DNA proben bidez Urbasako lezean hil zuten beste hiru gizon identifikatzeko aukera izan da.
Bake, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Zuzendaritza Nagusiak jakinarazi duenez, Otsaportilloko lezean opatutakoekin hiru identifikazio lortu dituzte. Joan den urtean hobitik metalezko kutxan zeuden hezurrak atera ziren. Orain lortu da jakitea haietako batzuk Jose Ubeda Sanchezenak zirela. Aranzadi zientzia elkarteko kideak lastaila erdialdean jaitsi ziren bigarrenez eta kaskailu meta baten azpian bi hezurdura opatu zituzten. Probek Victor Urkijo Tobalina eta Migel Bergara Bureau direla jakinarazi dute. Joan den urtean han hildako beste lau gizonezko identifikatu zituzten: Meliton Agirre Lezea, Francisco San Roman Galbete eta Domingo eta Francisco San Roman Otxoa anaiak.
Nafarroako Gobernuak martxan jarritako DNA bankuari esker egin dira azken aurkikuntzak. Euren senideak identifikatu nahi dituzten 119 familien laginak daude aipatu bankuan. Ekimen horrekin batera, foru administrazioak hobitik ateratzeko programa martxan du. Bi ekimen horien bidez Nafarroako Gobernua behartutako desagertzeen kasuan Nazio Batuen Erakundeak eskatutakoa betetzen ari da.
Identifikatutakoak
Jose Ubeda Sanchez
Gabrielaren eta Joseren semean 1884ko abenduaren 2an jaio zen Madrilen. Catalina Alzaga Ortegarekin ezkondu eta lau seme-alaba izan zituen (Jose, Antonio, Jose Luis eta Mª Rosario). Ubeda UGT sindikatuko kidea zen. Renfeko langilea, maletak eramaten zituen. 1930 eta 1936 urteen epaitegiko idazkaria izan zen. Beharra zuten familiendako eta gizarte ekintzarako antzezlanak egiten zituen talde bat zegoen eta Jose eszena-tokiko dekorazioak aldatzen zituena zen. Estatu kolpearen kontrakoa izateagatik Otsaportillon hil zuten, 52 urte zituela, 1936ko agorrilaren 16an.
Victor Urkijo Tobalina
1898ko lastailaren 22an jaio zen Teodosiaren eta Pedroren semea, Altsasun. Beatriz Perez Marañacekin ezkondu eta zazpi seme-alaba izan zituzten (Fernando, Jose Adolfo, Ricardo, Raul, Amando, Alberto, Oscar eta Victor Manuel, aita hil ondoren jaio eta hilabetera hil zen). Porlandegiko langilea, lantegiko epaitegi mistoko kidea zen. Sindikatu metalurgikoko kidea zen. 1934ko iraultzara arte sozialista nabarmena izan zen. Gauerdian lantegitik atera eta 37 urte zituela hil zuten, 1936ko agorrilaren 27an.
Migel Bergara Bureau
Etxarri Aranatzen jaio zen 1906an. Dolores Imazekin ezkondu eta sei seme-alaba izan zituen. Olatzagutian bizi ziren. Bera langilea zen eta UGT sindikatura afiliatuta zegoen. 30 urte zituela hil zuten 1936ko agorrilaren 28an.
Albiste hau Guaixek argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.