Meritua ala hizkuntza gaitasuna Osakidetzan

  • Europar  Batasuneko herrialde guztietan hizkuntza ofizialak ezagutzea nahitaezko betekizuna da lanbide sanitarioetan aritzeko. Herrialde horietara lanera doazen profesional guztiek behar besteko hizkuntza gaitasuna izan behar dute lekuko hizkuntza batean edo hizkuntzetan.


2015eko apirilaren 08an - 07:56
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Hala exijitzen du 2005eko Lanbide-gaitasunaren Europako Zuzentaraua batek. Euskal Herriko hegoaldean bi hizkuntza ofizial ditugu, baina gure arloan lan egin nahi duen profesional batentzat, mediku atzerritar batentzat, betekizun bakarra gaztelania jakitea da. Euskara ezagutzearen betekizuna ez zaio inori exijitzen, ezta gehiengo euskalduna dagoen lekuetarako ere, eta horren arduradunak gobernu eta parlamentu autonomikoak dira, erabaki baitzuten egun batez euskara ezagutzea meritu bat dela soilik, puntu batzuk ematen baititu edozein lanpostutara sartzeko, baita hizkuntza-eskakizunik gabekoetara sartzeko ere.

Antolamendu Sanitarioaren Legearekin, 1997an, euskal botere publikoek euskal hiritarrekin zuten konpromisoa ezarri nahi izan zuten, osasuna babestu eta zaintzeko eskubideak begiratzeko eta errespetatzeko. Lege horren edukian 28. artikuluak dio Euskara meritu kontsideratuko dela, kontuan izan gabe langile sanitarioarekin dagoen komunikazioa funtsezkoa dela artatzearen kalitatea eta pazientearen segurtasuna garantizatzeko.

Europan, erakunde publikoez gain Elkargo Profesionalek  ere exijitzen dute gaitasun linguistikoaren betekizuna betetzea. Hego Euskal Herrian horiek gaztelania bakarrik exijitzen dute, nahiz eta euskara aitortua dagoen hizkuntza ofizial bezala Espainiako Konstituzioan, Estatutuan eta Amejoramendu Legean, eta 1982ko Euskararen Normalizazio Legean eta 1986ko Baskuentzearen Legean. Ondorioz, osasun arloan Euskara erabiltzeko arazoak ez datoz kanpotik, ez ditu Madrilek jartzen, esan ohi denez; herrialdearen barneko aurkakotasuna da, gure erakundeena, geure parlamentuena eta hauen legeena, borondate politikorik ezarena.

Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegiak, epaitu aurreko erabaki bat hartu zuen –Estatu kide batek Europako Erkidegoko Zuzenbidea urratzeagatik duen erantzukizunari buruz, eta, odontologo aritzeko baimena harrera-herrialdeko hizkuntza ezagutzearen mende jartzeari buruz–. Horixe baitzen , hain zuzen ere, jatorri turkiarreko Salomone Haim odontologoaren kasua, Alemanian lan egin nahi zuenarena. 2000ko uztailaren 4an Auzitegiak erabaki zuen estatu kide bateko erakunde eskudunek exijitu egin dezaketela estatu kide horretan lanbidean aritzeko behar den hizkuntza-ezagutza, baimena eman ahal izateko.

Gure herrialdean ez diegu behar besteko arreta ematen pazienteei, sufritu zutenei eta sufritzen dutenei, euren sanitarioekin komunikatu ezin dutenei, euren hizkuntza ezagutzen ez dutelako. Paziente horiek, izan ziren eta dira, oinarrizko eskubideak ukatu zaizkion biktimak; baina hainbestekoa da gure alienazioa, inork ez du haientzat ordaina, justizia eta egia eskatzen. Inork ez die barkamenik eskatzen eta ez die aitortzarik eskaintzen, eta are larriagoa, gure parlamentu autonomikoetan, zona euskaldunean hizkuntza gaitasuna sanitarioei exijitzea, derrigorrezko izatetik urrun, meritutzat hartzen da oraindik ere.

Orain urte bete eskari bat egin genuen Europako Parlamentuan, Osasunbideak ez dituelako Baztanera eta Xaretara mediku elebidunak bidaltzen. Onargarritzat hartu ostean, Vassiliou andreak, Batzordearen izenean, erantzuna eman zigun, oraindik orain Izaskun Bilbao eurodiputatuari eman diotena bera, Nafarroako Euskara Kultur Elkargoaren aldeko agerpen batean. Gogorarazten digute hizkuntza aniztasunerako errespetua Europako Batasuneko funtsezko balio bat dela, baina Estatu kideak direla erantzule nagusiak Hizkuntza Politikan erabakiak hartzeko, eta eskumen hori Euskadiko Autonomia Erkidegora transferituta dago.

Zona euskaldunean lanbidean aritu garenok badakigu ongi pazienteekiko komunikazio arazo horiek zer eragin izan duten haiengan, zer nolako lasaitasuna hartzen duten beren minak adierazi ditzaketenean, zeintzuk diren pazientearen segurtasunean eta tratamenduarekiko atxikimenduan eta prebentzioan inkomunikazioak eragiten dituen arazoak. Hala zioen epai batean Knapman epaileak Erresuma Batuan: “Hutsegite medikoak edo arreta sanitarioan gertatutako atzerapen justifikatu gabekoak, hizkuntza behar beste ezagutzen ez delako sortutako zailtasunek eragin badute, zabarkeria medikotzat hartzen dira”.

Legealdia bukatzear dago eta Euskadiko Autonomia Erkidegoko gehiengoa nazionalista izanik, nago iritsi dela unea gure parlamentariak gogo biziz saia daitezen hainbeste urtean komunitate euskaldunari egin zaion kaltea ordaintzen, legea eginez honelako eran, -Europan bezalaxe-, pentsatu eta onar dezaten gaitasun linguistikoa exijitzea, herritar euskaldunak artatu behar dituzten profesionalei.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Analisia
Zarataren erdian... noranzkoak

Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.

Komunikabideetan... [+]


Teknologia
Turistak eta aktibistak

Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]


2025-09-03 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Progre

Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]


‘Txoloak, sudakak, moroak, payoponiak’

Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]


2025-09-03 | Castillo Suárez
Maitasunaz

Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]


Normal plantak egiten

Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.

Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]


2025-09-03 | Bea Salaberri
Txitxar txiroak

Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]


2025-09-03 | Jesús Rodríguez
Zarata egiteari utzi, gora begiratu

Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]


Mendiko suteak eta basozaintza

Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


Eguneraketa berriak daude