizia asko konplikatu dutenak ere. Herriko aitona batek esan zidan behin “heuri ondo egitea nahi baduk, hik ondo egin. Beti”. Zerbait (materiala) jasoko duzun ustean hasita baino hobe borondatez, musu truke.
Ez nau harritzen baina kezkatu bai, azken boladako erabilpen berri batek: zuhaitzenak! Alde batera, maite ez ditudan zuhaitzak dira panpanoak edo platanoak, bietara deituak gure aldean behintzat, herrietako plaza eta kasko inguruan, udazkenean hostoa biltzen sekulako lana jartzen dutelako, hostoa erori aurretik adarrak ebakita buru-soiltzen dituzten koittadu horiei. Azken boladan, eta oraindik hostoberritu ez direla baliatuz, zaborra poltsak dilindan, belarritakoak edo pierzingak gogoz kontra jarri dituzten kaskamotzak dirudite. Zaborrak sailkatuta dagokion ontzian uztea ez omen da erosoa.
Badago bada zer berrerabili eta zer birziklatu herri honetan, zaborretara botatzen dugunetik hasita. Duela urte batzuk, ardotara (gurean eta inguruko baserrietan) garrafoia, esnetara marmita, patata bila zakua... eraman behar izaten zen. Beharko berrerabili, almazenetan eta dendetan generoa bai, baina ontzia itzultzekotan izaten baitzen, eta ez beti! Eta zoaz gero hura itzultzera, gainera.
Birziklatu edo, hobeto pentsatu eta erabilpen berria eman, azulejoak jartzen dituenak hilabeteko lanaren truke irabazten duena ordu erdian lapurtzeko aurpegia eta diru-gosea daukan politikaria (zerbait deitu eta sailkatzeagatik). Ez zait bururatzen zertan jar genezakeen baina birziklatuta ere, nahikoa lan, hauek taxuzko zerbait egiteko gai izatea.
Papera birzikla daiteke; baita txatarra ere. Ez al genuke hobe € ere birziklatu eta Merkeli garesti saltzea, Burdinazko dama zendu berria Altzairuzkoak ordezkatu baino lehen? Eta Euskoaz zer dakigu?
Eta Euskoa aipatuta, euskara ere ezin isilik pasa. Berrerabil dezagun eta xahartu ahala berrituz doala jabetu. Aldiz, birzikla ditzagun ikasle bakarraren eskariz edo gurariz, gela osoa castellanoz egitera behartu nahi duten epaileak.
Herritarrak aktibatzea zer da, birziklatzea ala berrerabiltzea? Dena den, gorago aipatutakoaz ohar daitezen eta paso egiteak zer suposatzen duen jabetzeko, ezinbesteko pausoa. Ohikoa izan behar lukeena, bestela, erraustegi beharrik gabe erre-erre eginda gaude laster!
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Amonarena zen etxean bizi da Irati Zubia duela urte batzuk, lagunekin. Donostiako atari zaharren usaina dauka atariak. Zaintza existitzen ez den mundu batean izan nahiko luke zaintzaile eta eskarmenturik ez zaio falta: irribarre zabalaz hartu nau etxean Aste Nagusi betean, sofa... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Antza denez, dualista naiz, izan nahi ez dudan arren. Esaldia bukle bat da: izan nahi ez dudan zerbait naiz, orduan: nor da esaldian ezkutuan dagoen nia, dualista izan nahi ez duena? Edo, alderantziz, dualista dena da, hain zuzen, ni hori (izan nahi ez badu ere)? Nahaspila... [+]
Joxe Azurmendi Otaegi euskal idazlea, filosofoa, saiakera egilea eta poeta da. Etikaren, politikaren, hizkuntzaren filosofiaren, teknikaren, euskal literaturaren eta, orokorrean, filosofiaren gaineko liburu eta artikulu asko plazaratu ditu.
- Eduki arduraduna: Haritz... [+]
Badira ibilbide literario oso bat justifikatzen duten poemak. Joxe Azurmendiren Manifestu atzeratua da horietako bat. 1960ko hamarkadako euskal kultura berriaren funtsezko testuetako bat izateaz gain, hil berri den pentsalariaren gaztetako lan horri erreparatuta, gero jorratuko... [+]
Osasun etxeko telefono deiaren itxaronaldian, supermerkatuko korridoreetan, kiroldegiko aldageletan... Isilune izan daitezkeen uneak soinuz betetzen ditugu. Zergatik, zertarako? Isiltasunak urduritzen gaitu? Sor diezazkiguken barne gogoetengatik?
Zortzigarren saioa, eta... [+]
“Esan ezin denaz, hobe da isiltzea” esan zuen Wittgensteinek Tractatus liburuaren azken esaldi famatu hartan. Eta esan ezin horretan zeuden, haren ustez, munduan erreferente zehatzik ez daukaten gaiak: etika, estetika eta erlijioa. Horrela, isiltasun mistiko batean... [+]
Irene Lafuente lagun hartuta, heldu izatearen inguruan gogoetatu dute Iñigo Martinezek eta biek Galdera Basatiak podcastaren zazpigarren atalean. Pista bat: "Helduok badugu barnean Peter Pan-en sindromea; nahi dugu dena, nahi bezala, nahi dugunean". Hain helduak al... [+]
Sentimenduak izan da gaia Galdera Basatiak podcastaren seigarren atalean, eta horren bueltan zeharkatu dituzte Iñigo Martinezek eta Gari Moyak maitasuna, gorrotoa, tristura, haserrea... Hitz egin dezagun sentimenduen eta emozioen inguruan, baina gogoetatu ere, gogoetatu... [+]
Errealitatea ipini dute zalantzan Imanol Alvarezek eta Iñigo Martinezek podcastaren bosgarren atalean... eta, errealitatea da, saioaren laburpena den artikulu hau, solasaldiko gogoetak brotxa lodiz jasotzera baino ez dela heldu.
“Heldua izatea errealitatera ohitzea da. Harritzeari uztea". Hori da, behintzat, Sofiaren Mundua liburuaren idazleak, Jostein Gaarderrek, esandakoa. Zu oraindik ere errealitateak harritzen zaitu, entzule? Pentsalari presokratikoak errealitatearen oinarriaren bila... [+]
"Maitasuna" hitza darama izenburuan Galdera Basatiak podcastaren laugarren atalak, baina eraman zezakeen "harremanak", "bakardadea", "dependentzia"... Hari mutur ugaritan barreiatu dute Izaro Toledok eta Iñigo Martinezek.