Zoriontsuak al dira?

  • Zoriontsuak al dira mugaz bestaldeko biztanleak, alegia?

    K. hizkiaren inguruan ari garenez, Josi eta Angel, nik ere letra honekin hasten den beste hitz bat bihurtu nahi nuke giltzarri: Kuriositatea, hots, jakinmina. Azken aldion gure auzoko herrira –hemengo idazleen jargoian territorio enemigo litzateke– asko bidaiatzeko aukera izan dut, literatur kontu batzuk direla-eta. Ez nuke, jakina, antropologo bidaiariarena egin nahi, bertan bizi izan dudan esperientzia exotikoa xehetasun guztiekin kontatuz. Barregarria litzateke kontuan harturik beste mundu hura hain hurbil daukagula, bai fisikoki, bai informazio ugari iristen zaigulako egunero “handik”. Eta alta… Ba al dago gauza urrunagorik, ulergaitzagorik gure auzokoa baino? Iskanbila eta herra handienak hurbilekoarekin izaten dira.
Ur Apalategi Idirin
Dani Blanco
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Han nenbilen bitartean gertaturiko bizpahiru anekdota ekarriko ditut hona.

1. Tokia: Asturias. Data: 2007ko iraila. Aitzakia: Estatuko idazleen topaketa literario bat. Hogei bat idazle bildu ginen. Eztabaidagaia: espainiar letren irudia Europan. Nik euskal literaturaren esportazioari loturiko problematika izan nuen hizpide eta beste hainbeste egin zuten delegazio euskalduneko beste bi kideek nahiz delegazio katalana eta galegoetakoek. Gure arazoa eta kezka ez zen, noski, gaztelaniazko literaturaren harrera Europan zehar. Bai ordea gaztelaniaren eta espainiar sistema literario indartsuaren bitartekaritzatik igaro beharra, zoritxarrez ezinbestean, Europara ala mundu osora iritsi ahal izateko. Eta hortik abiaturik eztabaida gero eta politikoagoa bihurtu zen, harik eta antolatzaileak eztabaidari kutsu estriktoki literarioa berrerantsi nahian mahaian kolpe batzuk jo zituen arte. Topaketa horien ostean email batzuk trukatu ditugu eta horietako batean argazki polit bat zegoen dena laburbiltzen zuena. Bertan, ironiaz betetako irribarreaz, idazle bat agertzen da –andaluziarra bera– eztabaidak igaro ziren etxeko eskaileran, eta bere atzeko paretan plaka bat dago zera dioena: Prohibido hablar de política.

Bazkaltzeko orduan, kurioski, gehiago mintzatu ginen literaturaz baita bertan zeuden “benetako” espainolekin ere –xarmangarriak, bidenabar, eta ia denak sozialistak, nik uste–, gure desberdintasun nazionalak ahantzirik. Eta harritu ninduen ikusteak beraiek ere beldurra zietela espainol nazionalista eskuindarrei. Eta sinetsi nahi dut ez zela bakarrik botere politikoaren erosotasuna galtzearen beldurra, baizik eta inoiz egiazki amaitu ez den gerla zibilaren arrasto sakona.

2. Tokia: Madril. Data: 2007ko urria. Aitzakia: epaimahai literario bat. Goiz osoa bozkatzen pasa ondoren, hiru obra gelditzen dira lehian eta horietako bat gaztelaniaz idazten duen Euskal Herriko idazle baten ipuin liburua. Liburu horretako ipuinek euskal gizartean gatazka politikoak duen eragina aztertzen dute. Ondo samar idatzia dago liburua baina badu parti pris nabarmena.
Euskal abertzaleen bortizkeriaren biktimen alde egiten du, bestelako biolentzia guztien biktimak “ahantziz”. Epaimahaian dagoen jendea ez da eskuin muturrekoa. Berriro ere susmoa daukat, han gauden katalana, galegoa eta ni neu kenduta, beste “egiazko espainolak” ezkertiarrak direla. Eta hala ere, sinesgarria egiten bide zaie denei –galiziarrari salbu, Euskal Herria ondo ezagutzen baitu– liburuak aurkezten duen giro aberchale itogarria. Azkenean, pedagogia apur bati esker –sinetsi nahi nuke, berriro ere–, eta apika beste liburu biak dezente hobeak direlako, ez du irabaziko saria.

Taxian nago orain, Barajasera bidean, eta irratian honakoa dantzut: Mayor Orejak adierazi omen du frankismoa ez dela kondenagarria eta aldi historiko ezin baketsuagoa izan zela. Berriro ere K.rekin bukatzeko: Konplexutasuna, Korapiloa… Hartu Kalachnikova eta egin gura duzuna berarekin, Jose Inazio.

Azkenak
EAJren hizkuntza eskakizunetarako proposamena “atzerapausoa” dela salatu dute ELAk eta LABek

Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]


Arabako Aldundiak indarkeria matxistaren biktimei arreta murriztu diela salatu du ESK-k

Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.


Zenbait lagun zauritu dira Hernaniko San Joan gaueko istiluetan, eta gutxienez pertsona bat atxilotu dute

Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]


2025-06-24 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Chen Yun: txoria eta kaiolaren auziak hortxe jarraitzen du

Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]


Bilboko Bira Kulturak eskaintza gutxituko du laguntza publikoen murrizketagatik

Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.


Nola debekatu sare sozialak erabiltzea 16 urtez azpikoei? Australiako Gobernuak badu formula

Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]


Israeli boikota musika jaialdietan ere

El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]


NATOtik ukatu egin dute Sánchezek iragarritako gastu militarraren salbuespena

Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.


Trumpek Israel eta Iran arteko su-etena iragarri du eta ordu gutxira zalantzan dago jada

Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]


Asteburu honetan eginen da EHZ festibala, Arberatze-Zilhekoan

Fermin Muguruza afixan nagusi, Olaia Inziarte, Naxker, Xiberoots, Errobi, Kaskezur, Zetkin, Tapia eta Leturia eta beste hainbat musikari igoko dira oholtzara ekainaren 27, 28 eta 29an. Horrez gain, antolatu diren hitzaldietan, hala nola lurraren defentsaz, diskurtso eta... [+]


Udaltzaingoan arreta euskaraz bermatzeko gomendatu dio Arartekoak Erandioko Udalari

2024ko irailean, herritar batek salatu zuen Erandioko udaltzain batek arreta euskaraz ukatu eta jokabide hori behin baino gehiagotan errepikatu zela, baita telefonoz kexatu zenean ere. Salaketak erakusten duenez, hasiera batean, arreta eta dokumentazioa gaztelaniaz bakarrik eman... [+]


2025-06-24 | Gedar
“Gazteon erantzunari esker Durangoko Gaztetxeari eustea lortu dugu”

Gaztetxearen aldeko manifestazio jendetsu bat egin zuten larunbatean Durangon, espazioaren irekieraren berri eman eta lau egunera. "Lehenengo gaua ere ez genuela bertan pasatuko esan ziguten, eta oraindik gaztetxean tinko jarraitzen dugu", aldarrikatu... [+]


2025-06-24 | Euskal Irratiak
Laida Mugika
“Espero dugu datorren urtean halakorik egin beharrik ez izatea, eta errektoretzak neurriak hartzea”

Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.


Eskuin muturreko talde batek Donostiako ‘Jesusen Bihotza’-ren aldeko ekimena egin du

Donostiarra, defenda ezazu zurea leloarekin pankarta bat jarri dute, Jesusen Bihotza duen Espainiako bandera batekin batera.


Eguneraketa berriak daude