Soziolinguistikak zientzia bezala behar asko zituela aspaldi konturatu ziren proiektuaren bultzatzaileak. Duela lau urte, behar horiei erantzuteko, SEI (Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen) elkartea eratu zuten, baina institutua beharrean klusterra sortu dute azkenean. SEIko kide eta Klusterreko idazkari nagusi Pablo Suberbiola soziolinguistikak hemen dituen muga horietaz mintzo zaigu: «Ez daukagu ez Soziolinguistika fakultaterik, ez espezializaziorik unibertsitateetan, ikerketa gutxi dago eta gainera, antolaketa sistema bat ez dagoenez, ikerketa asko galduta edo ahaztuta daude».
Ikerketa lerro iraunkor bat falta izan dela ikusten du Suberbiolak eta argitalpenetan, ikerketetan nahiz delegazioetan nabari dela. «Arazo konkretuei ahalik eta kostu gutxienarekin erantzuteko metodologia eta irizpideak behar ditugu» eta Klusterrak tresna horiek eskuratu nahi dizkie arlo horretan lan egiten dutenei.
Proiektuan ezinbestekoa da guztien elkarlana eta horregatik eratu da elkartea Kluster moduan. Industria munduan erabili ohi den antolaketa horrek esparru jakin batean elkarren artean nolabaiteko interes komuna duten entitateak lotzen ditu, azken finean. Proiektuaren eraketa hamar erakundek sinatu dute oraingoz: Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza zientzietako Fakultatea, Udako Euskal Unibertsitateko Soziolinguistika Sailak, Nafarroako Euskara Teknikarien Lanbide Elkarteak, Elhuyar Aholkularitzak, EMUN Kooperatibak, Eusko Ikaskuntzak, EHUko Gizarte Psikologia eta Portaera Zientzien Metodologia Sailek, EHUko Soziologia I eta II Sailek, SEI elkarteak eta NUPeko Giza eta Gizarte Zientzien Fakultateak. Eusko Ikaskuntzako ordezkari Iñaki Martinez de Luna izendatu dute lehendakari.
Dena den, soziolinguistikarekin zerikusia izan dezaketen erakunde guztiekin harremanetan jarri nahi dute proiektuaren sustatzaileek. Idazkari nagusiak ere Klusterraren izaera irekia azpimarratu nahi izan du eta gonbidapena luzatzen dio parte hartu nahi duen orori.
Proiektu konkretuak
Prozesu mantsoa da euskararen normalizazioarena; azken finean, gizarte aldaketa prozesu bat da, ia estruktura guztia harrapatzen duen aldaketa. Ondorioz, oso zabala da soziolinguistikaren ezagutza garatzeko landu behar den esparrua, baina Klusterreko eragileek argi daukate ekintza konkretuetan burutu behar dela.
Oraingoz, ordea, orokorrak dira aurkeztu dituzten planteamenduak. Ikerketa eta berrikuntza, formazioa, eta informazioaren kudeaketa eta zabalpena izango dira Klusterraren lan arloak, baina horien barnean makina bat beharri erantzun beharko diote. Besteak beste, ikerketa lanak bultzatu eta erraztea, soziolinguistikari buruzko argitalpenak sortzea eta zabaltzea, nazioarteko soziolinguistikan harremanak sustatzea, profesionalen formazioan laguntzea, esperientziak trukatzeko bilgune sare bat osatzea edo arlo zientifiko-teoriko eta praktikoaren arteko zubiak eraikitzea izango dira eginbeharretako batzuk. Arlo horiek guztietan egingo diren proiektuei buruz hitz egiteko goiz da oraindik.
Lehenengo, zenbat kide atxikiko zaizkien jakin behar da eta mahai gainean jartzen dutenaren arabera sortuko dira, hein handi batean, proiektuak. Proiektuok bai eragileek, bai Klusterreko idazkaritzak plantea ditzake eta hasiera batean ekintza jakinetarako lan-taldeak eratzea da ideia. Lan-talde bakoitzak bere beharren arabera egingo luke lan eta bulegoaren lana bitartekariarena izango litzateke. Antolamendua oraindik zehazteke dago eta atxikimendu berriekin jarriko da martxan benetan Klusterra, irailetik aurrera.
Gainera, SEIk Klusterrean integratzeko asmoa dauka eta beraz, elkarteak egun burutzen dituen lanak Klusterrak bere egingo ditu. Esaterako, BAT aldizkaria, euskararen kale erabilerari buruzko neurketak, soziolinguistikaren inguruan gauzatzen dituen ikerketak eta formazioari eta ikastaroei dagozkien lanak.
Hortik aurrerako ekimen berriei buruz hitz egitea ezinezkoa da, Suberbiolak azaltzen duenez: «Helburuak planteatuta daude, lan arloak eta funtzioak, baina gero horiek praktikan edukiko duten garapena oso desberdina izan daiteke. Hemendik bi urtera emaitza hiru edo berrogeita hamar proiektukoa izan daiteke. Zerikusia izango du partaideen kopuruak, proiektuetan daukaten inplikazioak, haien artean bideratzen diren harremanak...». Ikusteke daude, beraz, erronka indartsu honek ekarriko dituen emaitzak. Uda pasa eta gero izango dugu, berriro ere, Soziolinguistika Klusterraren egitasmoen berri.