Osasun publikoko profesionalak eta langileak pandemiaren aurretik ari ziren ohartarazten –are gehiago orain–, lehen mailako arretak jasaten duen agoniaz, dagoeneko kolapsatuta baitago.

Zerbitzu horren edozein erabiltzailek ikus dezake zein zaila den aurrez aurreko kontsulta bat egitea. Askok, pandemia hasi aurretik ere, hilabeteak zeramatzaten ohiko medikurik gabe, erretiroa hartu duelako eta ez dutelako ordezkatu. Eta lan hori beste mediku batzuek egin behar dute, ohiko medikua ez izan arren. Nire kasuan, medikuak erretiroa hartu zuen abenduan, eta bederatzi hilabete geroago ez dute ordezkatu.

Anbulatorioetan geratzen direnak, berriz, ez dute betarik lehen mailako arretan aritzeko, asko birusaren arakatzaile lanetan jarri dituztelako. Arakatzaile horiek ez dira kontratazio berrien bidez elikatzen, nahiz eta horrek osasun-sistema indartzea ekar zezakeen.

Gauzak horrela, beharrezkoa da administrazio publikoak aukeratzea zein inbertsio egin, eta norabide horretan, osasun-sistema izatea herrialde honen gehiengoaren zerbitzura lehentasun berezia izango duena. Lantaldeak egonkortu eta handitu behar dira (medikuak, erizainak, laguntzaileak, garbiketako langileak…), baita osasun-sistemako instalazioak hobetu ere, batez ere lehen mailako arreta. Beste inbertsio batzuk atzeratzea eta Euskal Y eta antzeko gastu faraoniko eta antisozialak alde batera uztea ezinbestekoa da horretarako; diru hori osasun publikora bideratzea lehentasunezko helburu politikoa izan beharko litzateke.