PATERNALISMORIK EZ DUGU BEHAR, BIKTIMISMORIK ERE EZ
- "Intimismoaz haraindi: emakumezkoek idatzitako euskal literatura" liburua kaleratu du literatur kritikari lasartearrak. Gurean emakumezko idazleek jasaten duten gutxiespena salatu eta Mariasun Landa eta Arantxa Urretabizkaiaren lanak aztertzen ditu liburuak.
Dirudienez jendeari ere gustatzen ari zaio. Oihartzun handia lortzen ari da liburua.
Liburuaren lehen atalean kritika feministaren korronte ezberdinei errepasoa egin diezu. Hor idazketa femenino bat bereizteko joera garbia ikusten da, batetik. Baina, bestalde, Virginia Woolf eta Simone de Beauvoir-ek berezkotasun hori ukatu egin zuten. Euskal emakumeek idatziriko literatura aztertzean zein joera hartu beharko litzateke?
Euskal idazleen artean % 10,8 omen da emakumezkoa.
Testu liburuak aztertu dituzunean, garbi azaldu da hori.
Horrek ez du esan nahi nik nere irakurketak egileen sexuaren arabera aukeratzen ditudanik. Nik literatura ona nahi dut. Eta Marguerite Duras irakurtzen badut gustatzen zaidalako da, ez emakumea delako. Inondik ere. Eskatzen den gauza bakarra aukera berak izatea da.
Gutxiespenaren arrazoien artean promoziobideak aipatu dituzu.
Eta emakumeak kanpo al daude?
Euskal kulturan botere kota batzuk daude. Eta emakumeari onartu zaio andereño izatea, irakasle izatea, kazetari izatea. Baina ez askotan idazle, editore edo euskaltzain izatea.
Literatur sariketen datuak ere azaldu dituzu lanean. Bitxia egiten da helduen sariketetan emakumea gutxiengoa dela ikustea eta haur eta gazteen sariketetan, Urruzuno lehiaketan, sarituen artean erdia baino gehiago emakumezkoak izatea. Zer esan nahi du horrek? Adin batetik aurrera idazteari utzi egiten diotela?
Garrantzitsua da ere ispilu gabezia. 18 urtetik aurrera idazten jarraitzeko motibazio handia behar duzu, ereduak. Autoestima handia behar duzu eta emakumezkoak oso exigenteak dira euren buruekin. Kosta egiten zaie liburu bat argitaratu eta idazle direla esatea.
Sariketen emaitzen irakurketa positiboago bat ere egin daiteke. Gazteen artean emakumezkoen nagusitasuna ikusirik ezin al daiteke pentsatu etorkizunean gauzak aldatu daitezkeela?
Emakumezkoen literaturaren azterketan ere pausu batzuk emanak dira. Hor da 1984ko Itxaro Bordaren "Emakumeak idazle" eta hor da Linda Whiten azterketa.
Aukera berdintasuna aipatu duzu. Egun gutxietsia dago emakumezkoen literatura. Diskriminazio positiboa beharko al luke? Non dago oreka?
Berriki "Euskaldunon Egunkaria"n positiboki baloratu duzu Emakume Idazleen Lantaldea. Horrelako gauzek ez al dute zuk aipatu duzun marginalizazio arriskurik?
Baina beti esaten da emakumezkoen testuek kutsu ezberdin bat dutela.
Arantxa Urretabizkaia eta Mariasun Landa aztertu dituzu liburuan. Zergatik hautatu dituzu hauek?
Amaitzeko, une honetan zer dago abian euskal emakumezkoen literatur kritikan?
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.
Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]
10:00etan etxegabetzea gauzatzeko agindua zuen Poliziak, baina lehenago bertaratu dira sei patruila emakumearen etxera eta inguruko kale guztiak moztu dituzte. Haritu Elkarlaguntzako Sareak eginiko deiari erantzunez, dozenaka lagun elkartu dira etxearen aurrean etxegabetzea... [+]
Abiadura Handiko Trenaren kontrako plataformak astelehenean jakinarazi zuen Espainiako Gobernua eta Nafarroakoa egiten ari diren zundaketa kanpainak ez duela etenik. Izurdiagan eta Otsobin herri mugimenduak lortu zuen geldiaraztea legezkoak ez ziren eta baimenik gabe abiatu... [+]
Europako Batasunak ere Israelekin dituen akordio komertzialak “berrikustea” erabaki du, 27 estatutik 17k aldeko botoa eman eta gero. Dagoeneko 53.000 hildakotik gora eragin ditu Netanyahuren gobernuak.
Bizkaian, Artzentales eta Sopuerta artean Euskal Haizie enpresak eraiki asmo zuen zortzi aerosorgailuko zentral eolikoaren proiektua atzera bota du Eusko Jaurlaritzako Industria Sailak, faunan, landaredian eta ondarean eragingo lituzkeen kalteengatik. Enkarterriko herritarrak... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Unai Elorriagaren Francesco Pasqualeren bosgarren arima liburua izan da lehiako bigarren finalista.
Mundu mailan abiadura handian garatuz doan ideologia eta mugimendua dugu antiwokismoarena. Boterera arribatzeko eskuin muturreko agintariek duten arma berria da, eta berdin-berdin zabaltzen ari da herriko karriketan, unibertsitateetako korridoreetan zein telebista platoetan. Eta... [+]
Wokismoari begiratu beharrean antiwokismoari so jarri gara. Antiwokistek sorturiko multzoa delako wokismoa, eta antiwokismorik ez balego ez legokeelako wokismorik. Multzo eklektiko horri begiratu, eta laster ohartzen gara eskuin muturrak hastio duen guzia barnebiltzen duela:... [+]
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]
Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...
Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]
Oliver Laxe-k esan zidan behin enpatiari eustea dela zuzenena bizitza honetan. Zauritutako jendeak hunkitzen duela, eta jakin-min handia sorrarazten diola; eta hori dela, hain zuzen ere, gehien gustatzen zaion gauzetako bat: bere buruari galdetzea zergatik hunkitu duen horri... [+]