"Ez Naiz Izango Itzalean Arituko Den Lehendakaria


1987ko martxoaren 22an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ramon Jauregi lehendakariordeari elkarrizketa
Ramon Jauregi, Lehendakariorde Berria
"Ez Naiz Izango Itzalean Arituko Den Lehendakaria
Lehendakaritzaordea lortu berria duen Ramon Jauregirengana jo dugu. PNVrekin batera eratu berria duen gobernuaz zertxobait jakin ahal izateko eta bizi dugun egoera PSEren ikuspegitik nola ikusten den ezagutzeko asmoz egina dago elkarrizketa. Bertan, EErekin batez ere, dituzten erlazio onen berri eta Naforroakiko duten politikaren aztarnak ere emango ditu. Hara hemen fruituak.
ARGIA.–Betidanik EAJ eta sozialistak areriotzat aurkeztuak izan dira. Zenabat iraun dezake bien artean osatutako gobernu batek?
Ramon Jauregi.– Arerio hitza ez dator bat errealitatearekin. PNV eta PSE hauteskundetan dira arerioak. Euskal gizarteaz, bi alderdiek duten ideologia eta sentsibilitatea, zergatik ukatu, desberdina da baina Azaroaren 30ean hautesontzietatik ateratako aginte herrikoiak indar politiko nagusitzat PNV eta PSE jo zituen eta bien arteko konponketa nagoziaketa burutsu batzuren emaitza logikoa izan da.
Gobernu hitzarmena legealdia burutzeko asmoz osatu da. Desberdintasunak daudela argi dago baina Gobernua adostasunen gainean oinarritu da, ez tirabiretan. Gainera, uste dut, onartutako programak eduki sakonak dituela lau urteko legislatura osatzeko.
EE, EA Eta Listoia
A.– Zuen elkarrizketak EA eta EErekin oso aurreratuak zeuden. Zerk aldetu ditu erlazio horiek?
R. J.– Hauteskunde autonomikoak bukatu ondoren lan luzea eta korapilatsua egin da. Euskaldungoaren botuaren zatiketak, talde desberdinekin negoziaketak egitea behartu du.
PSEren aldetik, ahalegin handiak egin ziren akordio bat aurkitu nahian eta egia da EE eta EArekin gerturatze garrantzitsuetara iritsi ginela baina horrek ez du esan nahi PNVrekin lortutako hitzarmenak planteamendu politikoak erabat aldatu dituenik. Bilakaera dialektikoa izan da eta EA eta EErekin bat gentozen zenbait puntu Gobernu hitzarmenean erantsiak izan dira.
A.–Listoi ospetsuaz asko hitzegin da. Esan al daiteke PNVk autogobernu gaietan listoia jaitsi duenik edota zuek listoi neurri berarekin PNVrekin elkartzea nahiago izan duzue?
R. J.–Listoi hitza errealitateari zehazki lotzen ez zaion kazetari espresioa da eta zentzu peioratiboan ezin erabil daitekeena da. Nahiz eta bi alderdiek beren nahiak jaitsi beharra izan, ez PNVk eta ez PSEk az diete uko egin beren oinarri ideologikoei akordioa lortu ahal izateko.
Oso positiboa iruditzen zait Euskadiko bi indar politiko inportanteenek razionalitate eta pragmatismo ahalegin hauek egitea. Politikan, hitzarmenak lortzeko gaitasuna, funtsezko birtutea da. Aurkakoa intransigentzia genuke eta hau elkar bizitzaren kontra doa.
A.– Akordio honetara iristeko gauza askotan eman behar izan al dute amore soxialistek? Zein neurritan?
R. J.–Hitzarmenera iristeko sozialistok ahalegin handiak egin ditugu eta Eusko Alderdi Jeltzaleak hezkuntza eta ekonomian bezalatsu, autonomiaren bilakaerari emaitza garrantzitsuak emango dizkiogula, uste dut.
Hitzarmena eman ahal izateko eta Euskadi gobernagarri izan zedin alderdien planteamendu murriztea ezinbestekoa zen.
A.–Nola gelditu dira zuen harremanak mila gaitan zuen lagun mina den EErekin?
R. J.–Geuk nahiago genukeen Gobernu hitzarmena PSEk, EEk eta PNVk osatzea. Ezin izan da eta sentitzen dut baina ez dut uste arrazoirik dagoenik PSE eta EEren artean erlazio hoztasunik egoteko. Dauden desberdintasunak Gobernuan eta oposizioan dauden alderdien artekoak dira.
«Virrey» Eta Lehendakariorde
A.–Badira Lehendakaritzaordea kargu sinboliko bat besterik ez dela pentsatzen dutenak.
R. J.–Sistema demokratiko batean kargu guztiek sinboliko zentzu bat dute eta herritar borondatearen arduradun bakarra, subirotasunaren benetako iturria, Gobernua soilik da. Hau esanda, Lehendakaritzaordeak, nahiz eta beste lan mota bat eduki, gobernuko beste edozein karguren esistitzearen arrazoi bera duela esan nahi du. Honela, nik argi daukat lehendakaria Komunitate Autonomoko lehen agintaria dela eta itzalean arituko den lehendakaria ez naiz izango. Jose Antonio Ardanzarenganako leialtasun osoz beteko dut neure lehendakariordetza.
A.– Zu Gobernu Zentraleko ordezkaria izan zara Euskal Herrian, Euskadin dagoen "Virrey de España" deitu dizute. Kargu horren zer nolako balantzea egiten duzu?
R. J.–Euskal Herrian dagoen Gobernu Ordezkaritzaren buru izateaz harro sentitzen naiz. Orain lau urte "Los Olivos"era iritsi nintzenean ia Ordezkaritzarik ez zegoen, Gobernu Autonomoarekin protokolo istiluak izatera soilik iristen zen. Lau urte beranduago Gobernu Sozialista behar bezala ordezkatu dudala eta euskal hiritarren interesak Gobernuaren aurrean defendatu ditudala uste dut.
A.–Behin eta berriro, PNVk gobernadore zibilen ezabatzea bultzatu du. Gai honetan akordiorik lortu al duzue?
R. J.–Ez.
A.–Nola uler daiteke lehendakarigai batek, loidi jaunak zehazki, Gasteizko Parlamentuan hitzegin behar zuen unean bertantxe, Benegas jaunak ospa egitea?
R. J.–Zuzenena Jose Mari Benegasi galdetzea izango litzatekela deritzot, baina interpretazioa argia dela suposatzen dut.
Txomin ata Nafarroa
A.–Orain dela gutxi eta Txomin Iturbe Abasoloren heriotza della eta, zuen gobernukideek ETAko buruzagi hila goretsi dute. Nola ulertzen du hau dagoenekoz lehendakariordea denak?
R. J.–Funtziotan zegoen Euskal Gobernuaren iritziarekin bat ez zetorren agiri bat Euskal Herrian dagoen Gobernu Ordezkaritzak kaleratu zuen. Erakunde terrorista baten garai odoltsuena zuzendu duenari ezin zaio, besterik gabe, antifrankista borrokalaria deitu. Gogoratu behar da ETAk Francoren diktaduran demokrazia garaian baino hilketa gehiago burutu duela.
A.–Sozialistek eta PNVk sinatutako hitzarmenean Nafarroa gaiaz hitzegiten da. Nafarroaren eta Euskal Komunitate Autonomoaren arteko erlazioak nola gauzatuko diren aurrera al dezakezu?
R. J.–Bai. Gobernu hitzarmenak Nafarroa eta Euskal Komunitate Autonomoaren arteko erlazio estuak gauzatzeko Ejekutibo Autonomoaren borondate politikoa adierazten du. Lan ardatzak bi komunitateen arteko laguntza hitzarmenetan eta konbenioetan egongo dira. Bestalde, Euskal Gobernuak eta nafar agintariak iraunkor bihurtu daitekeen erakunde baterakoi baten aukerabidea estudiatuko dute. Beti lege esparrutik atera gabe, noski.
I.Z.

Ramon Jauregik dioskunez, gobernu berria osatzerakoan ez dute ezer zehatzik erabaki gobernadoreen auzian.
Txomin Iturberi buruzko aipamenak aurreko gobernuan egiteagatik barketzen dizkio Ardantzari Ramon Jauregik.
16-17

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakJaurlaritza
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakPSE
PertsonaiazJAUREGI2

Azkenak
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


Eguneraketa berriak daude