Zergatik ez poztu?

  • Sentsazio kontrajarriz beteta hasi behar dut ARGIArako eskatu didaten artikulu sortaren lehena. Berriz ere kontu berdina errepikatzera ez ote natorren ezin burutik kendu. Eta era berean, berriro ere gauza bera errepikatzearen beharraz konbentzituta nator. Ez baitira herri honetako instituzioak ezer egiteko asmotik aurrerago joan. Azken lorpenak haien gogoaren kontrakoak direla ematen du. Agian horrexegatik haien berri emateko hain ahalegin gutxi.
Eneko Olasagasti
Ines Urrutia
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Lehen lorpenak ETBrekin du zerikusia eta data 2006ko azarokoa du. Ikus-entzunezkoak aipatzen zituen ez-legezko proposamen bat tarteko. Hari esker Jaurlaritzak onartu egiten zuen ETBk ez zuela ordura arte bete Europako Mugarik gabeko Telebistaren legeak agintzen zuena. Hau da, bere aurrekontuaren %5 ikus-entzunezko ekoizpenetan inbertitzea. Eta hau ez da gertatu Kultur Sailaren borondatea hori delako, baizik eta Zinema Plataformak (gidoilariak, produktoreak, aktoreak eta errealizatzaileak) Legebiltzarrean biltzen diren alderdiekin egindako lanak eta salaketak bultzatuta. Behartuta sentitu dira eta hori ez dute oso gustukoa izan. ETBn kontentu beharko lukete, beti esan izan baitute haiek ez zeukatela horrelako egitasmoa aurrera ateratzeko nahikoa aurrekonturik. Orain diru hori Lakuak ipiniko du. Beraz ETBk urtean bost bat milioi euro gehiago izango ditu arloan inbertitzeko.

Baina Iurretako korridoretan poza ez da nagusi zalantza baizik. Zergatik ote? Ez al dira fio? Egia esan, lerro hauek idazterakoan ETBk oraindik ez du komunikazio ofizialik jaso. Telefono dei bat bai. Garbi dago Lakua eta Iurretaren arteko komunikazioa ez dela oso zuzena. Urkiola mendate bat baino zerbait gehiago al da ba? Euskal Telebistak behar omen zuen ikus-entzunezko arloaren motorea. Liburu Zuriak dixit. Erregaia izango du hemendik aurrera. Baina nago ez dagoela autoa gidatzeko borondate eta gogo handirik.

Bigarren lorpenak, eragile eta lagin berdinak dauzka, zinema plataforma, eta dirulaguntzen aurrekontuarekin du zerikusia. Euskal zinea entzutetsua zen garaietatik –laurogeitatik– hona aurrekontuak ez du aldaketarik izan. Garbi gelditzen da egitasmoek zerikusi gehiago dutela pertsonekin politika eta programa zehatzekin baino. Garai haietan Joseba Arregik zaletasun bereziren bat edo lagun-minen bat edukiko zuen egin zituen politikak bultzatzeko. Pertsonak desagertzen direnean politikak aldatzen dira. Horrek politika eza nabarmen erakusten du. Garai haietatik hona ez zen partidarik ukitu eta KPIaren aplikazioa eskatzen zen. Eta kasu honetan ere ezin guztizko arrazoia eman eta eskatutakoaren, gutxi gorabehera, %80 eman da. Hala ere, bada dirua. Ia bikoiztu egingo baita aurrekontua.

Nik esango nuke badirela pozik egoteko moduko bi berri. Zergatik ez da ba prentsaurreko ponposo bat antolatu egingo diren inbertsioen aldarrikapen zaratatsua egiteko? Zergatik horrelako utzikeriarik? Ez delako haiengandik sortu? Gogoz kontra egin dutelako? Benetan nahi al da ikus-entzunezko arlo indartsu bat izan? Non gelditzen dira hainbeste Plan estrategiko, Film Comission, Liburu Zuria, Kulturaren Euskal Plana? Interesatzen al da benetan arloa? Edo beste batzuetan bezala, oraingoan Etxepare Euskal Institutua ikur bihurtuta gainontzekoa bazterrera kondenaturik geratu behar al da?

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude