Kanpezun Lehen Euskal Astea


1986ko apirilaren 06an
Arrakasta Berezita Jaso Dute Oraingoan
Kanpezun Lehen Euskal Astea
Duela sei bat hilabete hasi zela AEK euskarazko klaseak ematen Kanpezuko eskualde horretan eta hasi dira ondorioak agertzen.
Martxoko 7tik 15era baratu dute lehen euskal astea. Guzti honen berri ematera etorri zaigu han lanean darabilkigun irakasle bat. AEK-ko irakaslea hain zuzen.
ARGIA.–Ezer baino lehen galdetu nahi dizut, ea non dagoen Kanpezo.
IRAKASLEA.–Hau gutxi gorabehera Arabako mendiak edo Montaña Alavesa izeneko ingurumari horretan dago. Badakizu Araba zazpi kuadrilletan banatuta dagoela, Kanpezu dugu hauetako bat.
A.– Nola burutu ahal izan da lehen euskal aste hau?
I.–Historia oso bitxia da. Beno AEK duela urte bat edo hona etorri zela. Ordurarte euskarazko klaseak apaizak ematen zituzten.
Baina astean hiru bat orduedo. Orduan iazko Korrika hemendik pasatu behar zuen, eta antolatu zutenak halako "baldintza" bat ipini zuten. Hau da beraiek Korrika antolatuko zuten baldin eta hemen AEK montatzen bazen. Jakingo duzu eskualde hauek Errioxa eta Kanpezu defizitarioak direla. Baina AEK beti saiatu da toki guztietara iristen eta beno hemen gaude.
A.–Zer nolako harrera izan dute euskerazko klaseak?
I.–Oso ona. Jende dexente daukagu, berrogeitamalau ikasle hiru herrietan banatuta, Kanpezu, Bernedo eta Maeztu. Kontutan hartu behar da oso herri txikiak direla, ez daukate industriarik, zerrategi eta textil kooperatiba bat ezik nekazaritzatik bizi dira gehienak.
A.–Beraz Gasteiz batekin gonbara ez gero zeharo desberdina da ezta?
I.–Bai noski. Jende gutxi dagoelako baina ez jende gutxi euskara ikasten dabilelako. Adibidez Angotinan hiru gazte bakarrik dira eta hirurak euskara ikasten ari dira. Zihuraski proporzionalki hemen askoz ere jende gehiago daukagu euskara ikasten, hirietan baino.
A.– Nola dago jarrita AEK?
I.–Hiru irakasle gaude, bi hara joandakoak eta bestea Kontrastakoa eta hiruren artean zerbitzu guztiak betetzen ditugu. Kanpezun eta Maeztun batez ere bertako jendea daukagu. Bernedon ordea ingurukoak dira batik bat Navarrete, Angostina Lagran... Adibidez azken hauek egunero hamalau kilometro egiten dituzte euskarazko klaseak jaso ahal izateko. Hor ere ikusten da zer gogoarekin dabiltzen.
A.–Eta zer moduz aste honen antolaketan?
I.– Hasieran AEK-k aste kultural hau zela eta dei ireki bat egin zion bailara osoari. Bertako apaizak, eskola eta ikastolarekin zerikusia duten jendeak, gure ikasleak elkartu ginen. Hasera haseratik bertako jendearekin egiteko asmoa geneukan, ikusi erazi nahi genien bere kultura ere euskalduna dela. Beti eduki dute halako mito bat bakarrik Bizkaitarrak eta Giputzak ginela euskaldunak eta apur bat bada, hau hausteko ezta?
A.–Eta zer moduz irten da lehen aste kultural hau?
I.–Ongi, oso ongi. Nere ustez ekintza garrantzitsuenak bi izan dira. Bata eskualde horretako haur guztiekin jai bat egitea, larehun bat inguru bildu ziren. Aurretik eskolatan euskal herriari buruzko gaiak landu ziren eta eskulan batzu prestatu zituzten. Gero egun horretan azoka bat egin genuen gezurrezko diruarekin eta beraiek egindako eskulanak erosten zituzten baina beti euskaraz, oso polita izan zen.
A.–Eta bestea?
I.–Bestea erakusketa etnologikoa bat izan zen, bertako lanabes, altzari eta tresneriez osatuta. Aipagarria da jendearen horrenganako jarrera, izugarria benetan, beren etxera eramanez eta ea zenbait gauza balio zezakeen galdetuz eta abar.
A.– Orduan jarrera ezin hobea?
I.–Bai, beno guk horixe nahi genuen, beraiek hor parte hartzea ,eta jendea konturatzea hor erakutsitakoa euskal kulturaren partel dela sustrai euskaldunak dituztela, uiertzen? Gainera artisauak ere han aritu ziren. Villaverdeseko ezpel goilaragile bat, Ulibarriko uztargile bat, Navarreteko erratzgile bat eta saregile bat ere erretelak eta horrelakoa egiten dituena, bertako gaztegileak ere han izan genituen.
A.– Horretaz gein badakigu Tasio filma bota zenutela.
I.–Bai hori ere esan nahi nuen eta oso ongi irten zen gainera. Badakizu Tasio eskualde horretakoa dela, Zuñigakoa hain zuzen eta filma bera ere inguru horretan egin zuten. Orduan adin bateko jendeak, denak ezagutzen dute Tasio eta hara eraman genuen bai Tasio eta baita Patxi Biskert ere, pixka bat filma horren aurkezpena egiteko, izugarrizko arrakasta izan zuten, jende asko, egundoko giroa sortu zen.
A.–Balantze ona lehena izateko, ezta?
I.– Bai, batez ere lehen esandako jendearen parte hartze horregatik eta guk nahi genuena lortu dugulako, hau da euskararekiko giroketa bat eman delako eta hiru herri horiek batera jokatu dutelako, ze orain arte hemen zenbat jende euskararen alde zegoena bada bakoitzak bere aldetik zebilen eta elkartzea lortu dugulako elkartasun sentimendu bat sortu delako alegia.
A.–Ekintza paraleloak egin dituzue?
I.–Bai bertako pintatzaileek herri bakoitzean mural bat egiten ari dira. Dagoeneko Kanpezokoa eta Maeztukoa egin dute eta orain Bernedokoan dihardute.
A.–Aurrera begira orduan ateak irekita utzi dituzue?
I.–Bai horrela espero dugu, behintzat, jendearen jarrera ikusita datorren urtean ere beste hainbeste egiteko asmoa dugu, jadanik lehen pausoa eman dugu.
MIKELE
40

GaiezHizkuntzaEuskaraEkitaldiakKanpezuko E
EgileezMIKELE1Hizkuntza

Azkenak
analisia |
National Geographic gutxiago, Kropotkin gehiago

Eskatutako kafea zerbitzatu zain nago tabernan, telebistan baleen inguruko dokumentala: “Arrak borrokan ari dira emea nork estaliko, borroka gordina eta arriskutsua, irabazle bakarra izango duena”. Soinu banda epikoak indartzen du ustezko gudaren intentsitatea... [+]


Amurrioko Correoseko postariek grebari eutsiko diote, enpresako zuzendaritzaren proposamena nahikoa ez dela iritzita

Langileek azaldu diote Aiaraldea Komunikabideari enpresaren proposamena ez dela konponbidea eta, horren ondorioz, hirugarren greba egunari eutsiko diote. 


2025-06-09 | Mattin Jauregi
Erleen dantza: Naturaren hizkuntza ahaztezina

Lurraren historian espezie askok komunikazio konplexuak garatu dituzte, baina gutxik dute erleen dantzaren pareko kode sofistikatua. Erle langileek elikagai-iturrien kokapena adierazteko erabiltzen duten dantza ez da soilik naturaren mirari bat, baita zientziaren begietatik... [+]


Sorbeltza
Lo airean egiten duena

Askorentzat uda soinuaren egilea da hegazti hori eta, seguruenik, hau dela eta mila izen ditu Euskal Herrian. Hauetako batzuek bere ‘txrriiii-txrrriiii-txrriii’ kantu deigarriari egiten diote erreferentzia: txirritxori, zirringilo, irrigo edo kirrilo, adibidez. Beste... [+]


2025-06-09 | Jakoba Errekondo
Gaitz erdi eta lotsa oneko nekazariak

Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.


2025-06-09 | Garazi Zabaleta
Basotxoa
Nafarroako ekoizle eta artisauen azoka berria Iruñeko Basotxoan

Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]


2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Eguneraketa berriak daude