Iruñeko euskarazko Haur Eskolen auzia, Espainiako Auzitegi Gorenaren esku

  • Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak ez du onartu udalak, Joseba Asiron alkate zela, aurkezturiko helegitea.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2019ko abenduaren 10ean - 12:30
Iruñean euskarazko haur eskolak eskatzeko elkarretaratze bat (Argazkia: Euskalerria Irratia)
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salak ez du onartu Iruñeko Udalak aurreko legealdian aurkeztutako kasazio-errekurtsoa, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak berak 2016/17 ikasturtean euskarazko plaza-eskaintza handitzeko bost udal haur eskolatan ezarritako hizkuntza-ereduaren aldaketei buruz emandako epaiaren aurkakoa. Aretoko bost epaileetako batek boto partikularra egin du, epaimahaiaren eraketa dela kausa, epaia eman zuten epaileek beraiek aztertu baitute helegitea.

Aurreko legealdian, Joseba Asiron alkate zelarik, udalak helegitea aurkeztu zuen halaber Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren aurrean. Eta auzia haren ebazpenaren zain geratu da.

Udalak ohar baten bidez jakitera eman duenez, autoak ondorioztatu duenez, "egindakoak hezkuntza eskaintzaren plangintzari eragiten dio, eta, beraz, ez Iruñeko Udalak, ez bere ardurapeko Iruñeko Udal Haur Eskolen Erakunde Autonomoak, ez dute horretarako eskumenik".

Auzitegiak adierazi duenez, berretsi egin behar da "instantziako epailearen irizpidea, hots, Iruñeko Udaleko eskoletan 0-3 urteko zikloan hezkuntza-eskaintzaren antolamenduan eta plangintzan aldaketa bat gertatu izana, eta ez berregituratze hutsa".

Gaineratu duenez, "horrek nabarmen aldatzen du udalaren hezkuntza-eskaintza, udal-titulartasuneko hamabi eskoletatik bostetan konfigurazioa aldatu baitzuen". "Eta ez bigarren mailako edo garrantzi gutxiko alderdietan, baizik eta hizkuntza-eredua bezain funtsezko den muturrean", jasotzen du. Zentzu horretan, autoaren arabera, aldaketek euskarazko plazak 164tik 408ra igotzea eta gaztelerazko eta gaztelania-ingelesezko 255 plaza kentzea ekarri zuten.

Halaber, epaimahaiak berretsi egiten du 159/1988 Foru Dekretua "ez dela bete"; izan ere, "hezkuntza-administrazioa behartzen du ikasleek aukeratutako ikastetxe eta eredu berean jarraituko dutela bermatzera eskolaratzea amaitu arte, eta aldaketak baldintzatuko ditu zati batek eskatuta eta aldez aurretik baimena emanda".

Ebazpen judizialek Iruñeko Udaleko udal haur eskoletan 2016-17 ikasturterako egindako aldaketak aipatzen dituzte, bost ikastetxeri eragiten zietenak, gaztelaniazko eskolak murriztuz eta euskarazkoak areagotuz.

Hala, Donibane eta E.I. indartsuen hizkuntza eredua aldatu zuten Printzearen Harresiak, gaztelaniatik euskarara. Antzinako Hello Rochapea Goiz Eder bihurtu zen, euskarazko ereduarekin ere, Arrotxapea ikastetxean eskolak jasotzen zituzten haurrak hara joan zirenean. Hello Arrotxapean ematen zen eredua, gaztelaniazkoa eta ingelesezko jarduera zuena, garai hartan E.I. Egunsentira aldatu zen, eta orain Hello Egunsenti izena hartu du. Azkenik, Egunsenti haur eskola Arrotxapeko E.I.aren instalazioetara joan zen.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara Nafarroan
2025-06-13 | Ahotsa.info
Euskararen Defentsarako Sarea
“Bidegabea da euskara lanpostu publikoetan ez baloratzea”

Euskararen Defentsarako Sareak elkarretaratzea egin du Nafarroako Parlamentuaren aurrean ostegunean, aldarrikatzeko lanpostu publikoetan hizkuntzak baloratzen badira, euskara baloratzen ez den lanposturik ez litzatekeela egon behar. Eta beraz, Nafarroako Gobernuak egindako... [+]


Faltzesen euskarazko eredua eskatu dute eta Nafarroako Gobernuak ezetza eman du

Hamaika familiak egin dute ikastetxe publikoan D eredura pasatzeko eskaera. Zentroak baiezkoa eman du, baita Udalak ere, baina errefusatu egin du Nafarroako Gobernuak "espazio falta" argudiatuta.


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


2025-05-22 | ARGIA
Nafarroako D-PAI ereduan bideratu nahi diren aldaketak euskararen kaltetan doazela gaitzetsi du guraso talde batek

Erriberri, Tafalla, Gares, Sarriguren, Buztintxuri eta Noaingo ikastetxe publikoetako D-PAI ereduko guraso talde bat Nafarroako Hezkuntza batzordean egon da, 57/2024 foru aginduari jarraikiz, Hezkuntza Departamentuak bideratu nahi dituen aldaketak deitoratzeko. Euskarazko... [+]


2025-05-21 | Ahotsa.info
Erriberako Euskararen Eguna, lehenengo aldia arrakasta handiz

Larunbatean Arguedasen ospatu zen Erriberako Euskararen Egunaren lehen edizioa. Kultura, auzolana eta festa uztartu ziren euskararen inguruan eskualdeko herriak batu zituen jardunaldi honetan.


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Euskarazko hezkuntzaren alde, ingeleseko saio gehiagorik ez

Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]


Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Ingeles ordu gehiagorik ez dute nahi

Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]


Lokizaldeako Euskararen Eguna
“Euskara gero eta gehiago entzuten da eskualdean, bereziki gazteen artean”

Aurtengo Lokizaldeako Euskararen Eguna Murieta herrian ospatu dute, larunbatean, goizean hasi eta ordu txikiak handitu arte. Zita garrantzitsua eta gozagarria da Nafarroako Lizarra ondoko eskualdeko euskaltzaleentzako.


Nafarroako biztanle gehienak, %63, euskara sustatzearen aldekoak edo oso aldekoak direla ondorioztatu du ikerketa lan batek

Nafarroako biztanle gehienak (% 63) "euskara sustatzearen aldekoak edo oso aldekoak" dira, eta %17 baino ez daude aurka, Xabier Erizek eta Carlos Vilchesek Eusko Ikaskuntzaren eta Nafarroako Gobernuko Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako... [+]


Euskararen aldeko sareak ehuntzeko Erriberan Euskaraz ekimena sortu dute Nafarroa hegoaldean

Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


Euskararen gurditik denok tira egin behar dugu, baita hezkuntzan ere

Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]


Garikoitz Torregrosa
“Eredu mistoak ez du elkarbizitza sustatzen eta azkenean haur eskola horietan gaztelera nagusitzen da”

Iruñeko haur eskoletako zuzendariek, EH Bildu, Geroa Bai, Zurekin Nafarroa eta PSNren arteko akordioa kritikatu dute. “Murgiltze ereduaren alde egin dugu beti, baina inoiz ez da gure iritzia kontutan hartzen” salatu du Euskalerria Irratian, Garikoitz Torregrosa... [+]


Eguneraketa berriak daude