Orain hilabete batzuk, Hertzainak musika taldearen azken kontzertuan egoteko parada izan nuen. Aukera aparta, bestela. Ostiral hartan, milaka lagun bildu ginen BECen gasteiztarren akorde errebeldeei gorazarre egiteko asmoz, gure bizitzetako oroitzapen desberdinak berrelikatzeko, edota, besterik gabe, asteko errutina soiletik irteteko. Esan liteke, vox populi, taldearen abestirik ezagunenetarikoa Aitormena dugula, eta hala, gau hartan, Gari eta konpainiari betiko fideltasuna aitortu genien entzuleok.
“Rutinaren” morroiak bihurtu gara […] zioen abestiak, bai. Baina zer jotzen dugu errutinatzat? Noiztik itotzen gaitu, hizki xehez idatzi arren, gure gizartean hain esangura larria duen hitz horrek? Horri buruz hausnartzeko denbora askorik ez dudan arren, gure aitona-amonen “leinu kideak” datozkit burura, halabeharrez. Iratzarri edo esnatu –egunero esnetan joateko–, soloa orraztu, egurretan joan, gaztainak bildu, hamaika eta bat pertsonarentzat bazka prestatu, erratzari adartxoak konpondu, beheko suko galdarak txartatu… Euren bizitzak, gure arbasoenak, ohi bezalakoak ziren, rutinarias; zereginez beteak, llenas de rutinas, alegia. Bada, egunerokotasuna amonak maisuki maneiatzen zuen goruaren jira-biren erritmoari lotuta zegoen, ezinbestean.
Errutinari iskin egiten ahalegintzen gara, baina uste dut hainbeste tematu ondoren, paradoxikoki, “iraultza” horren esklabo bihurtu garela
Bai, bai, Elizak ondotxo ezartzen zuen moduan, igandeetan eginbeharreko guztiak baztertu eta atseden hartu beharra zegoen, gaurdaino, behintzat; gaur egun, ez dakit hain serioski betetzen dugun arau hori, ordea. Emakumeek mezatik irten eta etxera bidean, zorte apur batekin, auzokoekin hitz egiteko parada izango zuten, edota bazkal ostean ontza bat txokolate jateko lizentzia; errutina dei ziezaioketen horretatik pitin bat aldentzeko, akaso. Emakumeen kasuan, peccata minuta, baina bekatua, halere. Gizonezkoak, ordea, sofistikatuagoak ziren: tabernara joan, eta txikito eta pattar artean errutinak ezarritako zamak apaldu edo ahantzarazi.
Eskerrak garaiak aldatu diren. Gaur egun, gure bizitzak ardazten dituen beharretik irten orduko, “zorionekook” hamaika aukera maneiatzeko kapazak gara, betiere errutinaren morroi ez izateko; Gariren esaldiari aurre egiteko. Crossfit, body-pump, macrame, pilates, eskalada, yoga, txinera ikasi, umeak parkera eraman eta haiekin aisialdiaz gozatu (ahal duenak, behintzat), etxean patxadaz irakurri edo Netflix ikusi…
Errutinari iskin egiten ahalegintzen gara, baina uste dut hainbeste tematu ondoren, paradoxikoki, “iraultza” horren esklabo bihurtu garela. Gaur bertan, lanetik irten eta jarraian (bazkaldu gabe joan naiz eta) eskalatzera nindoala, Galdakaoko zubi baten azpitik pasatu naiz, eta hara! Grafiti arrunt xelebrea ikusi dut: marmota bat horman margotua kartel bat esku artean duelarik. Ba al dakizue zer zioen kartelak? Marmota esnatu.
Karlos Aretxabaleta Txapel
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]