Konbergentzia berrien gune bat, ambaZADa

  • Dena 70eko hamarkadan hasi zen, Notre Dame des Landes eta inguruko herrien biztanleek jakin zutenean beren lurrak aukeratuak izan zirela hegazkinak lurreratzen ikusteko. Laborariak, kaltetuenak, izan ziren mugitzeko lehenak. Beren bizi-modua mantentzeko, etxaldeak okupatu zituzten eta eraikin berriak altxatu. Milurteko berriaren atarian, sozialisten gobernuak aireportu proiektua berpiztu zuenean, haren kontrako komiteak, ACIPAk, aireportuaren aurkako erresistentzia laborari mundutik haratago zabaltzea erabaki zuen.


2017ko apirilaren 20an - 12:22

Bertako biztanleen oposizioa indartsua izan arren, inor ez zen harritu 2008an Estatuak lanei onura publikoko deklarazioa (DUP) eman zienean, eta horrekin baimendu lanen hasiera. Urte berean, "eutsi duten biztanleak" izeneko talde batek deia egin zuen lanen obratzaileek erosi etxaldeak eta lurrak okupatzeko. Neguan, lehen sabotaje ekintzak biderkatu ziren eta zundaketak oztopatu zituzten. Hurrengo urtean, klima-ekintza esparru berri bat sortu zen ZADean, talde eta pertsona desberdinen konbergentzia bilakatu zena. Horrek okupazio dinamika suspertu zuen eta izen berria ekarri: ZAD, erran nahia baita ‘Zone à défendre - Defendatzeko Eremua’. Urte hartan ere sortu zen laborarien erakunde bat, COPAIN, argi eta garbi aireportuari ezetz errateko.

Errotzen ari zena apurtzeko, Estatuak bere polizia bereziak, guardia mobilak, igorri zituen 2012ko udazkenean, "Zesar" deitu operazio erasoan, eta hurrengo udaberria arte saiatuko ziren erresistentzia suntsitzen. Baina okupazioaren mugimendua lekutzeko xedeak huts egin zuen, batez ere milaka pertsonen laguntza heldu zelako; jende eta okupazio berriekin, borrokak beste hedadura bat hartu zuen, gero eta handiagoa.

Gaur jendea irmo dago, eta ekintza modu desberdinak osagai anitzeko bizi moduetan adostu dira. Estatu eta Vinci enpresaren suntsiketa asmoak kolokan dira. Okupazio mugimendua ongi errotu da ZAD-ean, eta elikaduran eta egunekotasunean autonomia materiala garatzeko habitat eta nekazaritzako praktika ezberdinak bideratuak dira.

ZAD beste borroka askorentzat ere erreferentzia toki bat bihurtzen ari da eta borroka asko aldian-aldian hemen gurutzatu dira. Chiapasko populuak eta Rojavakoak, meatze proiektu baten aurkako Navajoak eta Bureko antinuklearrak, berdin Vinci-AGOko sindikalistak ere, denen artean ehuntzen dira loturak.

Euskaldunak ere heldu dira eta haien etorrerak jakin-min zerbait eragin zuen, batez ere identitate kontuen inguruan. Euskaldunak ezaguturik aurkitu ditugu bazterketa eta txobinismoaren kontrako pentsamenduak eta praktikak, beraz, nazionalismoek maite dituzten ez bezalakoak. Iaz, EHZ jaialdira eta Gasteizen Errekaleor auzo okupatura gomitatu gintuzten. Euskal Herriko kultura herrikoi eta errebindikatiboek, ekintzaile sareak eta autogestioko lurralde horretako esperientziek sakondu digute berrien trukatzeko eta bidea elkarrekin egiteko gogoa.

Eta ambaZADa ideia, erran nahi baita leku bat eraikitzea ZADean munduko borrokak errezibitzeko, euskaldunekin bilera horietan sortu da: zapalduen arteko liskarrak baztertzeko eta gainditzeko gure joera gregarioak baztertu nahiz, informazioak, ekintzak, hizkuntzak eta kulturak, esperientziak eta istorioak, iritziak eta sentsibilitateak elkarren ondoan ezartzeko, bakoitzak bere lekua izanik. Auzolan kolektibo bat aurreikusita da uda honetan gauzatzeko; lehen urrats bat nahi dugu, bultzada sendo bat mundu zahar autoritario eta hilgarritik jendarte libre baterantz joateko.

Buruan amets horiek etorriko gara Euskal Herrira apirilaren 25etik maiatzaren 6ra arte, udaberri info-itzuli baten barruan; ZADeko beste biztanle-okupatzaile batzuk Greziara eta Poloniara joango direlarik, baita eta nonahira ere planeta osoan, baldin eta elkarlana eta elkarteak sortzen baitiren, matxinada eta elkartasun loreak edo polena jasotzeko eta trukatzeko.

Gure ezberdintasunen fruituak irabiatu eta haien nektarra partekatzeko, laster erlauntza berria eraikitzeko asmoz!

Camille eta Violette, Notre-Dame-des-Landes ZADeko bizilagun/okupatzaileak dira.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2024-09-25 | Aingeru Epaltza
Zenbatek?

"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]


Ekin eta jarrai

"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]


Zergatik lotsatu?

Lotsa ahitzen ari ote zaigu? Horixe da egungo hainbat autoreren diagnostikoa. Ez da existitzen, jada, lotsarazi ahal gaituen begiradarik? Bestelakoa zen Jean-Paul Sartrek, 1943an, lotsaren inguruan deskribatutakoa: sarrailaren beste aldean, begia giltzaren zirrikituan itsatsita,... [+]


2024-09-25 | Bea Salaberri
Toponimoak ezabatzen

Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.

Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]


Salamiren taktikaren arriskuak

Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]


Teknologia
Zoritxarrak

Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]


2024-09-25 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Klaseko zerrenda

Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]


Materialismo histerikoa
Ezin dute euskara ikasi

Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]


Eguneraketa berriak daude