T. Etxaburu: "Administrazioko ikasleek mantentzen dute gure matrilulaketa"


1989ko azaroaren 19an
Bilboko Elkarlan-eko Teo Etxabururi elkarrizketa.

BILBOKO EUSKALTEGI HOMOLOGATUAK ELKARLAN-EN BILDUTA
T. Etxaburu: "Administrazioko ikasleek mantentzen dute gure matrilulaketa"
Bilbon helduen alfabetatze euskalduntze lanean ari den Elkarlan-ekin solastatu gara matrikulaketa aferaz. Elkarlan-en biltzen dira Gabriel Aresti, J.M. Zabala, Uribarri eta Bilbo Zaharra euskaltegi homologatuak, bakoitzak autonomikoki funtzionatzen duela.
Pasatu den astean AEKko ordezkariekin mintzatu ginen matrikulazio gai larriaren inguruan. Aste honetan Elkarlan bilbotarrekin, hurrengoetan jarraituko dugularik HABE eta Ikas eta Ari-ko eritziak biltzen.
ARGIA.–Ezkor samar ikusten da orohar helduen alfabetatze euskalduntzearen etorkizuna. Zein da zuen eritzia?
TEO ETXABURU.– Kontua da helduen euskalduntze alfabetatzea lotua dagoela euskaren egoerarekin berarekin. Zentzu honetan ez da zuzenean lotu behar matrikulazioa eta egoera bera; euskararen erabilpena behera badoa matrikulazioa ere beherantz joango da, momentuz mantendu arren. Kontzientzia aldetik euskararen aldeko giroa beherantz doa ez dakit "ghetoa" hitz egokia ote den baina halako zerbait bilakatzen ari dira euskaltegiak. Orokorrean nabaria da beherakada azken 3 urteotan, esaterako sortutako taldeak beherantz joan dira eta badirudi desagertzeko bidean daudela.
A.–Baina aurtengo datuak ikusita, euskaltegi zenbaitetan matrikula kopurua mantendu egin duzuela ematen du...
T.E.–Euskaltegi batzuetan mantendu eta goraka ere egin du, ez dakigu zergatik, baina orohar esan daiteke Bilbo mailan beherantzako bidea ikusten dela.
Gainera kontutan izan behar da talde asko eta asko administraziotik datozkigun taldeak direla, hots, berez datozen ikasle gutxiago etorri arren hutsune hori administraziotik datozkigun ikasleekin betetzen dugula, Diputazioko langileekin etab.
A.–Zein betebehar du Administrazioak lan honetan eta zein betebehar betetzen du?
T.E.–Argi dago administrazioak ikasleei dirulaguntza ematen dien heinean zerbait egiten duela, baina arindu ere ez du egiten prozesua. Administrazio barruan eta zenbait kanpaina egin izan dira eta leku zehatzetan ere egiten dira, baina orokorki hiru probintzietako gobernu bezala hartuta, ez du presiorik egiten.
Administrazioa batez ere irakaskuntzan oinarritu da, Euskal Herria 20-25 urtetan euskalduntzeko helburuaz, baina ez dio jaramon haundirik egiten helduen alfabetatze euskalduntzeari.
A.–Legediak laguntzen dio helduen euskalduntze alfabetatzeari?
T.E.–Guk administrazioari askotan esan diogu, euskaltegi homologatuak bildu izan gara. Hor bi gauza daude garrantzitsu: batetik asistentzia, ikasle ratioa (ikasle kopuru minimoa izatea ikasgeletan) eta halakoak izatea gaur egun euskaltegi monstruoentzat "Damoclesen ezpata" izatea suposatzen digu. Gaur egungo alfabetatzearen egoera eta orain dela lau urtekoa ez dira berdinak. Momentuz gurekin ez dute neurririk hartu eta inoiz 12 taldetik beherako taldea sortuz gero baimena eskatu eta eman egin digute. Hala ere badaude keinuak eta etorkizunean ikusi egin behar.
Baina badago beste arazo bat, nagusiagoa. AEKtik kanpo beste mundu batean sartzen gara. Administrazioak askotan aipatzen du irakasleen profesionaltasuna, duintasuna eta halakoak, baina ekonomikoki ikusita, irakasle baten soldata duina eta euskaltegi haundia mantentzen duen kostu minimoa kontutan hartuta (alokairua, arduraduna, bulegaria, bestelako gastuak...) klase ordu bakoitzak 3.500 pztako kostua dauka–hori minimotan, HABEn eta haundiagoa da –eta matrikula eta subentzioak bildurik lortzen dugun dirua 2.018 pzta dira. Hortaz gaurko legediarekin ia azpitik jokatzera kondenatzen gaituzte, datu puztuketara, segurtasun sozialetik kanpo egotera... Eta hori gu "aristokratak" garela, imajinatu AEKn eta... Gainera matrikula 10.000 pzta kobratzeak jende kopuru haundia baztertzea suposatzen du, diru solbentzia dexentea duen jendearengana baino ez ailegatzea.
Z. EREMUBA
50

GaiezHizkuntzaEuskaraAlfabetatzeElkarlan
PertsonaiazETXABURU2
EgileezEREMUBA1Hizkuntza

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude