Alemanian inoiz egondako emaitzarik estuenak izan dira 2021eko hauteskundeetakoak. Oraindik ez dago argi nola osatuko den gobernu berria, baina, gutxienez hiru alderdik bat egin beharko dute gehiengo absolutua lortzeko. SPD alderdi sozialdemokratak botoen %25,7 lortu du, eta CDU Batasun Kristau-Demokratak eta CSU Batasun Sozial Kristauak osatutako koalizioak, berriz, bozen %24,1.

Angela Merkel kantziler eta CDUko buruak hamasei urte eta gero utzi du lemazain kargua. Eta alderdiak bere historiako emaitzarik kaskarrenak lortu ditu. Botoen %32,9 lortu zuten 2017an, baina aurtengo bozetan, Armin Laschetek zuzendutako koalizioak 7,2 puntu galdu ditu.

SPD alderdi sozialdemokratak hartu du bere ordez lehen postua. Aurreko hauteskundeetan baino bost puntu gehiago lortu dituzte (%20,5 bildu zuten 2017an), eta Olaf Scholz liderrak arrakastatzat jo ditu emaitzok: “Hautesle askok argi utzi dute gobernuan aldaketa nahi dutela, eta hurrengo kantzilerra Olaf Sholz izatea nahi dutela”.

Hauteskundeetan espero ez zen sorpresa, hirugarren postuan egon da. Berdeek botoen %14,8 lortu dute, 2017an bildu zuten %8,9aren aurrean. Honekin, eskuin muturreko AfD alderdiaren postua berenagatu dute. Halere, Annalena Baerbock taldeko liderra kritiko agertu da jasotako emaitzekin: “Gehiago nahi genuen. Ez dugu lortu kanpainaren hasieran egindako akats propioengatik, nire akatsengatik. Oraingoan ez da nahikoa izan, baina alderdiak etorkizunerako betebeharra dauka”. 

Hiru alderdiko gobernua

Alemanian ohikoa da alderdiek koalizioak osatzea eskualdeko parlamentuetan lidergora heltzeko. Baina 1950etik, lehen aldiz gertatuko da hori hauteskunde nazionaletan. Bundestag-ean 735 eserleku daude, eta gehiengo osoa lortzeko, 368 aulki izan behar dira: SPD eta CDU/CSU alderdiek berdeekin eta FDPko liberalekin negoziazioak hasi beharko dituzte hori eskuratzeko.

Lehen eta bigarren postuan dauden bi aldeek argi utzi dute ez dutela boterea bien artean banatu nahi. Armin Laschetek “ezkerreko” gobernu baten aurka egin du: “Gure esku dagoen edozer egingo dugu Batasunak osatutako gobernu federala sortzeko. Alemaniak herrialdea modernizatzeko koalizioa behar du etorkizunean”.

Aukera hori kenduta, beste bi gobernu posible leudeke Alemanian. Batetik, “semaforo” izenez ezagutzen den koalizioa dago; bestetik, “Jamaica” deritzon batasuna. Lehenengoak SPD izango luke buru, Berdeak eta FDP alderdi liberala (botoen %11,5) batuz. Bigarrena CDU/CSUren gobernua izango litzateke, ekologisten eta liberalen laguntzarekin. Scholzek emaitzak jakin ondoren iragarri du alderdiek laster ekingo diotela negoziazioei. Urriaren 26an espero dira lehenengo bilerak, eta, ondo bidean, Gabonak baino lehen bukatuko dituztela iragarri dute.

Eskuin muturra eta ezkerra, kolokan

Boterea zatituta agertzeaz gain, orain arte indartsu jardun duten alderdi batzuek arazoak izan dituzte gobernuan sartzeko. AfD (Alemaniaren Aldeko Alternatiba) eskuin muturreko alderdia bosgarren postura erori da, urteetan kristau koalizioaren eta sozialdemokraten atzetik ibili ondoren. Izan ere, botoen %10,3 eskuratu du, duela lau urte baino 2,3 puntu gutxiago. Die Linke ezkerreko alderdiak, berriz, botoen %4,9 lortu du, Bundestag-ean sartzeko behar den %5aren azpitik. Halere, zuzeneko agintaldien bidez helduko dira gutxiengo horretara.