Maite Etxemendi-Achiary lapurtar kulturgile eta feminista zendu da

  • Ezkandrai elkarteko lehendakaria zen, Errobiko Festibala eta Baionako Etiopikoak ekimenen antolatzailea. Feminismoaren alorrean ere militante ezaguna zen. 72 urte zituen eta eritasun larri baten ondorioz zendu da.


2021eko otsailaren 10ean - 09:51
Maite Etxemendi-Achiary, Beñat bere bizilagunarekin, hau ere kulturaren munduan ezaguna EKE
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

1968ko maiatzean lotu zitzaion feminismoari, eta orduz geroztik emakumeen eskubideen eta askatasunen aldeko borrokan buru-belarri aritutakoa. "Ez da sekulan betirako irabazia, beti egon behar dugu adi", zioen borroka horretan urtez urtez inplikatzeko arrazoia azaltzerakoan. Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan feminismoa errotzeko eta biziarazteko bidean ezinbestekoa izan da Etxemendi-Achiary.

Otsailaren 10 honetan jakin dugu zendu dela ezpeletarra, 72 urterekin. Gaixotasun larri baten ondorioz hil da lapurtarra. Larunbatean, 14:30etan izanen dira ehorzketak Ezpeletan.

Ipar Euskal Herriko mugimendu feministari buruz, Bilgune Feminista, Zelatan Photofilmak eta Emaginen artean egindako Sukaldetik Plazara dokumentalean agerturikoa da.

Emakumeen arteko giroa plazerarekin zein kulturarekin nahasteko guneen artean zuen Buhamiak emakume korua ere.

Kultura arloan ere eragile nagusi

Feminismoaz gain, kulturgintza ere zuen militantzia eta bizi esparru. Besteak beste, Errobiko Festibala eta Baionako Etiopikoak ekimenen antolatzaile den Ezkandrai elkarteko lehendakaria zen. Euskal kultura eta mundu zabaleko beste kulturak juntatzeko gune zituen bi festibal hauek.

Horrez gain, feminismoa iparrorratz, kultur ekitaldi hauetan emakumeen presentzia segurtatzeko indar handia egiten ibilitakoa zen.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kultura
2025-07-16 | Iker Barandiaran
Benetako apokalipsiaren ateetan

Alegoría del mal
Rat-zinger
Kasba Music, 2025

--------------------------------------------------------------

Apokalipsiaren aurreko garai ustel hauetan, non eskuin atzerakoienak lortu duen bere diskurtsoa erdian jartzea, erabat ezabatuta dagoen gizarte batean,... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

2025-07-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hondakinak

Hondakinak etorkizuneko material berriak dira. Iragarki marketineroa izan daiteke, baina diseinu eta eraikuntzaren ikerketa munduan sormen bideak irekitzeko aukerak ekarriko ditu, dudarik gabe. Europako hondakinen legedia zorrotz jarriko dela iragartzean, nolabait ulertarazten... [+]


Atera daitezela herriko plazara

Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]


Maia Iribarne Olhagarai
“Tabu diren gai batzuen inguruko ekintza sortzaileak sortu behar ditugu”

Aspaldi ez bezala hunkitu nintzen Bloñ lehen aldiz ikustean. Bizi osorako ahots bakarra entzun ahalko banu kantuan, zalantzarik gabe, Maia Iribarnerena litzateke. Obretan ari dira etxe barnean eta inguruko zuhaitzen itzalpean jarri ditugu aulkiak, parez pare. Mintzatu... [+]


Agustin Kardaberaz
‘Euskararen berri onak’: dagoenean dale, ez dagoenean bale

Parranda dezente egindakoa naiz Kardaberazen –Hernanin izen hori zeukan kalean, alegia–, baina ez nuen asko espero festa egin ahalko nuenik inoiz Kardaberazekin: a ze dibertimendua 1761ean argitaratu zuen Euskararen berri onak. Idatzi zituen beste lan gehienak ez... [+]


Laura Macaya
“Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei”

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


Emakume sexualizatuak oholtzan eta Arrigorriagako polemika: askatasunaren eta eredu patriarkalaren artean

Norbere gorputzaren gaineko erabakiez, estetika heteropatriarkalaren morrontzaz, kontraesanez eta musikaren industriaz solastatzeko baliatu dugu Arrigorriagako polemika: herri horretako jai batzordeak Vulkano orkestra festa-egitarautik kentzea erabaki du, ikuskizuneko... [+]


ZERO CHOU
“Pertsona homosexualak eta tradizioa adiskidetzea nahi dut”

30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.


Zuritxo, egon deseroso

Queer falafel
Non: Arberatze-Zilhekoan, EHZ festibalean.
Noiz: ekainaren 29an.

------------------------------------------------------

Hasi orduko, ohar bi. Bat: “Deseroso egongo zara apur batean, isildu eta entzun. Asko ikasiko duzu zure pribilegio... [+]


Irrintzi bat ezpataren aurrean

Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean
Nork: Ekida Arte Ekimena.
Noiz: ekainaren 20an.
Non: Azkoitiko Baztartxo antzokian.

------------------------------------------------------------------

50 urte dira Gabriel Aresti euskal idazle marxista hil zela, eta Ekida arte... [+]


Eguneraketa berriak daude