Turismoa, gazteria eta erronka sozialak Donostian
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Azken urteotan, turismoa finkatu egin da hainbat hiritako diru-sarreren iturri eta hiri-bilakaeraren eragile nagusi gisa. Hala ere, fenomeno horrek eztabaida biziak sortu ditu tokiko komunitateetan duen eraginari buruz. Donostia da horren adibide. Eustaten arabera, 2023an 181.769 biztanle zeuden, eta hiriak hazkunde nabarmena izan du turista kopuruan: 722.276 turista 2021ean, 840.494 2022an eta 960.282 turista 2023an. Aurreko udan Espainiako Estatuko hazkunde turistiko handiena izan zuten hirien artean dago Donostia.
Duela urte batzuetatik hona, Donostiako herritarrak kezkatuta agertu dira hiri-garapenaren ereduarekin, eta herritarrei mesede egingo dieten aldaketak eskatu dituzte. Hala eta guztiz ere, orain arte ezarritako neurriak ez dira nahikoak, turisten kopuruak gora egiten jarraitzen baitu, eta goi-denboraldietatik haratago hedatzen.
2023-2027 Turismo Plan Zuzentzaile berriak turismo "iraunkorraren" ikuspegia sustatzen du, eta ez du lortu turismo-sektorearen kontrolik gabeko hazkundea geldiaraztea. Hirian goraka jarraitzen du auzo guztietako etxebizitza turistikoen presentziak, hotelen ugaritzeak, saturazio-sentsazio orokortuak, edo proiektu milioidunen gauzatzeak, hala nola itsasoko lehen lerrorainoko Metroa, Arte Ederrak hotel bilakatzea edo Basque Culinary Center, aurrekontu publikotik 24 milioi eurorekin finantzatua; herritarrontzat, aldiz, pisu batek batez beste 405.000 euro balio izan zuen 2023an.
Erronka da turismo eredu benetan jasangarria aurkitzea, desazkundean oinarritua, inklusiboa eta hiriko biztanle guztientzat onurak ekarriko dituena
Egoera horren aurrean, galdera hau sortzen da: zer iritzi dute gazteek hiriaren egungo turismo-ereduari buruz? Egia bada ere erakundeen irakurketa positiboa dela, 2023an BPG osoaren %13,9 sortu zuela aipatuz (1.065 milioi euro eta 15.000 enplegu baino gehiago), gazteen pertzepzioa oso bestelakoa da. 18 eta 35 urte bitarteko gazteei egindako inkesta batean, %94k uste zuen hiria gainezka zegoela, eta %26k bakarrik egin zuen balorazio positiboa. Balorazio positibo hori egiten duten gazteak nagusiki turismo-sektorean lan egiten dutenak dira, baina ez ostalaritzan. Gainera, inkestatuen %90ek uste du turismoaren ondorioak negatiboak direla gazteentzat.
Hala, beren bizi-kalitatean eragina duten hainbat alderdi kritiko aipatzen dituzte: lan-prekaritatea eta soldata baxuak, auzoetako nortasun-galera, komunitatearen eta kide izatearen sentimendua desegitea, kulturaren merkantilizazioa, espazio publikoen pribatizazioa eta elitizazioa, edo epe luzerako alokairu-eskaintza urria, etxebizitza eskuratzea are gehiago zailtzen duena.
Enplegua eta etxebizitza dira hiriko gazteentzat erronka nagusiak. Gainera, hiriko aisia-eskaintza eta bizi-kalitatea hobetzea eskatzen dute. Auzo guztietan komunitate-giroa indartzeko beharra adierazten dute, norbanako aktibo gisa garatzeko gune autogestionatuak izatea, ongizate fisikoa eta psikologikoa sustatzea eta gazteek eta gazteentzat zuzendutako ekitaldiak antolatzea. Gainera, prezio merkeak eskatzen dituzte ostalaritzan, zinemetan eta aisialdiko beste leku batzuetan, baita informazioa eta dirulaguntzak ere.
Laburbilduz, jarduera turistikoak Donostian diru-sarrera handiak sortzen baditu ere, funtsezkoa da gazteen eskaerei erantzutea eta hiri-garapena tokiko komunitatearen ongizatearekin orekatzea. Erronka da turismo eredu benetan jasangarria aurkitzea, desazkundean oinarritua, inklusiboa eta hiriko biztanle guztientzat onurak ekarriko dituena.
Maider Uralde, soziologoa
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]