HERRIKOA-K GEROA FINKATZEKO SOS BILTZE KANPAINA BURUTUKO DU
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Marie-Claire Salaberri heletarra da Herrikoaren bilakabidea hobekienik ezagu-tzen duenetariko bat. Bera da Herrikoa sortuz geroztiko idazkaria, kontuegilea eta enpresen koordinatzailea. Hogei urteotan Herrikoaren langile ordaindu bakarra izan da. Duela urte batetik Hervé Lanouguere merkataria ari da berarekin lanean.
Herrikoaren administrazio kontseilua -Mixel Etxebest lehendakaria buru- hilabetean behin biltzen da zuzendaritzaren txostenen aztertzeko. Enpresen eskaerak aztertzen dira eta zuzendaritzak erabakitzen du enpresa bati dirua ematea edo ez. Herrikoa zehazkiago zer den Marie-Claire Salaberrik berak azaldu digu: «Herrikoak banku baten gisara funtzionatzen du, baina ez da banku bat. Bere dirua 3.000 akziodunek emana dute, eta haiena da kapitala. 13.000.000 liberakoa (325 milioi pezeta) da bere kapitala. Duela 20 urte, ilusioz beterik sortu zelarik, 2.000.000 libera (50 milioi pezeta) zituen Herrikoak».
Herrikoaren zuzendaritza 14 lagunek osatua da, akziodunek hautatua. Akziodun gehienak Iparraldekoak dira, badago ere baten bat Hegoaldekoa. Frantzian barrena ere badira bakar batzuk, baita Londresen edo Suitzan bizi direnak ere. Edonork har dezake akzio bat, sozietate irekia baita Herrikoa.
Herrikoak 200 enpresa baino gehiago sostengatzen ditu egun, denak Iparraldean finkatuak. Dirua nonahitik ekarria ere, enpresak bertan eraikitzen dira. Zehazpen bat egin digu Marie-Claire Salaberrik: «Enpresek parte bat baizik ez dute har-tzen Herrikoatik, horregatik ez gara osotara banku bat. Enpresa batek bere kapitalaren parte bat ukaiten du guregandik, eta gero, bere kapitala beharren arabera osatzen du beste nonbaitetik».
Herrikoak sektore guztietako enpresak sustatzen ditu. Azken urteotan, industria sektoretik landa sortu dira enpresa berriak. Laborantzako mozkinak eralda-tzen edo transformatzen dituzten enpresak, konparazione. Baldintza bakarra Iparraldean garatu izatea da, lanpostuak bertan sortu behar dituzte. Herrikoa horren xedez sortu bai-tzen.
LAU PRESIDENTE eta zazpi kanpaina hogei urtez. 1981. urteaz geroztik lau izan dira Herrikoako presidenteak: Patxi Noblia (Sokoako zuzendaria egun), Andre Darraidou (Ezpeletako auzapeza egun), Jean Thikoipe eta Mixel Etxebest. Sokoa enpresa izan zen Herrikoaren erreferente nagusia, eta bera da egun ere Herrikoak sostenga-tzen duen enpresa handiena. Sokoa euskal enpresa eta ekonomiaren erreferente izan da, eta bere ibilbidean ezin izan du gertakari soziopolikoetatik at gelditu. Esate baterako, GALen garaian, bere bulegoei sua eman zieten. «Sokoa» deitu afera ere denon ezaguna da. Herrikoaren ibilbidea ez da afera guzti horietatik landa garatu halaber.
Etorkizunari begira, Akitaniako Kon-tseiluaren laguntza izan nahi du Herrikoak. Gauza berria da. Marie-Claire Salaberriren iritziz, Akitaniako botere politikoarekin akordio bat erdiesterakoan, beren boterea ez galtzea eta beren arima zaintzea dute erronka. Hastapeneko espirituari atxiki behar zaio Herrikoa, alegia. Politikak eragina du eta Herrikoaren espiritu herrikoia zaindu nahi dute. Molde ireki batez betiere. Herrikoan abertzaleak eta ez abertzaleak biltzen baitira.
Akziodunen artean Herrikoaren enpresako langileak daude eta ez direnak ere bai. Bi alditan baino ez dute jaso akziodunek dirua: «Dirua ezartzeko arrazoia, dirua nora doan eta honen erabilmoldea da. Akzioen mozkina erdiesteko Crédit Agricole edota La Poste bezalako entitateen akzioak erosi behar dira».
Hastapenean 600 ziren akziodunak eta 3.200 inguru dira egun. Frantziako estatuaren aldetik ez du inoiz diru lagun-tzarik ukan. Herrikoa bezalakorik ez dago Iparraldean ezta Frantzian ere -Korsikan salbu, han ere antzeko esperientzia garatu baita-. Denok eredu gisa hartzen dute Herrikoa, Euskal Herrian eginiko eredua : «Ez gara banku bat ez kooperatiba, baina honelakotzat hartzen gaituzte. Edo sartzen gaituzte ekonomiaren folklorean. Diru laguntza izpirik gabe, egun ordaintzen diren bi soldatak -Herveren eta nirea- enpresek ematen dituzten mozkinetatik ordainduak dira. Ez ditugu benefizio handiak, ez gara kutxak», adierazi digu Herrikoako idazki nagusiak.
Ekonomiak politikan eragiten du eta alderantziz. Euskal Herriko egoera politikoak ez du proiektu komunak garatzen lagun-tzen, antza denez.
Anartean, heldu den larrazkenerako hiru hilabeteko kanpaina berria prestatzen ari dira Marie-Claire eta Hervé. Lehenik, jendearengana hurbildu nahi dute pren-tsaren bidez. Ondoren, bilkurak burutuko dituzte herri gehienetan. Bilkura herrrikoi hauek dira kanpainaren ardatza. Herrikoa zer eta zertarako den azalduko dute, baita egitasmoen berri eman ere
Abiaburuan Ipar Euskal Herrian enpresarien mentalitatea aldatuko zela pentsatu izan genuen eta hori oraino ez da arras gauzatu. Enpresa espiritu hori gaztei helaraztea izan da gure nahia. Alta, batzuk enpresa munduan ari badira ere, gazte gehienak enpresaren munduaren arrankuretatik urrun daude. Akats hori guk gihaurek ere izan dugu, naski.
Bestalde, hemen ez dugu egitura politiko eta administratiborik, botere publikoak ez du lagundu gure lana , ez digu bidea erraztu bederen. Ez da Hegoaldean bete den bidea, kasu. Bertan, tokiko eskualdeko aldundiak eta Euskal Gobernua daude. Hemen Garapen Kontseiluak gabezia hori itxuratzeko lan bat egin du, baina ez da behar bezalako egiturarik. Halaber, ekonomia berez ez da politika eta kultura bezain erakargarria
Naski, Herrikoan biltzen diren landareek -enpresek- ez dute fruitu aski eman. Bakoitza bere lantegiari begira ari da, eta gure ildoa handitzeko bakoi-tzaren problematika aztertzetik haratago joan behar dugu
Herrikoaren lehen urteak militanteen urteak izan ziren. Ipar Euskal Herrian ekonomiarako egitura baten sortzea ez zen aise orduko giroan onartzen. Alta, gaurko egunera arte, arazoak arazo, bizirik iraun du. Zuberoan, kasu, anitzetan behaztopatu izan gara, zenbait lantegi aitzina eramateko hainbat zailtasun izan dugu.
Gaur egunera etorririk, enpresaren munduak beste urrats bat eman behar du; beste xede baten xerka joan behar dugu. Gure lanaren ofizializazio erdietsi dezagun garaia da nolazpait. Seaska Ikastolak bezala, konparazione. Elkarte hau Hezkunde Ministerioarekin estatus juridiko bat erdiesteko ari da negoziatzen. Herrikoa sozietatean ere honelako posibilitateaz gogoetatzen ari gara Industria Ministerioarekin eta Akitania euskaldearen gobernuarekin. Politikoek gure egituran sos ezar dezaten nahi dugu. Ofizializazioa da gure erronka. Frantziako industria eta administraziotik landa bizi izan gara egun arte, eta orain, aitzina joateko, gure garapen ekonomikoa bermatzeko indarra erakutsi behar dugu
Kosmetiko enpresak azalerako kremak hornitzen zituen Dachauko kontzentrazio esparrua. Naziek presoekin esperimentuak egiteko erabili zuten krema mota bat, eta 80 eta 90 preso artean hil ziren horren ondorioz. Enpresak ikerketa “independente eta osatua” jarri du... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
Larunbat honetan Gasteiz Euskararen Hiria ekimenak hartuko du Gasteizko Andre Mari Zuriaren plaza. Goizean hasi eta gauera arte, “euskararen aldeko festa handia” izatea nahi dute euskalgintzako eragileek, kirol jarduerak, kultur emankizunak edo arratsaldeko... [+]
Zubietako erraustegia itxi eta Gipuzkoako hondakinen gaikako bilketa hobetzea eskatzeko giza katea deitu du Errausketaren Aurkako Mugimenduak eragile gehiagoren babesarekin, azken urteotan bezalaxe, igandean, irailaren 14an Donostiako Kontxan.
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
CaixaBank Researchek egindako ikerketak agerian eman du Nafarroako etxebizitza merkatuaren egoera. 2007-2008 arteko higiezinen burbuilaren garaian baino %3,7 garestiagoa dira etxebizitza eraiki berriak Nafarroan.
Hemeretzi errusiar dronek Poloniako muga zeharkatu dute, eta Poloniak leherrarazi egin ditu. Poloniako aire eremuari “inoiz egindako erasorik handiena” dela dio armadak.
Protesta eguna da gaur Ipar Euskal Herrian eta Frantzian, François Bayrou lehen ministro ohiak egindako aurrekontu proposamenen aurka altxatu dira gizarte eragileak. Goizean goizetik, Baionako sarrerako biribilgunea blokatzeari ekin diote. Jada hogei manifestari atxilotu... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Osasuna futbol taldeak bat egin berri du AHTren aldeko enpresarien plataformarekin. Baina, "kirola eta politika ez dira nahastu behar" 'koinatuen' esaldirik gogokoena Bilbon gertatutakoaz besterik ez dugu entzun. 23 hilabetez jarraian estatu genozida batek... [+]
