Ekainik beroena izan da aurtengoa mundu mailan, erregistroak daudenetik

  • Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus daitekeela adierazi dute.


2024ko uztailaren 10ean - 12:47
Aurten Katalunian izandako lehorteek eragindako efektuak. Argazkia: Tiempo.com

Copernicus Klima Aldaketaren Zerbitzuak hilabetero argitaratzen du mundu mailako klimari buruzko buletina. Erregistroak jasotzen hasi zirenetik, ekainik beroena izan dela aurtengoa ondorioztatu dute. Hamahirugarren hilabetez jarraian, erregistratu den tenperatura altuena dela aipatu dute, eta aurreko urteko ekainean baino 0,14ºC altuagoa. Buletinean azaldu dute datu horiek lortzeko ERA5 tresna erabili dutela, “mundu osoko satelite, ontzi, aireontzi eta estazio meteorologikoetatik datozen milaka milioi neurketa erabiltzen dituena”.

Jasotako datuen arabera, 2015. urteko Parisko Akordioan hitzartutako helburuetako bat ez da betetzen. Akordio horretan estatuek hitzartu zuten munduko gainazalaren bataz besteko tenperaturak epe luzera industriaurreko mailekiko 2ºC-tik behera egon behar zuela eta 1,5ºC inguruan mugatzeko ahaleginak egin behar zituztela, United Nations Climate Change-k jaso duenez.

Azken hamabi hilabeteetako mundu mailako gainazalaren bataz besteko tenperatura, industriaurreko mailekiko 1,64ºC beroagoa da, eta 1991-2020 epearekiko 0,76ºC beroagoa. Inoiz erregistratutako zifrarik altuenak dira, eta hamabigarren hilabetez jarraian, 1,5ºCko tenperatura gainditu da aurtengo ekainean ere.

Munduko Meteorologia Erakundeko idazkari nagusi Andrea Celeste Saulok ez du esperantza galtzen helburu hori betetzeko. “Aldi baterako ez-betetzeek ez dute esan nahi 1,5ºC-ko helburua etengabe galtzen denik, helburu hori epe luzerako berotze bati baitagokio”, adierazi du, UN News-en irakur daitekeenez.

ERA5 tresnak jasotako datuek adierazi dute bataz besteko tenperatura baino handiagoak izan diren gune nagusiak Europako hego-ekialdea, Turkia, Kanadako ekialdea, AEBetako mendebaldea, Mexiko, Brasil, Siberiako iparraldea, Afrikako iparraldea eta Antartikako mendebaldea izan direla.

Uholdeak, suteak eta urakan bat

Copernicusek argitaratutako buletinak, 2024ko ekainean jazotako ezohiko fenomeno meteorologikoak jaso ditu. Europa mailan, Alemanian, Italian, Frantzian eta Suitzan uholdeak eragin zituzten prezipitazio handiak izan dira. Hegoamerikan eta Errusiako ipar-ekialdean izandako sute larriak eta Iparamerikan izandako Beryl hurakana ere aipatu dituzte.

Copernicusek nabarmendu du etorkizunean errekor negatibo berriak izango direla aurreikus daitekeela, eta tenperaturen igotzea “saihestezina” izango dela, “atmosferara eta ozeanora berotegi-efektuko gasak isurtzeari uzten ez badiogu”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


2025-05-21 | Nicolas Goñi
Banku handiek klima aldaketan inbertitzen dute, baina ez da konponbidea sustatzeko

Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri  honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


2025-05-14 | Jesús Rodríguez
Kolapsoaren entsegu bat

Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


2025-04-30 | Nicolas Goñi
India erdialdean, idortze globalari aurre egiteko laborarien eta ikertzaileen elkarlana

Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]


Eskola inguruetako aire kutsadurarik handiena Donostiako hiru ikastetxetan eta Bilboko bitan atzeman dute

Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]


Munduko batez bestekoa baino bi aldiz azkarrago berotu da Europa 2024an

Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan. 


2025-04-09
Bikote perfektua

Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]


2025-04-02 | Nicolas Goñi
Angolan lehorteak 2,3 milioi pertsona mehatxatzen ditu, baina nori axola zaio?

Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]


Aztarnak

Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]


Hernaniko natur eremuen sarea osatu dute ikasleek eurek

Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]


2025-03-03 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Karbonoa ez da neutroa

Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]


Eguneraketa berriak daude