Zaballako espetxeko azken heriotza salatzeko elkarretaratzea egin du Salhaketak
23 urteko gazte baten hilotza aurkitu zuten iragan uztailaren 17an Zaballako kartzelan, Salhaketak elkarretaratzea egin du Gobernu Delegaritzaren aurrean gertakaria salatzeko. 2019an bost preso hil ziren Zaballako makro-espetxean. Heriotzekin amaitzeko neurri zehatzak proposatu ditu Salhaketak.
23 urteko gazte bat hilik aurkitu zuten Zabllako espetxean iragan uztailaren 17an. Gazteak L.F.B.C. izenari erantzuten zion, Arabarra zen eta 4 urte zeramatzan espetxean preso. Heriotza berri hori salatzeko elkarretaratzea burutu du gaur Salhaketak Gobernu delegaritzaren aurrean. «Saihestu zitekeen tragediatzat» jo du Salhaketak gaztearen heriotza eta salatu egin dute espetxeko funtzionarioek gertaera jakinarazi ez izana.
«Urtez urte arrazoi naturalik gabe hiltzen diren gazteen kopurua etengabe haziz doala» ohartarazi dute Salhaketatik. 2019an bost preso hil ziren Zaballako makro-espetxeko hormen atzean. Heriotza guzti horiek ezkutatzeko “sistematika politika” deitoratu eta hauen gaineko informazio publikorik ematen ez dela gogor kritikatu dute Salhaketako kideek.
Indarrean dagoen legeria zorrotz aplikatuz gero heriotzak ekidin daitezkeela ziurtatu dute elkarretaratzean bildutakoek eta kezka berezia erakutsi dute agintari politiko eta judizialek gertaera horiek argitzeko duten ekimen ezaren inguruan.
Heriotzekin amaitzeko neurri zehatzak
Heriotza guzti horiekin amaitzeko neurri zehatzak jarri ditu Salhaketak mahai-gainean. Lehenik, Ministerio Fiskalak heriotzen ikerketetatik ez urruntzea eskatu dute, gertakarien erantzukizun politikoak, administratiboak eta penalak argitze aldera. Espetxeetako zuzendaritzek familiei informazioa inpartzialtasunez ematea eta erantzukizun zibil eta penalak eskatu ahal izateko beharrezko laguntza eskaintzea galdegin dute ere.
“Prozesu-fasean ordezteko eta betearazpen-fasean kondena baldintzapean eteteko neurriak” garatzea proposatu du Salhaketak, esaterako droga-mendekotasuna gainditzeko programengatik ordezkatuz. Mendekotasuna gainditzeko programa hauek kartzelak baino eraginkortasun handiagoa erakutsi dute delituen aurkako prebentzioan eta borrokan, “kartzelak droga-mendekotasunak agertzeko edota larriagotzeko guneak” direla gaineratu dute.
Legediari dagokionean honen berehalako erreforma eskatu dute. Adierazi dute espetxe-arloko legediak beharrik gabe luzatzen dituela kondenak eta mugatu egiten dituela irteteko baimenak lortzeko aukerak, hala nola hirugarren gradua eta baldintzapeko askatasuna. Gainera, legeak agintzen duen bezala, gaixotasun larriak dituzten presoak berehala askatzea eskatu dute.
Azkenik, “espetxe bakoitzeko gaitasun optimora arte”, presoen kopurua murriztea proposatu dute: “Egungo masifikazioa saihesteko”.
Guatemala da. baina izan zitekeen El Salvador edo Honduras. Erdialdeko Amerikako kaleak husten ari dira, segurtasunaren eta herrialdearen garapenaren izenean, eta kartzelak bete. Munduan, proportzioan, preso gehien dituzten herrialdeen artean daude. Baina ziegetan ez daude... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
Nafarroako espetxean dauden pertsonen bizi baldintzak aztertu ditu elkarteak. Ondorioztatu du Nafarroako Gobernua kartzelaren kudeaketaz arduratu beharko litzatekeela.
Nafarroako espetxe egoeraren mapatzea txostena aurkeztu du elkarteak Nafarroako Parlamentuan, 2024. urtean jasotako datuekin eta Iruñeko espetxeko presoen testigantzekin. Presoek salatu dute pilatuta dituztela moduluetan, eta batzuetan jipoiak eman dizkietela espetxeko... [+]
“Saihestu egingo dira giza eskubideen, ordenamendu juridikoaren eta espetxeetako tratamendu psikosozialaren aurkako balioak eta jarrerak babestea, justifikatzea eta goratzea ekar dezaketen adierazpenak”, dio, besteak beste, agiriak. Azaroan Eusko Jaurlaritzako... [+]
34 edo 35 urteko gizonezkoa, gasteiztarra eta alaba baten aita, ostegunetik ostiraleko gauean hil zen, Salhaketak jakinarazi duenez. Elkarteak gogoratu du Jaurlaritzak espetxe eskumena hartu zuenetik hiltzen den bederatzigarren presoa dela, eta egiturazko aldaketak eskatu ditu... [+]
Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.
Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]
Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
Ostiralean aurkitu zuten hilotz, “gaindosi” zantzuekin, Naiz-ek argitaratu duenez. Jaurlaritzak ez du heriotza baieztatu asteartera arte, eta autopsiaren emaitzen zain dagoela adierazi du. EAEko espetxeen eskumena hartu zuenetik espetxean hiltzen den seigarren presoa... [+]