Hilik jaio edo gutxira hildako umeei leku bat eskainiko die Hernaniko hilerriak, Euskal Herriko bigarrena
Umekia, ume jaioberria edo egun gutxi dituen umea hiltzeari deitzen zaio heriotza perinatala; igandean haientzako leku bat inauguratuko dute Hernaniko hilerrian, “guri gertatu zitzaigun moduan umea etxera eraman ezin izan duten gurasoek espazio bat izan dezaten haur hori kokatu eta dolu prozesua bizi ahal izateko”.
Esti Zeberio hernaniarraren hitzak dira. Berak bizitako esperientziak bultzatu zuen Hernaniko Udalari eskaera egitera: Derion bezala, heriotza perinatalari eskainitako leku bat egin zezatela herriko hilerrian. “Gorpuak ez dira hor egongo, baina sinbolikoki nora jo izango dute gurasoek”. Dolu perinatala ikusarazteko modua ere badela kontatu digu: “Heriotza perinatala ezin dugu bizi nahiko genukeen normaltasunarekin, gizarteak animatzen gaitu aurrera segitzera eta sufritu dugun hori ez sentitzera, baina ume horrekin denbora gutxiago egon garelako ez du esan nahi min gutxiago eman digunik. Ume bat galdu dugu eta ‘baimena’ dugu dolu prozesua egiteko”.
24 orduz bizirik ez dagoen bizitza ez dago aitortuta
Zeberioren hitzetan, hirugarren funtzio bat ere badu espazio berri honek: erakunde publikoek ume horien existentzia aitortzea, legearen arabera umeak egun oso bat bizirik egin behar duelako familia-liburuan gehitu ahal izateko, eta hogeita lau orduz bizirik ez dagoen bizitza ez dago aitortuta. “Hilerri publiko batean ume hauei lekua ematea bada aitortza modu bat”.
Mota honetako bigarren espazioa da Euskal Herrian eta gehiago aldarrikatu ditu, baina azken helburuak izan behar luke “bakoitzak bere nitxo, panteoi, mendiko zuhaitz… edo denadelako espazioan agurtu ahal izatea umea; alegia ospitaletik umea gurekin eraman nahi dugun gurasook eraman ahal izatea, gainerako heriotzen kasuan gertatzen den moduan”.
"Ume horrekin denbora gutxiago egon garelako ez du esan nahi min gutxiago eman digunik. Umea galdu dugu eta ‘baimena’ dugu dolu prozesua egiteko"
Ospitaleko protokoloaren hutsuneak
Heriotza perinatalaren aurrean ospitaleetan duten protokoloan ere arreta jarri zuen Esti Zeberiok, ARGIAn kaleratutako erreportajean. Horri buruz galdetuta adierazi du Esku Hutsik elkarteak gaia bideratua duela instituzio publikoekin, batetik ospitale bakoitzak bere protokoloa izan ordez artatze bateratua adosteko, eta bestetik artatze prozesu landu bat bermatzeko, “zeren gure kasuan hutsune asko nabaritu genituen, eta hutsune horiek eragina dute geroko dolu prozesuan eta geratzen zaizun min horretan: umea ikusi ahal izatea, erizain eta emaginen jarrera…”.
Hernanin egin duten espazio berriak zuriz pintatutako hesia du, eta izarrak dira protagonista, sinbolo gisa. Nahi duenak bere seme-alabaren izena idatzi dezake izarretan, eta horretarako ez da udalean baimenik eskatu behar, “helburua delako beharra duen jendeari prozesua erraztea”. Eserlekua eta izar handi bat ere baditu barruan, eta garbi utzi du Zeberiok: ez da soilik hernaniarrentzako espazioa, gerturatu nahi duen ororentzat irekia da.
Inaugurazioa, igandean
Inaugurazioa datorren igandean izango da, urtarrilaren 12an, eguerdiko 12:00etan. “Familiei irekitako inaugurazioa izango da, eta momentuan umeen izenak jartzeko aukera egongo da, edo besterik gabe espazioa ezagutzeko aukera”.
.jpg)
.jpg)
Maiatzaren 27an Frantziako Estatuko Legebiltzarrak onartu zuen heriotzarako laguntza baimentzen duen legea. Askok aurrerapen humanistatzat jo arren, lege berri honek kezkak piztu ditu pertsona ezinduen eskubideen aldeko mugimenduetan. Gaur egungo gizarteak ez badizkie pertsona... [+]
Eutanasia edo suizidio lagundua gisako hitzak nahita saihestuta, “hiltzeko laguntza aktiboa” baimentzen duen legea onartu du Frantziako Asanblea Nazionalak. Senatuaren oniritzia jasoz gero, 2027an sartuko litzateke indarrean legea, kasurik azkarrenean.
José Alberto Mujica, gerrillari tupamaro eta Uruguaiko presidente izandakoa, astearte honetan hil da, minbizi baten ondorioz. 89 urte zituen eta txakurrarekin batera bere etxebizitzan lurperatzeko argibideak utzi zituen. “Nire zikloa amaitu da”.
Zer nolako harremana dugu heriotzarekin? Zer nolakoa helduek, zer nolakoa haurrek? Adinean gora egin ahala nola aldatzen da heriotzarekiko dugun begirada? Eta nola hitz egin heriotzaz haurrekin?
Bai, gai tabua bada ere, hitz egin dezagun heriotzaz. Hirugarren saio honetan... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Gertakariak igande egunsentian suertatu dira 5:00ak aldera Gasteizeko Mitika diskotekan. Hildako pertsona 31 urteko gizon bat da, eta lurraren kontra buruarekin hartutako kolpe baten ondorioz hil da, antza atezainak kolpe bat eman ostean.
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Haurdunaldiaren zazpigarren hilabetean hil zen Aduna, Amets Etxeberriaren alaba. Halakoetan, erru sentimendua da bizkar gainean emakume askok hartzen duen zama, dolua ere oztopatzen duena. Profesionalengandik jasotzen duzun tratua funtsezkoa dela dio Etxeberriak, horri aurre... [+]
Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]
Galdera potolo horren bueltako gogoeta parte-hartzailea egin dute Antzuolan (Gipuzkoa), eta oraintsu aurkeztu dituzte saio irekietan parte hartu duten herritarren ekarpenak. Helburuak izan dira, batetik, heriotzaren inguruko beldurrak eta ezezagutza gainditu eta gaiaz ahalik eta... [+]
204 lagunek beren buruaz beste egin zuten iaz Hego Euskal Herrian, datu ofizialen arabera. Suizidatzeko arriskua izan dezakeen jendearen jarraipenean jartzen dute indarra administrazioen protokoloek. Suizidioaz egoki informatzearen garrantzia ere azpimarratu dute, Suizidioa... [+]