Menpekotasunean hezi
A: Euskaldunok gaztelera/frantsesa ikastera behartuta bagaude ere, erdaldunek euskara EZ ikasteko aukera errespetatu behar da. B: erdaldunen hizkuntza aukera errespetatu behar da. C: euskararen inguruan akordio zabalak erdietsi nahi baditugu, A eta B irentsi behar ditugu. D: euskara soilik abertzaleen auzia da.
I. EUSKAL EREDUKO IKASTETXEKO GURASOEN BATZARRA:
Agurra eta esaldi batzuk tarteka, euskaraz. Bestela, bilera goitik behera erdaraz doa.
Mezua aratza da: hemen denok dakigu erdaraz, beraz ez dugu astirik galduko euskaraz egiten. Erdaldunek jasotzen duten zeharkako mezua: lasai egon. Ez kezkatu. Ez duzue zertan euskara ikasi. Behar beste makurtuko gara euskaldunok, erdaldunek ez zaitezten deseroso egon.
Euskaldunok jasotzen duguna: euskara bigarren mailako hizkuntza da. Etxerakoa kasurik onenean. Ez ditzagun erdaldunak deseroso sentiarazi. Hemendik kanpora, intimitatean, zakurrarekin edota haur txikiekin izango duzue euskaraz jarduteko aukera (edo ez…).
Batzuen eta besteon haurrek jasotzen dutena: Euskarak ez du ezertarako balio. Hemen erdara da hizkuntza “noranahikoa”. Beraz, zer arraiotarako matrikulatzen ditugu haurrok erabiliko ez duten hizkuntza batean? Eta noiz arte luzatuko da joera antzu hau?
II. ERAKUNDE ABERTZALEAREN BILERA (ez abertzaleetan, euskara ez da aipagai ere)
Dozena bat lagun, demagun. Zortzi elebidun, bi “euskaldun” pasibo eta bi erdaldun konpleto, euren presentzian euskaraz egiten denean muturtzen diren horietakoak. Hortaz, bilerak erdara hutsez edo ia, egiten dira. Erakundeak ez du neurririk hartzen kide euskaldunen euskarazko jarduna errespetatua izan dadin, eta erdaldun konpleto biek ez dute euskara ikasteko inongo asmorik erakusten.
III. ERAKUNDE PUBLIKOAREN BILERA OFIZIALA(ez ofizialetan, euskara aurkezpenean eta kito)
Jaurlaritzaren eta sindikatuen ordezkariak bildu dira. Jaurlaritzaren ordezkariek erdaraz jarduten dute, sindikatu “ez-nazionalistek” bezala. Bilerarako dokumentazioa erdara hutsez.
Aldi bereko itzulpena dago gehienetan, sindikatu “nazionalistetako” kideentzat, badaezpadan.
Menpekotasunak luze iraungo badu, goitik hasi beharra dago eredua ematen… Aurreak erakusten baitu atzea nola dantzatu.
Eta IV. EUSKALTZALE ADITU OFIZIAL OSPETSUAREN ADIERAZPENAK
“Lehendakari batek ez du euskaraz jakin behar. Euskararen Aholku Batzordean azken urteotan egin den lanak hizkuntza aukeraren errespetua izan du oinarri… akordio zabal baten bila beti… soilik sentsibilitate abertzalea jaso ordez, alor politiko guztiak barne hartuz”.
Mezua latza da:
a) euskaldunok gaztelera / frantsesa ikastera behartuta bagaude ere, erdaldunek euskara EZ ikasteko aukera errespetatu behar da.
b) erdaldunen hizkuntza aukera errespetatu behar da (euskaldunena ez dago zertan).
c) euskararen inguruan akordio zabalak erdietsi nahi baditugu, a eta b irentsi behar ditugu.
d) euskara soilik abertzaleen auzia da.
EAEko gizarte ustez elebidun eta itxuraz demokratiko honetan, euskaldunak menpeko eta menpekotasunean heziak izaten jarraitzen dugu. Hankapean gauzkate botere arrotzek, eta menpeko tratua ematen digute bertoko botere askok ere. Euskaltzale bat edo besteren laguntzaz sarri.
Euskara zeharo museoratuta nahi dutenek, ametsik beroenetan ere ez zituzten erreferente diren euskaltzaleak menpekotasuna bedeinkatzen irudikatuko.
Eta hemendik aurrera… zer?
Euskararen Aholku Batzordearengatik bada, lehengo lepotik burua, ugazabak aztora ez daitezen.
Eta gizarte ekimeneko euskalgintza? Alderdi eta sindikatu abertzaleak?
Menpekotasunean txipli-txapla orain arte bezala?
Egiaz euskaltzale diren erakundeak noiz arte menpekotasuna hedatzen?
(Jonjo Agirre Martinez hizkuntza normalizaziorako teknikaria da Eusko Jaurlaritzan)
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Hasteko oharra: “Denbora-pasaren erantzuna bukaeran”.
Lehenik, Guaidóri ez esateko motibo batzuk etorri zaizkit burura. Josep Borrell kanpo aferetarako espainiar ministroak Salvados telesaioan emandako erantzunek ondorio logiko zenbaitetara eraman ninduten. Bere esanean, Trump dago Guaidóren auto-izendatzearen atzean. Ezin argiago iradoki zuen. Trumpek, bestalde, dio aukera guztiak daudela mahai gainean. Beraz, segiziokoek hainbeste badakite: Irak, Afganistan,... [+]
Espainiako Estatuaren errentaren banaketaren gainean txostena argitara eman berri du Oxfamek, urtero egin ohi duenez. Aurtengo txostenaren goiburua esanguratsua da: Banaketa desberdina. Ibex 35eko enpresek balioa banatzeko duten modua. Krisiak desberdintasunak handitu egin dituela berresten da eta sakontze horretan enpresa handi ugariren ekarpena erabakiorra izan dela zehazten da txostenean. Izan ere, lehiakortasuna irabazteko aitzakiarekin mozkin tartea mantendu egin dute soldaten doikuntza... [+]
Urteak bete eta konturatzen zara bizitza erdi baino gehiago egin duzula. Etapa batzuk pasatu direla, atzean laga duzula fase bat baino gehiago, gorputza ez dela atzera ere bera izango. Emakume bazara, gainera, umeak egiteko gaitasuna desagertu dela ziurtatuko duzu.
Zelan gertatu den galdetuko diozu zeure buruari, noiz bihurtu zinen nagusi, oraindik ere heldutasuna ez zaizula osorik iritsi begitantzen zaizu-eta.
Ingurukoek lasaitu gura zaituzte eta adina nortasun agirian jartzen duen datu... [+]
Euskararen aztarnak Sardinian liburua zen ETBko Artefaktua programaren ardatza, euskararen eta paleosardinieraren ustezko harremana, eta hari buruz izan ziren galde-erantzunak, azken aldera Ibon Serranok eta biok Yolanda Mendiolaren Iruña-Veleiari buruzko galdera batzuei erantzun bagenien ere.
Baina Santi Leoné historialari nafarrak ez zuen horrela ikusi Edan Coca-Cola titulatzen duen Argiako Gaizki erranka-ko zutabean. Bai, benetan gaizki errana, Iruña-Veleiako... [+]
Beste urte batez, iritsi da apirilaren 17a, nazioarteko preso politikoen eguna eta gaurkoan, bereziki, Kurdistanera bidali nahi ditugu indar internazionalista guztiak, borroka eta konpromisoaren eredu diren ehunka gose grebalarik tinko baitarraite, egunak joan eta egunak etorri. Leyla Guven parlamentari kurdua da horren adibiderik gordinena, 150 egun baitaramatza gose greban. Protestaren aldarria argia da: Abdula Ocalanen isolamendu egoera etetea eta herri kurduaren aurkako errepresioa... [+]
Negutik udaberrira aldatzearekin batera oparotasuna itzuli ohi da euskal kostaldera. Lehenengo berdela hurbiltzen da eta honen ondoren antxoaren garaia izaten da. Baina denok dakigun bezala, arrantzak ez ditu garai onenak bizi. Geroz eta arrantzale eta arrautzontzi gutxiago dago gure betiko portuetan.
Martxoaren erdialdean, Grande America kargaontzia hondoratu zen euskal kostaldetik hurbil. Lehen berriek, gure ingurunea fuel orbanaz salbu izango zela zioten arren, Hendaiako hondartzan petrolioz bustitako hegazti bat atzeman izanak, kaltearen dimentsioa handiagoa izan zitekeen alerta piztu zuen.
Halako gertakariak ez zaizkigu arrotzak, tamalez. Itsasoan sortutako istripuen ondorioak ikusi eta pairatu izan ditugu azken urteotan. Nola ahaztu Prestigeren hondamendia eta plastilina itxurako... [+]
2018ko otsailaren 2an kazkabarra gogor jotzen ari zen Donostiako kaleetan. Euskal Herriko Mugimendu Feministak martxoaren 8ko greba feministaren deialdia egiteko agerraldi publikoa abian. Garai bateko Tabakalerako zigarrogileen borrokari aitortza zen hura: dozenaka emakumek*, hedabideak lekuko, espazio publikoa okupatu genuen eta, berehala, algara oztopatzeko nahian, kultura garaikideen nazioarteko zentroko segurtasunekoak eta arduradun batzuk hurbildu ziren baimenik gabeko plaza hartze hura... [+]
Gauza jakina da: insomnioduna naiz, eta aholku guztien kontra, sakelako telefonoa izaten dut mesanotxean. Alberto Pradilla eta Elizabeth Macklinen desorduetako –niretako, ez haiendako– postekin ez banaiz lokartzen, bada TL bat hutsezina dela: Jon Iñarriturena. Izugarria da bere etorria eta izugarria –oraingoan literalki– gizon honek sorrarazten dituen maitasun, miresmen, desira eta sedukzio mezuak, ezkonduta ote dagoen galdetzeraino –eta berak erantzun, hori... [+]
Antonio García Fernández lan harremanen modernizazioaren aitzindaria izan zen. 1957an, Jotsa enpresa eraikitzailea sortu zuen Madrilen. Frankismoaren babes osoarekin, langileentzako auzo asko eraiki zituen, hirigintza traketsa eta baldintza txarrak baliatuz. Baina, Antonio jatorra eta enplegatuen gertukoa omen zen: “Ez dut inoiz inor kaleratu, eta inor ez da inoiz nire enpresatik beste batera joan, eskaintza hobe baten bila”, azpimarratzen zuen aukera zeukan... [+]
