Hondakinen errausketaren benetako eragina ebaluatzeko, ToxicoWatch Fundazioak ZWEren enkarguz biomonitorizazio-ikerketa bat egin du Valdemingomez (Madril, Espainia), Pilsen (Txekia) eta Kaunas (Lituania) hirietako erraustegien inguruetan kutsagarri organiko iraunkorren presentzia aztertzeko.

Azterketa zehatz horretan, kontu handiz bildutako biomarkatzaileen laginak erabili ziren, zehazki erraustegitik hurbil dauden oilategietako oiloen arrautzak, pinu-orriak eta goroldioak.

TowicoWatchen ikerketaren emaitzek erakutsi dute aztertutako arrautza gehienek gainditu egiten dituztela Europar Batasunaren 2013/711/EB Zuzentarauan elikagaien segurtasunerako araututako mugak. Arrautzen ehuneko handi batek kontsumorako segurtasun-maila gainditzen du. Arrautza hauek saltzekoak izan balira, merkatutik kendu behar zituzten.

Erraustegi inguruetako landarediari dagokionez, pinu-orrien eta goroldioen analisietan ere dioxina-maila handiak azaldu dira. Horrek esan nahi du inguruan bizi diren pertsonek kalteak jasan ditzaketela lurzoru kutsatuan landatutako barazkiak jaten badituzte kontsumitzeko.

Ikerketak ohartarazten du hondakinak errausteko estrategiak pertsonen osasunean eragiten dituzten ondorioez eta dio estrategia hori bateraezina dela EBren Zero Kutsadura programarekin. Era berean, alarma deia ere pizten du, dioxinak (PCDD/F) eta PCB, PHA eta PFAS deitu substantzia kutsagarriak oso kaltegarriak direlako ingurumenarentzako bezala gizakien osasunerako.

Janek Vähk, ZWEko Klima, Energia eta Kutsadura Atmosferikoaren Programaren koordinatzaileak, adierazi du: "Hondakinen errausketak giza osasunean eta ingurumenean duen benetako eragina ebaluatzeko premiazko larria dago. Erraustegietatik gertu bizi diren pertsonei zor zaie lasaitasuna ematea beren osasunaren arriskuez eta errekuntza-instalazio horien segurtasunaz".

Txostenaren ondorioetan oinarrituta, ZWEk eta TowicoWatchek honako gomendioak egin dituzte:

• Nahitaezkoa da biomonitorizazio-ikerketak egitea Europa osoan dauden erraustegi guztietan.
• Dioxina kloratuak eta bromatuak etengabe neurtzea derrigorrezkoa izan behar du, baita erraustegiak "funtzionamendu ez-ohikoetan" ari direnean, hala nola errausketa abiatu eta gelditzeko faseetan eta istripu teknikoetan.
• Moratoria ezartzea erraustegi proiektu berrientzako eta jadanik martxan daudenak pixkanaka ixteko planak garatzea.
• Hondakinak errausteko alternatiba zirkularrak, osasungarriak eta iraunkorrak sustatu eta finantzatzea

Zero Waste Europerentzako ikerlanok egin dituen ToxicoWatch fundazioa ari da egiten Zubietako erraustegiaren jarraipena ere, ARGIAk jada aipatua duenez: Zubietako erraustegiaren inguruetan lagin bilketa berria egin dute, kutsadura aztertzeko.