Ipar Euskal Herriko 880 hautetsik sinatu zuten Bizi-k proposaturiko Metamorfosi Ekologikoaren Ituna joan diren Herriko Etxe eta Elkargo mailako hauteskundeetan. Hautetsi boluntaristak beren agintaldian laguntzeko eta beren hainbat galderei erantzuteko, Bizi-k formakuntza ziklo bat abiaraztea erabaki du, eta horretarako adituek, lekuko handiek eta baita Ipar Euskal Herrian engaiatuak diren eragileek ere parte hartuko dute. Hasieran formakuntza zikloa 2020ko aitzin ikusia zen, baina COVID-19a dela eta gibelatua izan da, lehen formakuntza saioak 2022ko irailean izanen direlarik.
Gai ekologikoak herritarren lehentasunezko kezken artean dira. Altxatu behar diren desafioen hedadura historikoaren aitzinean, gero eta ahots gehiago, jendarte zibiletik edo zientzialarietarik, altxatzen dira hautetsiei galdatzeko erronka ekologikoei buruz forma daitezen. IPCCko adituen txostenek identifikaturiko urgentziaren aitzinean, erabakiak hartzen dituztenen formakuntzak ezinbesteko baldintza dirudi ekintza eraginkorra ukaiteko eta biztanleriaren nahiei erantzuteko. Klimaren Aldeko Herritarren Itunarentzat zozketatuak izan diren150 frantsesek berek formakuntza hori lortu zuten eta azkenean neurri ekologiko handinahiak adostu zituzten.
Metamorfosi Ekologikoaren Ituna Ipar Euskal Herria lurralde erresiliente bilakatzeko asmo handiko proiektu bat da eta politika publiko bereziki boluntaristak eskatzen ditu. Erronken araberako Herriko Etxeetako eta Elkargoko neurriek horien aitzina eramateko behar adina tresnatuak diren hautetsiak behar dituzte. Horregatik Bizi! elkarlanean ari da Bihar -Trantsizio Ekologiko, Ekonomiko eta Sozialerako Institutua- den formakuntza-erakundearekin eta baita ere CEDIS hautetsien formakuntza zentroarekin ere, formakuntza-eskaintza onena bermatzeko, Ipar Euskal Herriko lurralde problematikari egokitua. Programa hau egun bakarreko saioetan deklinatzen da Ipar Euskal Herriko hainbat tokitan, eta bakoitzak Metamorfosi Ekologikoaren Itunaren 7 ataletako bat jorratuko du.
Lehen formakuntza biologikoa eta tokikoa den elikadura bati buruzko metamorfosirako ekintzetaz arizanen da eta irailaren 21ean, asteazkenez, Baionan iraganen da.
Ipar Euskal Herria aspalditik ari da laborantza herrikoi eta jasangarriaren garatzen eta ere baserri eta laborantza ondarea zaintzen, tokiko garapen kontzertatuaren esparruan. Euskal Hirigune Elkargoak Elikaduraren Lurralde Proiektua martxan ezarri du eta “Laborantza eta Elikaduraren Erakunde Publikoa” sortzeko lanetan ari da.
Lehen formakuntza honetara Gilles Pérole gomitatua da, lekuko handia, Mouans Sartoux-ko auzapez-ordea. Egun horren karietara, alternatiben aldeko lurraldeko eragileekin (Euskal Herriko Laborantza Ganbara, BLE eta SCIC EOLE-ekin) solasaldia ere segurtatuko da.
Hautetsien formakuntza finantzatzeko bi mekanismo badira. Informazio gehiagorentzat:
https://cedis-formation.org/le-droit-a-la-formation-des-elu-es-locaux
Izen-ematea internetez egiten da, ikastaro bakoitzarentzat izena emateko orri batekin. Formakuntza ezberdinentzat izen-ematea jadanik sarean da:
Laborantza eta elikadura:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-une-agriculture-et-une-alimentation-bio-locale/Economie locale et eusko:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-une-economie-locale-par-le-developpement-de-leusko/
Energia berriztagarriak:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-un-territoire-100-energies-renouvelables/
Hondarkinen murriztea:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-une-reduction-des-dechets-et-une-economie-circulaire/
Eraikinak:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-la-maitrise-de-lenergie-dans-les-batiments/
Mugikortasunak:
https://cedis-formation.org/blog/formation/agir-pour-toutes-les-mobilites-alternatives-a-la-voiture-solo-au-pays-basque/
Klima plana:
https://cedis-formation.org/blog/formation/lancer-le-plan-daction-du-plan-climat/
Informazio gehiago nahi izanez gero, sar harremanetan Bihar Institutuarekin 07 61 86 72 27 zenbakian edo contact@institut-bihar.org helbidean
Begirale ekologikoekin bat egiteko eta lurraldearen metamorfosian parte hartzeko, egin klik hemen edo xehetasun gehiagorentzat gurekin harremanetan sartu posta elektroniko bidez hitzahitz@bizimugi.eu helbidean.
Oroitarazte gisa, Ipar Euskal Herriko metamorfosi ekologikoaren aldeko ituna:
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Metano isurketak murriztearen beharra berresten du klima aztertzen dabilen The Global Carbon Project proiektuko 69 ikerlarik plazaraturiko txostenak. Horrez gain, biharamunean atera du bere txostena Lurraren Aldeko Batzarrak, eta argiki dio: aldaketa sistemikoak bideratzeko... [+]
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]
Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.
Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]