Xaloa eta Ttipi-Ttapa bat egiteko ahaleginean
- 9.567 euro. Nafarroako euskarazko hedabide guztientzako diru-laguntzak. Lehenengo biktima Ttipi-Ttapa telebista. Ateak itxiak ditu. Alabaina, berriz abian jartzeko lanean ari da. Udal administrazioen konpromiso bila dabiltza Xaloarekin batera telebista bakarra egituratu asmoz.
Urtarrilaren 31tik dago itzalita Ttipi-Ttapa telebista. Alabaina, ez dute galdu telebista berrabiarazteko itxaropena. Ateak itxi eta berehala hasi zuen Ttipi-Ttapa Fundazioak bilera prozesua. Bortzirietako Euskara Mankomunitateak hartu zuen iniziatiba eta egoera aztertzeari ekin zioten, gero irtenbideak aurkitzeko. Gutxi-asko honakoa da egin duten hausnarketa: proiektu garestia da telebista, bestelako hedabideekin alderatzen badugu, hala nola, paperezko eta Interneteko edizioekin. Egitasmo potoloa da Fundazioak bakarrik finantzatzeko. Kontuan hartu beharreko beste gauza bat: Ttipi-Ttapak ez du emisio lizentziarik, Xaloa Telebistak ez duen bezalaxe. Alegalak dira biak, horrek dituen ondorio guztiekin. Hirugarren gauza bat: eremu berean bi telebista daude, eta Joxe Manuel Irigoien Ttipi-Ttapa Fundazioko kudeatzailearen ustez, “bada kontraesana. Ugaritasuna ongi da, baina badago nolabaiteko konkurrentzia”.
Proiektu garestia da telebista, lizentziarik gabe ari dira eta espazio txikian bi telebista daude. Egoeraren ezaugarri nagusiak horiek dira. Irtenbidea aurkitzeko berriz, bi ideia nagusi. Batetik, eta Irigoienek esana: “Ez da gauza bera kultur elkartea joatea Iruñera telebistarentzako lizentzia eskatzera ala udala joatea”. Izan ere, espazio erradioelektrikoa ondasun publikotzat hartuz, udalek lizentzia eska dezakete. Alegia, telebista sortzeko konpromiso zuzena izan dezakete udalek.
Bigarren ideia nagusia bi telebistek bat egitearena da. Ttipi-Ttapak prestutasun osoa erakutsi du elkarlanean aritzeko, mehatxu egoeratik aukera egoerara pasako bailirateke. Joseba Igerabide Baztango Xaloa Telebistako arduradunak ere, elkarlanerako gogoa azaldu du. Dena dela, bere ustez, “gu ezin gara besteen etxean sartu, haien pausoen zain gara”.
Telebista bakarrerako bidean zehaztasun asko hartu behar da kontuan, horien artean, egitura, eragileen parte-hartzea, kudeaketa... Horretarako beste tokietan zein telebista eredu dituzten begiratu dute. Ttipi-Ttapa Fundazioa Kataluniako Terrassako adibidea ikusten izan da; han sozietate munizipalak kudeatzen du telebista. Debagoienako esperientzia ere bertatik bertara ezagutu dute. Hura bitariko kooperatiba (mistoa) da; udal erakundeak eta elkarteak eta langileak dira partaide. Hirugarren bidea orain artekoa litzateke: Xaloa Kultur Elkartea, Ttipi-Ttapa Fundazioa, eta biak ezker-eskuin diru-laguntzak eskatzen. Diru-laguntzak jasotzen direnean ongi eta ez direnean gorriak ikusi behar.
Irigoien Ttipi-Ttapa Fundazioko kudeatzaileak ederki azaldu digu egoera: “Bortzirietan denok nahi dugu telebista martxan jartzea, baina nola egin behar da hori? Esaten digute: ‘segi, segi!, egin, egin! Guk lagunduko dizuegu’. Egonkortasunik ez, ordea”. Emititzeko lizentziarik ez, Nafarroako Gobernuaren diru-laguntzak %96,91 murriztuta, eta Euskal Autonomia Erkidegoan datorren urteko argazkia nolakoa izanen den zain, bi telebisten artean 160.000 eurotik gora jasotzen baitituzte.
Telebista bakarrerako bidean, orain, paperean zirriborroak egin eta egin ari dira proiektuak nolakoa beharko lukeen zehazteko. Maiatzaren bukaeran izango dugu berri gehiago.
Legez behartua dago Nafarroako Gobernua euskarazko hedabideak bultzatzera. 1986ko Euskararen Legeak hala dio. Agindutakoa betetzen duen, hori beste kontu bat da. Euskarazko hedabideetako eragileek azaltzen dutenez, 1986az geroztik Nafarroako Gobernuak ez du euskarazko hedabide publiko bat bera ere sortu eta 2008. urtera arte banatutako diru-laguntzak urriak eta berandu emandakoak izan dira.
2009ko aurreikuspenak errekor denak “ondu” ditu. 310.000ko kopurua promes egin zuten, gero 240.000koa eta hurrengo jauzia 9.567 eurora. Emandako arrazoia, krisia. 2008. urtean 31 hedabideetan 4.851 euro gastatu zituzten publizitate instituzionalean.
Nafarroako 31 hedabideek eskaera zehatzak egin dizkiote Hezkuntza Sailari: diru-laguntza duinak egotea eta teknikoki posible ez balitz, laguntza duinak jasotzeko bideak jartzea. Hedabideetan publizitate instituzionala jar dezatela. Itxurakeriak utzi eta Euskarabidea diruz eta edukiz hornitzea eta euskarazko hedabideen egoera hitzarmen baten bidez erregulatzea.
Oskar Zapata Nafarroako Topaguneko arduradunari eskatu diogu orain Hezkuntza Sailarekin kontuak zertan diren argitzeko: “Orain arte borondate agerpenak bakarrik entzun ditugu, baina ez dugu inolako daturik borondate hori beteko den esateko. Urtarriletik ari dira esaten 9.567 baino gehiago lortu ‘nahi’ dutela. Hasieran martxorako jakin ‘nahi’ zutela esan ziguten, martxoa joan da, orain badirudi ekainerako edo irailerako lortu ‘nahi’ dutela. Horren alde lanean ari direla sinestu ‘nahi’ dut”. Zapatak adierazi digu diru-laguntzak ez badira iristen etorkizun hurbilean hedabide bat baino gehiago kinka larrian egongo dela.
l 11 aldizkari, 6 irrati, 2 telebista, 12 agerkari digital.
l 56 langile, 366 kolaboratzaile.
l 2.061.320 euroko aurrekontua.
l 21.450 etxeetara aldizkariak.
l 125.000 ikus-entzule potentzial Iruñerrian, Lizarran eta Iruñerriatik Iparralde osoan.
Diru laguntzen bilakaera
1999: 211.718,49
2003: 228.156
2007: 210.430129
2008: 156.000
2009: 9.567
Taldeak bere azken lana izango den Agur eta ohore x allá va la despedida lana kaleratu berri du. Oholtzak utzi eta agur bira egingo dutela iragarri du Chill Mafiak hiru urteren ostean. Iruñean abenduaren 25ean egingo dute azken kontzertuetako bat.
Baionako Zitadelan egitekoak dituzten obrak salatu dituzte CADE ingurumen elkarteen batasunak, Bergeret-22 auzotarren kolektiboak eta Attaque elkarteak, prentsaurreko bidez. 1,5 hektarea oihan moztuko lituzkete; alta, Tokiko Hirigintza Planaren arabera eremu babestu gisa... [+]
Guardia Zibilak 18.000 euro baino gehiago bideratu ditu aurten kautxuzko bolak erostera, "istiluen kontrako" materialaren barruan. Itsas Armadak, berriz, gomazko 1.500 pilota erosiko ditu. Poliziak erabiltzen dituen bitartekoak erregulatzen dituen araudia ez da... [+]
Bermeon jaioa, frantziskotar eginik Hego Korean egin zuen bizimodurik gehiena, 40 urte. Sasoi batean mutil-koskorretan askok egin zuena egin zuen, komentura bidea hartu. Gero, handik mundura jauzi egin zuen Uriagerekak, bestelako hizkuntza eta kultura arrotzetara.
Israelek lehergailuak jarri zituen Hezbollahk inportatutako milaka bilagailutan, Reuters agentziak kontsultatutako iturrien arabera. Urriaren 7tik jasandako “segurtasun haustura handiena” izan da, talde armatuaren hitzetan. Erantzun bortitza hitzeman du Hezbollahk,... [+]
Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]
Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]
Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]
Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]
Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]
Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]
