OEE berri baten alde
Orain dela egun batzuk Aitor Montes Lasarte jaunaren idatzi bat irakurri nuen, euskal osasun arloa euskalduntzen etengabeko lana egin duen medikuarena, eta horregatik hark jarri duen izenburua hartu dut hemen agertuko ditudan hausnarketak egiteko.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Neure burua legitimatuta ikusten dut azalpen hauek egiteko, izan ere 1980ko hamarkadaren bukaeran Osasungoa Euskalduntzeko Erakundea-ren (OEE) fundatzaileetako bat izan bainintzen, lehen legeztatze hartan eta lehendabiziko estatutu haiek prestatzen. Ondoren, elkartearen zuzendaritza organoek estatutu haiek aldatu zituztelakoan nago.
Ikastoletan ikasitako mediku egoiliarren lehen belaunaldi hark eman zion hauspoa elkarteari. Gurutzetako Ospitaleko zuzendaritzan entzuten hasi nintzen egoiliar euskaldun talde bat hasia zela saio klinikoak euskaraz egiten. Era berean, Arantzazuko Amaren Ospitalean mediku batzuek testu labur batzuk euskaraz idatzi ere egin zituzten, ondoan itzulpena jarrita, Donostiako Arantzazu Ospitaleko historia klinikoren batean.
Aitorrek ongi dioenez, ez da egon urte hauetan guztietan elkarteko kide kopuruan gorakada nabarmenik, eta ez da izan aldarrikatzeko ekimenik administrazioaren, sindikatuen, alderdi politikoen aurrean, ezer edo gutxi egin baitute, herritar euskaldunei osasun asistentzia euskaraz ematea bermatzeko
Elkartearen helburua –batzuen gogoan, horien artean neu– jardun horiei sostengua ematea zen eta administrazioari eta politikariei exijitzea euskararen erabilera normalizatzen joan zedila osasun arloan. Batzuk ez geunden ados beste fundatzaile batzuen zuhurtasun edo “militantziarekin”, nahiago baitzuten amore eman, eta soilik jardun euskara teknikoa sakontzen, hura ikasteko ikastaroak antolatzen, euskarazko jardunaldi zientifikoak bultzatzen, eta abar. Orduan aitzakia zen ez zegoela behar beste mediku elebidun. Hogeita hamar urte geroago, OEEko kide esanguratsuek argudio hori bera ematen dute aitzakia gisa, herritar euskaldunei zuzendutako txostenak idazten ez hasteko.
Aitorrek ongi dioenez, ez da egon urte hauetan guztietan elkarteko kide kopuruan gorakada nabarmenik, eta ez da izan aldarrikatzeko ekimenik administrazioaren, sindikatuen, alderdi politikoen aurrean, ezer edo gutxi egin baitute, herritar euskaldunei osasun asistentzia euskaraz ematea bermatzeko; eta euskarak berreskura dezan herrialde bakoitzean hizkuntza normalizatu guztiek osasun arloan duten lekua.
Kanpotik begiratuta, gaur ez bainaiz OEEko kide, ikusirik zer-nolako emaitza eskasak lortu diren hogeita hamar urte hauetan, badirudi egoera honetatik irteteko aldaketa bat behar litzatekeela, izan ere ez baitago era honetako erakunde batek behar lukeen elementu proaktiborik, eta horixe da, hain zuzen ere, osasun arloan euskararen etorkizuneko erabilerak behar duena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]