Zahartze aktiboa baserrian
Abaltzisketako Naera Haundi baserriko Jesús Mari Gonzalez Martinez baserritarraren EAEko laborantzaren gaineko aburua.
2015eko irailean Eusko Jaurlaritzak prentsaurreko bat deitu zuen beren zahartzaroari buruzko plangintza ezagutarazteko.”Zahartze aktibo, osasungarri, parte-hartzaile eta ondo txertatuta ingurunean izan dadin” esaten zuten ordezkariek. Baserrian bizi eta lana egiten dugunontzat oso plangintza interesgarria horrela jarraitu nahi badugu, bereziki. Herriko Udalean galdetu nuen eta harrituta: “Baina zer diozu?” erantzun zidaten. Ez dakite ezer, eta ez dute ezer ulertzen. Herrian mus-partidak eta hamaiketakoak antolatzen dira jubilatuentzat. Baserriko bizitza aktiboarekin ikusirik ezer ez. Orduan, planari buruz gehiago jakiteko asmoz Eusko Jaurlaritzari deitzea erabaki nuen. Gaia ezagutzen zuen pertsona aurkitzea ez zen erreza izan –norbaitek, ikerketa egin zuen enpresarekin hitz egitea proposatu zidan–. Azkenean lortu nuen eta berehala esan zidan denon artean aurrera eramateko ideia batzuk zirela, besterik ez. Azaldu nionean herrian dagoen utzikeria eta bazterkeria (baserri ingurunean ez ditugu zerbitzu publikorik, baina, hala ere, berdin kobratzen dizkigute zergak eta tasak) bi aldiz pentsatu gabe bota zidan baserrian geundela nahi genuelako, eta inork ez gintuen behartzen hemen egotera. 33 urte hemen lanean aritu ondoren hau entzun behar!. .
Beste abiapuntu batetik arazo bera planteatuta. Laborantza-sektorean dauden diru-laguntzak 65 urte bete bezain pronto kentzen dizkizute, nahiz eta lanean jarraitu nahi. Presio-neurri hau Administrazioak erabiltzen du ustiakuntza lagatzera behartzeko. Baina, baserriko lanarekin jarraitu nahi duen inor ez dago, bada, diru publiko asko gastatu den arren, nekazal sektorea ez da batere erakargarria gazteentzat. Oraindik ere, euskal baserriak ez du etorkizunik; bitartean jaten duguna kanpotik ekartzen dugu.
EAEko politika desberdinek helburu amankomuna dute: interesatzen ez zaizkien nekazaritza-ustiapenen desagertzea –herri txikietako Udalek ere paper oso garrantzitsua jokatzen dute inguruko lan suntsiketan–. Egia esan, produktu berezi gutxi batzuk bakarrik behar dituzte EAEko ordezkari politikoek baserri inguruan dagoen mugimendua (banatzaileentzako diru-laguntzak, enpresak, ikerketak, foroak, elkarteak, hitzaldiak, garapen agentziak, bidaiak, jaiak eta abar luze bat) justifikatzeko, eta haien hautesleak pozik edukitzeko. Baserri eremuko gazteek etorkizunik ez badute, hirira joan daitezke lan prekario bila. Baserrian segidarik ez badago eta gazteek alde egiten badute, zaharrok ere hirira joan beharko, bizimodu berria hasteko. TTIP berak ere ez luke hobe egingo.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]
Informazio sareetan murgilduta, aktibismo digitalaren inguruan zenbait informaziora heldu naiz. Aktibista digitaletan pentsatzen dudanean, antolaketa moduetan ere pentsatzen dut, denok ez diegu-eta arazoei berdin heltzen. Batzuek aktibismo digitalari komunikazioatik heltzen... [+]
Bilboko hooligan inbasioari buruz idatz nezakeen, baina herri txiki batean bizi naiz ni eta ez dut sufritu. Euskaraldiari buruz idatz nezakeen, eskerrak emateko euskarari bizkarra ez ematen lagundu gaituzuenoi, baina ez da hori gorputzak eskatzen didana.
Egunak daramatzat gai... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]
Ez naiz oso konspirazio zalea. Eta are gutxiago naiz konspirazio zaleen zalea. Baina badago bat, hasieran sinesgogor harrapatu baninduen ere, luze gabe konbentzitu egingo nauena azkenean. Ikusiko zenuten zuen sare sozial gogokoenean bueltaka: Mercadona... [+]
Etxea euskal ohitura zaharretan hildakoen eta bizirik zeudenen espazioa zen. Hilda jaiotzen ziren umeak edo bataiatu aurretik hildakoak kanpoko horma baten ondoan lurperatzen ziren, teilatuaren babesean. Abizenak ere etxe bati lotuta zeuden, etxeak ematen zion izena bertan bizi... [+]
Imajinatu kiroldegiko igerileku bat, sei kortxo ilarekin. Lerro horietako baten aurrean zutunik zaude. Lehenengo kalean adineko bi andre-gizon ikusten dituzu, beraien taularekin astiro-astiro igeri egiten. Bigarren kalean, aldiz, bi neska gazte dabiltza bata bestea baino estilo... [+]
Trumpen muga zergen inguruko neurri ero bezain erratikoek ekarri dute Europako Batasuneko herrialde ugarik sektore eta enpresa kaltetuentzat dirulaguntzak bideratzea. Esate baterako, muga zergen gerrak kaltetutako enpresen aldeko14 mila milioi euroko plana onartu berri du... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Hezkuntzari buruzko eztabaidan, gutako batzuk erabiltzen ari garen neologismoa (uste dut horrela deitu ahal diogula) da pedagogismoa, agian azalpenik behar duena. Asmoa da pedagogiari aukera bat ematea, bi gauzak bereizita. Zientifizismoa eta zientziaren arteko bereizketan... [+]
Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]