"Gizarte Siziliarra Ari Gara Bilakatzen''


1986ko maiatzaren 18an
Xabier Olaberri, Euskadiko Ezkerrako Parlamentari
"Gizarte Siziliarra Ari Gara Bilakatzen''
Euskal Herri osoan eta bereziki Gipuzkoan, ia edozeinek ezagutzen ditu Xabier Olaberri, Euskadiko Ezkerrako parlamentariak sorturiko "istiluak". Batzuentzat "istilu" direnak besteentzat kontuak argi ta garbi eskatzea da; hurrengoarentzat, berriz, oposizio lana egitea izan liteke: ETB eraiki eta martxan jartzeko diruak zer-nolatan erabili eta eralgi ziren, langabetuei eutsitako zergak ez dituela Diputazioak atzera eman nahi, desenpleguaren ordez "zesantiak" jasotzen direla zenbait erakunde publikotan...
ARGIA.– Zuk zeuk, nola definitzen duzu "istilu" horien gorabehera? Oposizio lana, kontrol demokratikoa, "instituzioak desestabilizatzea"...
Xabier Olaberri.–Istilu horiez aparte, baditut beste hainbat aktibitate parlamentuan, eta joan den urtean bertan 40 bat artikulu atera nituen prentsan oso gai astun eta gozabeei buruz: kontrol ekonomikoa, une honetan hemen egiten den ekonomia politikoaren kritika e.a.
Oso sintomatikoa da herriak ez erreakzionatzea gai serio, sakon eta garrantzitsu hauen aurrean eta aldiz, berehala erreakzionatzea bizitza politikoak dituen anekdoten aurrean, batzuetan inportante izan litezkeenak, baina azken finean anekdota hutsak direnak, zuk diozun "istiluak".
Beraz, ez dut nire burua hor enkasillatzen utzi nahi, anekdoten mundu horretan. Nik adibidez, Lemoizen arazoa eraman nuen eta ehundaka ordu izan ziren, eta nire parlamentu lanetan eskandalo eta istiluena ehuneko bat besterik ez da izango. Baina herria halakoxea dugu guk eta horrixe ematen dio arreta.
A.–Bestetik, ordea, badirudi nekez onartzen duela botereak oposizio lan hori joku demokratikoaren barruan. Ez al gara oraindik bide zuzenean abiatu?
X.O.–Halaxe da, demokrazia ez da oraindik sendotu. Ikasi dugu demokrazia lau urtez behin botoa ematea dela eta hori beharrezko bada ere, ez da nahikoa erregimen demokratikoan. Nolanahi ere guk ditugun eskandaloak oso txikiak dira; bestela ikusi besterik ez dago Italian gertatzen dena: P2 logia, mafia, e.a. kritika izugarriak sortarazten dituztenak.
Moja herri honetan ordea, ezer esan bezain laster desestabilizadore esaten dizute, okerragorik ez bada. Beraz, herria ez dago ohiturik, eta inor baino gutxiago boterea.
Orain bertan euskal gobernuak ez du lotsarik esateko, "ez dizut erantzungo, ez dut uste-ta horretara behartuta nagoenik", eta kitto! Hemen herriaren ordezkaritza gobernuak balu bezala eta ez parlamentuak. Beraz parlamentariok gonbidatu batzuk gara, soldata pagatu behar zaien gonbidatuak eta doblea emango ligukete isilik egongo bagina.
A– Ildo horretatik, dimisioen arazoa dago. Herri honetan dimisioa zer den ez dakigula esana duzu sarri.
X.O.– Ez dakigu ezta politikaren mundua sartuta gaudenok ere. Adibidez, zesantien arazo honen berri izan nuenean ni txunditurik geratu nintzen eta halaxe uste dut geratu dela mundu guztia. Erreakzioa ordea, boterearen aldetik betikoa izan da, hau da, errua mezulariarena dela, Olaberri, berriz ere Olaberri. Ba ez. Olaberri ez: boterea, eta, boterea berari komeni zaionerako erabiltzen duen politiko jendea.
A.–Hitz beste eginez, politika eta demokrazia, besteak beste, botoa ematean detza, eta partiduak bototan neurtzen dira eta ez arrazoitan. Jendeak aintzat hartzen al du egiten den lan eta kontrol hau?
X.O.–Beno, botoak begiratuz gero, esango genuke ez dugula gure lana oso ongi egiten, zeren askoz okerrago egiten duten beste batzuk baino boto gutxiago baitaukagu. Baina nik ez diot jendeari esango zer egin behar duen eta zer ez. Gauza bakarra esango dut: bakoitzak merezi duen gobernua daukala. Eta beraz, jendeak uste baldin badu euskal politikan botereari aurre egingo dion partidurik ez dela behar bada, botoa eman behar dio boterearen aurrean isiltzen den partiduari.
A.–Botereari aurre egitea diozu. PSOE ere hortxe dago itxuraz oposizioan.
X.O.–Gure Herrian PNVri eta PSOEri gauza bat gertatu zaie: Bapatean botere gehiegi eta jende gutxiegirekin aurkitu direla. Nahasketa hori, ikaragarria da. Eta gehiegizko botere horretatik ateratzen den nagusikoikeria ikaragarria da. Horretan biak bat etorri dira.
Beraz, PNVk ez dio istilurik sortuko PSOEri eta ezta PSOEk PNVri ere. Hau da, oposizio lana hitzetan bakarrik geratzen da. Bakoitzak administrazioa erabiliko balu bestea kontrolatzeko, ba beldurgarria izango litzateke. Beraz, ez da harritzeko PNVren oposizio erreala PSOE ez izatea, azken finean kolaboratzaile baitu. Eta ordainak Madrilen, han PNV PSOEren laguntzaile. Halaxe zioen Marcos Vizcayak: "Paktoa egin zenetik, hau hilda dago". Hau bi gizonen arteko paktoa da, bakoitza bestearen lurrean oposizio delarik: Nik zu bakean utziko zaitut eta zuk ni bakean utziko nauzu.
A.–Herri Batasana ere hor dago. Zer moduz ikusten duzu talde politiko horren bidea?
X.O.–Nik gauza bat eskatu diot beti HBri: dioenarekin kontsekuente izan dadila. Ez zaiola gustatzen autonomi estatutua, ez zaiola gustatzen parlamentu baskongadoa... ederki, ba doazela hara eta eman dezatela beti euskal gobernuaren kontrako botoa. Hori bere ezadostasuna adierazteko modu bat izan zitekeen eta HBk hori egin izan balu PNVek ez zukeen egin duen bezala gobernatzerik izango, eta ezta egin duen bezala boterean sendotzerik izango ere: minorian egongo zen eta negoziatu egin beharko zukeen.
Baina zer egin du? Ez da joan. Eta ez joatea abstentzioa da, eta abstentzioa gobernuaren aldekoa da. PNVren aliaturik onena HB da.
A.– Lehengora atzera etorriaz, zein dira herri honek dituen arazorik nagusienak aurrera egiteko, zuk salatu nahi izanarren agian kaleratu ez direnak?
X.O.–Nire ustez, herri honek dituen arazorik larrienak bi dira. Alde batetik, dislokazio soziala, hau da herri bezala lan egiteko dugun ezintasuna. Hemen kamarilak eta famili ideologikoak dira funtzionatzen dutenak eta ez dago nazioaren kontzeptu hori, guztien bateratzaile izan litzatekeen sentimendu hori.
Nik uste hori dela arazo nagusia, gero bere ondorio politiko eta soziologikoak dituena. Gurea gizarte zatikatua da eta bestetik baditu horrek ondorio ekonomikoak ere: Euskal Herriak bizi duen krisialdiak iturri asko ditu eta horietako bat, gero eta astunagoa dena, zera da: krisialdiaren aurrean erreakzionatzeko kapazitaterik eza.
Gero ta zabarkeria handiagoak menderaturik gaude eta zabarkeria hori gure herri hau txikitzen ari zaigu nahiz noizean behin mezu baikorrak zabaltzen diren eta lasaitzen gaituzten eta hori herri honek funtzionatzeko duen apatia eta ezintasunaren isladapen bat besterik ez da, ekonomiaren alorreko isladapena.
A.–Asko kostatzen al da kritikak ongi ulertaraztea?
X.O.–Beno, horixe da Frankok erakutsi ziguna. Inork ezer salatuz gero, hura konspirazio judeo-masoniko-komunista zen. Eta funtsean norbaitek zerbait kritikatzen baldin badu, bere ustez gaizki dagoena, haren asmoa da gauzak hobeto eginaraztea.
Gizarte siziliarra ari gara bilakatzen nolabait esateko. Gonbarazio guztiak dira gehiegizko baina nik esango nuke gero eta antz handiago dugula siziliarrekin, funtzionamendu mentalitate siziliarra daukagula esango nuke: Gu gaude alde batetik eta gainerantzeko guztiak bestetik. Eta "gu" hori talde diferentea izan liteke une bakoitzean, ezta? Eta gu ongi goazen bitartean, bost axola beste guztiari.
Joakin Aldazabal
"Hemen kamarilak eta famili ideologikoak dira funtzionatzen dutenak eta ez dago nazioaren kontzeptu hori".
"Abstentzioa gobernuaren aldekoa da. PNVren aliaturik onena HB da".
16-17

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEE
PertsonaiazOLABERRI1
EgileezALDAZABAL1Politika

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude