Aurrera bolie!


2006ko abenduaren 24an
Sarritan esaten zuen gure aita zenak esamolde hori. Arrasaten ohikoa nonbait, eta gerora hemen jaiotako etakide ospetsu bati maiz entzunda edo, Euskal Herri osora hedatu zen duela urte batzuk. Ez dakit nik umetatik jaso nuen zentzu berean ulertu edo barneratuta den, ez baitzait hala iruditzen askotan.

Gauzak oker zetozenean erabili ohi zen «aurrera bolie!». Ez dakit goiari eusteko modu bat zen, bizitzan aurrera jarraitzeko kemen punttu bat atera beharrak erakarritako jarrera agian. Baina gogoa dudanetik, hor dago bolie eta aurrera jarraitu beharra.

Oraingo honetan nire berbatxo hauek, 2006. urtea amaitzearekin bateratsu irakurriko ote ditu norbaitek, eta halakotan, datorren -hala betor- horrek ekarriko duena hobea izango delakoan, asmo onez horniturik hurbiltzen gara -beno, denbora, berez dator eta berez doa- guk geuk jarritako denbora-muga horretara.

Eta urteko azken egunotan, makina bat irribarre inozo izango da nonahi, datorrenak bakea eta zoriona ekarriko digula bete-betean sinetsirik. Hala balitz, hemengo askorentzat, derrigor onerako izango lirateke denbora-mugaren aldaketak: euskal gatazka konponbidean, atzera buelta ezinik eta guztiontzat eragin eta emankor izango den garaia letorke. Beste askorentzat, AEBetako soldaduek Iraketik, Afganistanetik eta beste hainbat lekutatik alde egingo dute. Asmo onak, eta lege zuzenak, urte berriarekin batera: emakume gehiago bere bikotekideak, amoranteak edo «ustezko jabeak» erailda ez dela gehiago joango erakutsiko ote? Eta estatu laiko batean, erlijioen presiorik gabe, bizi ahal izango dugu. Eta etorkinei leku duina egingo diegu hemen. Eta estatuek giza-eskubideak errespetu bidean jartzeko asmoz, mea culpa ozen bat kantatuko digute. Eta laguntzak zentzuz banatuko dira, iruzurra, guztia, agerian uzten den bitartean. Eta umeen jokoetatik biolentzia desagertuko da, maisu-maistrak arnasa hartuz, gurasoek ardura eta erantzukizuna bere egiten dutela. Eta gosez diren umeek asetu arteko elikagaiak izango dituzte, euren amek negar eta samina ahaztuz, eta zenbat desastre datozkidan burura, egunero, urte berriaren ustezko magia inozoak ezabatu beharko lituzkeenak. Lerro hauek baino, aldizkari osoan sartzen diren lerro guztiek ere, ez lidakete utziko, eremu nahikorik -garatu gabe, noski- aldarrikatzeko.

Baina neguaren iluntasunari aurre egiteko pizten ditugun «bromazko» argi guzti horiek itzaliz, urtarrileko aldapan gora lehen urratsak eman beharrak, oinak lurrean asentatu, eta berriz ere, «gatazkaren soluziobidea» lurrunduta ikusi arren, bere beharraz, behin eta berriz arituko gara. Eta AEBen politikaren kontra zein neurri hartu beharko litzatekeen esan, sikiera. Ahalik eta emakume gutxien «euren jabeek» erail dezaten, berdintasuna aldarrikatuko dugu berriz ere, eta etorkina zergatik eta nola datorren ere gogoraraziko. Eta estatuen gehiegikerien aurrean, eta aurre egin nahian, eskolako tontoa moduan, esan eta esan, segi eta berriz ere. Eta «Hirugarren» mundukoentzat limosnatxo bat bidaltzen dugun bitartean, estatuek gure zergetatik gutxieneko solidaritatea erakuts dezaten eskatu -exijitu?-. Eta gurasoei, umeekin hitz egin, jolas egin eta balore zentzuzkoak erakuts diezazkien iradoki. Eta abar, eta abar.

Eguna joan eta eguna etorri ikusi, jasan eta guztion artean eragiten dugun desastre hau ez da ezerezean eraikitzen. Gauetik goizera, Eguberriko argien beroak ere ez du urtuko. Egunero irun eta astalkatzen dugu, bidegabekeria guztiak eusteko eta estaltzeko ehuna, eta boliek aurrera jarraitzen duen bitartean, orain arteko oihal hori kenduz, beste kolore, textura eta sendoerako hariak behar, pentsatu eta ezin asmatu modukoa eraiki guran. Gira il mondo.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude