Hara, Sahara!

  • Azaroaren 8an, Marokoko soldaduek indarrez desegin zuten Agdaim Izik kanpalekua. Ehunka saharar Aaiun hiriko kaleetara irten ziren protestan. ARGIAk, Salem Hach Embarek Irizar sendiari egindako elkarrizketa plazaratuko du datorren astean. Ondorengo lerroetan Askapeneko Julen Zulaikak idatzi duen artikulua duzue, aipatu elkarrizketaren aurrerapen gisa.


2010ko abenduaren 17an - 00:00
Azken eguneraketa: 2014-03-25 09:12

Hara, Sahara!

Saharaz hitz egiterakoan errefuxiatu guneak, martxa berdearen ondorioak, ihesian joandako herriaren nahigabeak, edo Euskal Herrian eta non nahi plazaratutako elkartasun egitasmoak datozkigu burura; haurrak gure artera ekartzeko edo elikagaien bilketak osatzeko. Errealitate konplexua da baina sahararrena, nazioartearen utzikeriak eta batez ere espainiar nahiz frantziar estatuen axolagabekeriak oinarrian saharar herriaren zapalketa mantentzea du helburu. Estatu inperialisten estrategia gordinenetan oro har, herrion aldarrikapenei beti egingo diete itzal estatu interes eta desio ekonomikoek. Espainiako oposizioari aldiz, sahararren aldeko jarrerak bozak eskuratzeko balio dio, ametsik deliranteenean ere ez luke lekurik Alderdi Popularrak autodeterminazioaren alde egiteak. Frantziar estatuan berriz, itxurarik egin beharrik ere ez dute, oihartzun apala baitu komunikabideetan eta kaleetan Afrikako azken kolonia ofizialaren auziak.

Lurralde okupatuetako sahararren protestek zapalketa salatzea dute helburu, duela bost urte ekin zioten Intifada baketsu horri jarraipena emanez. Oraingoan, 20 mila lagun elkartu zituzten, Aiaun-etik gertu sortutako hayma zeru horretan. Aldarrikapen sozialek bere pisua izan dute salaketetan, bigarren mailako biztanle baitira egun bertakoak, eta diru etekinak nahiz baliabide naturalak, urruneko diru zorroak soilik betetzeko balio dute. Euren herrian arrotz baina harro dira ordea sahararrak, honegatik, urte luzetan jasan behar izan dituzten arren militarren gehiegikeriak, atxiloketa arbitrarioak, hiltzerainoko torturak, gartzela beltzak, desagerketak...

Kanpalekuaren aurkako eraso bortitzaren biharamunetan, Europar Batasunak arrantza kontratu paregabeak lortu zituen Marokorekin. 144 milioi euroren truke euro arrantzuntziek nazio batuen araudiaren aurka, herri ukatu baten uretan arrantzan jarrai dezaten. Sare pelagikoekin dozenaka estatu ariko diren bitartean, baxurako kontraturik gehienak espainiar estatuarentzat izan dira, deskolonizazio prozesu bitxia hautatu du, oraindik orain, ardura horren erantzule denak. Okupazioari bere zilegitasuna emateaz gain, urteetako elkarlan baten jarraipena baino ez da azaroko ebazpena, inork ez dezala pentsa krisia arintzeko azken orduko erabakia izan denik. Suediak baino ez dio uko egin lege hauste honi, gainerakoek, bestaldera begiratzen jarraituko dute genozidio zahar berri honetan, poltsikoak nola betetzen dituzten ikusten jarrai dezaten. Arrantza bankuez gain lurralde okupatuak, fosfato eta bestelako mineralen harrobi paregabeak dira bestalde atzerriko potentzientzat, desertuetako harea ere eramateraino.

Frente Polisarioak eta Marokok bake ituna sinatu zutenetik ia 20 urte pasa dira, bi hamarkada jada irtenbide baten zain. Tarte honetan kolonoz bete ditu erregeak lurralde okupatuak, armaz ongi hornitu den bitartean. 2008an Frantziar estatuaren bezero hoberena Mohamed VI. izan zen eta esanguratsua da oso, armen salmentan Frantziak mundu mailako laugarren lekua duela jabetuz gero. Azken urteetan Zapateroren eskutik heldu zaizkie gerra eskaintzarik erakargarrienak, ohiko kontratuez gain, opari eta beherapenekin. Saharar herria bitan zatitzen duen harresian aldiz, milioika pertsonen aurkako mina behar izan zituzten, besteak beste zenbait euskal enpresa labeldunei esker.

2008ko apirilean izan ginen lurralde okupatuetan eta bertatik bertara ikusiak, sentituak, ezin egona sortarazten dit, amorrua., daukatena, daukaguna ez dugulako merezi. Badugu beraz galtzak bete lan, han eta hemen egitekorik ez da falta. Herriok izan gaitezen behingoagatik geure buruaren jabe eta besteekiko erantzule, begira dezagun aurrera, ikusten dugun hura ikusten ez dugula ziurtatu arte, besarkada bat saharar herri borrokalariari, ikusi arte!


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Mendebaldeko Sahara
2025-03-16 | Josu Jimenez Maia
Harearen pisua

Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


2024-12-30 | Josu Jimenez Maia
Izenorde guztiak

Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.

Argazkilariaren lanari soraio,... [+]


Nafarroako Parlamentuak Espainiako Gobernuari exijituko dio Barajasko errefuxiatu sahararren deportazioak eteteko

Bizikidetasunaren eta Nazioarteko Elkartasunaren batzordeak Munduko Medikuak erakundearen eskaera onetsi du, PSNk aurka bozkatu duen arren. Irailean zehar 40 bat lagunek Mendebaldeko Saharatik Madrilera bidaiatu zuten nazioarteko babes eske eta dagoeneko haietatik hamasei... [+]


Frantziak Marokorekin bat egin eta Mendebaldeko Sahararen gaineko soberania aitortu dio

Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutuna bidali dio babesa adierazteko.


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Loiuko aireportuan atxikitako gaztea deportatuko dute, Espainiako Auzitegi Nazionalaren aginduz

Ostiral arratsaldeko 15:00etan deportatuko dute Bilbotik Tangerrera doan hegaldi batean, EITBk informatu duenez. Espainiako Auzitegi Nazionalaren arabera, “gaur egun ez dago demandatzailearen bizitzarako edo osotasun fisikorako berehalako arrisku edo arrisku... [+]


Loiuko aireportuan ekintzaile saharar bat atxikita daukate duela 10 egunetik

Gizona Marokotik zetorren hegaldi batetik iritsi zen eta asiloa eskatu zuen, jazarritako ekintzaile politikoa zelako. Ukatu egin zioten eta gaur deportatu behar zuten, baina atzeratu egin dute. Abokatuek Auzitegi Nazionalaren aurrean aurkezturiko “erreguzko... [+]


2024-03-20 | Reyes Ilintxeta
Kristina Berasain. Sahararekin kateatuta
“Palestinakoa ikusita, zer egingo du orain Marokok Sahararekin?”

Arnas luzeko kazetaritza maite du Kristina Berasainek. Kazetaritza pausatua. Haimaz haima ibili da sahararrekin hizketan, kontakizunak eta testigantzak bilduz, gero horiek guztiak liburu eder batean harilkatzeko. Pasioz eta pazientziaz, ia 50 urte erresistentzian daraman saharar... [+]


2023-12-22 | Euskal Irratiak
Saharari buruzko euskarazko lehen kazetaritza kronika idatzi du Kristina Berasainek

Sahara, herri bat erresistentzian liburua argitaratu du Kristina Berasainek. Urte luzez jarraitu du Mendebaldeko Saharako gatazka, 2005ean BERRIA egunkariko kazetari gisa lurralde okupatuetara lehen aldiz bidaia egin zuenetik.


‘Saharari kantari’ diskoaren kontzertu solidarioa egingo dute Donostian

Mendebaldeko Sahararen alde egingo dute kontzertua hilaren 22an, Kursaalean. Bertan izango dira Oreka TX, Eñaut Elorrieta, Mikel Urdangarin, edo Minatu Embarek, Nayat Hosseinek eta Hayuh Ramsik artista sahararrak, besteak beste. Sahararrak gerran daudela ez dela ahaztu... [+]


Palestinan bezala Mendebaldeko Saharan ere, okupatzailea beti espoliatzaile

Mendebaldeko Saharako Smara hirian urriaren 29an jaurtigaiekin izandako eraso ezezagun batek gorenean jarri du Fronte Polisarioaren eta Marokoko armadaren arteko gerra. Gaza bezala, harresi luze batez inguratuta dago herrialde osoa, eta Israelek palestinarrekin egin bezala,... [+]


2023-07-19 | Leire Artola Arin
Israelgo Gobernuak formalki onartu dio Marokori Mendebaldeko Sahara euren menpe dagoela

Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak gutun bat bidali dio Marokoko Mohamed VI.a erregeari, "harremanak sendotzeko" pausoa emateko. Astelehenean baieztatu du asmoa dutela okupatutako Mendebaldeko Saharako Dakhla hirian kontsulatua irekitzeko.


Ez da amnesia, monarkia da

Espainiako Kanpo Arazoetarako ministroak ukatu egin du Espainia Mendebaldeko Sahararen potentzia administratzailea dela. Baina bada.

Urteetan, Espainiak Sahararen gaian neutrala zela zioen, nahiz eta gezurra izan: partziala zen, oso. Marokoren alde. Palestinako Aginte... [+]


Eguneraketa berriak daude