Larunbat honetan, azaroak 23, Zuberoako Irabarnen EHKOlektiboaren bilkura nagusia burutuko dute, erabakitzeko nola lotu egitura batean Euskal Herri osoan nekazaritza ekologiko/biologikoa egiten duten laborariak. Azken bi urteotan gaia jorratu dute BLE, BioLur, Bionekazaritza, Landare, Lurreko, Lur Bizia eta ENEEK elkarteen artean. Zapatuan aurrera begirako urratsak erabakiko dituzte.
Bilkura goizeko 11etan abiatuko da Ibarneko jauregian, 14:30etan lekuan bertan bazkalduko dute parte hartzaileek, eta ilunabarreko 18:00etatik aurrera Mauleko Zinkan kontzertua eta talo janarekin amaituko dute.
Gaiari xehekiago azaldu dio Laborari kazetari Mirentxu Doihenard Senpereko (Lapurdi) laborariak “Ez dugu zaku berdinean sartuak izan nahi” titulua daraman elkarrizketan.
Zergatik sortu nahi duzue talde berri hori?
Ideia abiatu zen duela sei urte Urruñan bildu ginelarik. Bio araudiak aldatu ziren eta Europako legeak aplikatzen hasi ziren denendako, araudiak ahulduz, hazkuntzan bereziki. Bio industriari ateak idekitzen zirela ikusi ginuen eta izitu ere. Etxalde ttipiak, bio produkzioaz bizi girenak, beste ikusmolde batean gira, ez dugu nahi zaku berdinean sartuak izaitea. Hortako "Bio Cohérence" marka sortu da Frantzian, eta Euskal Herrian gogoeta hasi ginuen ere. Ainitz hausnarketa eraman ditugu geroztik, azken bi urteetan bereziki.
Mauleko topaketa, gogoeta fasearen bururatzea da?
Bai. Ondoko urratsa elkarte baten sortzea da. Proposamen hori eginen dugu Maulen. Elkarteko kideak laborariak izanen dira (ez egiturak), Euskal Herri osoko laborariak.
Lurralde bakotxak dituen elkarteak baino gehiago izanen da erakunde berri hori?
Euskal Herriko laborarien biltzea ukanen du xede, batasunaren sortzea eta harremanaren errextea, lehenago aipatu helburuarekin. Guk Euskal Herrian nahi dugun agroekologiaren definitzen hasiko gira eta ondotik identifikatze faserat pasatuko gira, arau batzu finkatuz.
Marka berri bat sortuko duzue beraz?
Identifikazioa ez da produktuari lotuko baizik eta etxaldeari. Teknika, lan egiteko manera bainan ere sozial baldintzak kondutan hartuko dira. Laborantxa biologikorat urratsa egin ez dutenen laguntzeko ere balioko du elkarteak. Helburu batzu finkatu nahi ditugu, epe baten barne heltzeko engaiamendua proposatuz ("Bai euskarari" ziurtageriarekin egin zen gisan). Bio girenek ere beti gauzak baditugu hobetzeko, gure kasuan plastikoen erabilpena adibidez. Neurri horiek harmonizatu nahi ginituzke zazpi probintzietako bio laborari guzieri.
Bio industrialaren konkurentzia sendi duzue hemen ere?
Zirkuito laburretan ere, supermekatuen konkurentzia bada beti, bio sailak garatzen ari dituztelakotz. Gure lana da gure izaeraren ezagutaraztea, ez baitugu nahi zaku berdinean ezarriak izaitea.
Zertan ezberdintzen zirezte?
Europako araudiak errextasuna eman du laborantxa biologikoaren industrializatzeko. Hazkuntzan, baldintzak laxatu dira bereziki. Herritarraren tronpatzeko irriskua bada, ainitzek uste baitute supermerkatuan atxemaiten dutena, gu laborari ttipiek egiten dugunaren berdina dela. Ez da batere hala. Guk araudi zorrotzagoak nahi ditugu, filosofian urrunago joaiten gira, norberaren errespetua, langileen errespetua, etxaldearen haunditzeari muga eta gisa hortako baldintzak zaindu nahi ditugu. Koherentzia orokorra nahi dugu.
Mauleko topaketaren emaitza elkartearen sortzea izanen da?
Bai, helburua da elkartearen sortzeari baietza lortzea. Biziki motibatuak gira, holako tresnaren beharra badugu. Diferentziak badira gaurregun lan egiteko maneretan ipar eta hegoalde artean. Elgar ezagutza lan haundia badugu eramaiteko. Harmonizatzeko indarrak egin beharko ditugu. Bainan euskal baserritarren elkartzea gauza biziki ederra da, oraindik ederragoa laborantxa proietu baten bidez egiten delarik.
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu.
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]