“Jakinarazi iristen zarenean”: emakume guztiek entzun duten esaldia ipuin bihurtuta
“Beldurra diogun horri buruz idazteak ausart egiten gaitu, idaztea borroka egiteko modu bat da”, esan du Asun Casasola ipuin lehiaketaren irabazleetako batek. Ostegun honetan banatu dira sariak eta zazpigarren edizio honetan “jakinarazi iristen zarenean” izan da ipuinen gaia, “kaleak emakumeentzat espazio seguru izatea nahi dugulako, libre ibiltzeko dugun eskubidea aldarrikatu”.
“Etxera noa. Bakarrik. Gaua da. Eta beldur naiz”. Horrela hasten da sarituetako baten ipuina, baina beldurretik baino gehiago, ausardiatik eta aldarrikapenetik dute lau ipuin sarituek. Borroka feministan ale bat gehiago izan nahi du Asun Casasola ipuin laburren lehiaketak, eta bide horretan, oraindik asko dagoela egiteko baina etorkizun feministago baterako lanean ari direnak asko direla azpimarratu dute ekitaldian.
Belaunaldi gazteak ez dira atzean geratzen. Gazteenen kategoriak izan duen parte-hartzea nabarmendu dute antolatzaileek eta hainbat ikastetxek beren ikasleak animatu dituzte lehiaketarako idaztera. Guztira euskarazko eta gaztelaniazko 453 ipuin jaso dituzte zazpigarren edizio honetan. Euskarazko lanetan, Iraia Ventura Perez eta Iraitz Legarra Basterretxea izan dira sarituak, gaztelaniazkoen artean berriz, Laia Farra I Coll eta Rosario Ros García.
Asun Casasola, 14 urte borrokan
Asun Casasola irundarra omentzeko abagunea ere izaten da urtero lehiaketa. 2008ko Sanferminetan, José Diego Yllanes iruindarrak Nagore Laffage hil zuen (Casasolaren alaba), Laffagek ezetz esan ziolako Yllanesi, ez zuela harekin geratu nahi. Ordutik, alabaren hilketarengatik justizia egiteko, gertakaria ahanzturan ez erortzeko eta indarkeria matxista arbuiatzeko borrokatu du Casasolak. “Gaur, oraindik ere, pertsona askoren eredua da, baita lehiaketa hau bizirik jarraitzearen arrazoi nagusia ere”, adierazi dute antolatzaileek.
Hunkituta entzun ditu hitzok Casasolak, eta eskerrak eman dizkie halako ekimenak aurrera ateratzen ditzutenei, berdintasuna helburu.
LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Eguna dela eta, hainbat kolektibok deituta sexu askapena eta harrotasuna aldarrikatu dituzte larunbatean Euskal Herriko hiriburuetan eginiko manifestazioetan. Loratuz Lotu, Anitzak, Lumagorri eta Sumin Trans taldeek jaso dute Ehgamek... [+]
Irungo udal gobernua ez da gai izan 29 urte luzetan alardeari lotutako gatazka konpontzeko… ez duelako nahi izan, beste alde batera begiratu duelako, alarde baztertzailea babestea aukeratu duelako, ausardia politiko falta eta arduragabekeria instituzional itzela erakutsi... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.
Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua".
Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Gazte batek etxetik atera eta psikologoarenera joateko bizi dituen beldurrak eta barne gatazkak lantzen ditu ‘Barruko dardara’ film laburrak. Maider Arrutik (Errenteria, Gipuzkoa, 2003) sortu du, eta agorafobia nola bizi duen ikusaraztea du helburu. Bere bizipenetan... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Javier Escudero Pascual (Iruñea, 1979) “poz-pozik” dago erretiroa hartuta nahi beste gauza egiteko astia duelako. Nafarroako Aspace kirol klubeko motordun aulkiko futbol taldeko jokalaria da. Duela urtebete sortu zuten taldea, eta hirugarren geratu dira... [+]
Irungo Alarde Parekidean sortu berri den Meaka konpainiako kapitaina da Nagore Olaskoaga. Alarde Tradizionala vs. Parekidea, “kopuruak direnak dira, baina oso pozik gaude gazte askok eta askok hartzen dutelako parte Alarde Parekidean, eta beraiek dira gure herriaren oraina... [+]
Ekainaren 14an egingo da Hernanin San Juan jaiak iragartzen dituen 30. Preludio kontzertua. Aurten emakume bat izango du zuzendari musikal: Judith Montero Imaz. Behin batuta hartuko, eta emakumeek musika ondarean egindako ekarpena ekarri du fokupera. Berarekin eta Hernaniko... [+]
Señora Sariketaren V. edizioa izan da 2025ekoa, benetan berezia: aurtengo bertsolari parte-hartzaileak plazak utziak zituzten andre eta genero disidenteak izan dira. Binaka egin dute plazara itzulera, saioetarako giro goxo eta xamurra lagun.
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]