Urtarrilaren 30ean zita bat daukagu Bilboko kaleak betetzeko. Pentsionistek eta bestelako eragile sozial eta sindikalen aldarrikapenen konfluentzia irudikatzeaz eta aldarrikapenak plazaratzeaz gain, aldaketa sozialaren alde dagoen herri bizi bat dagoela erakustea dagokigu.
Kapitalak inposatu nahi digun ereduaren aurrean alternatiba sozial bat eraikitzeko prest dagoen herri bat, langile klase bat alegia. EAJren eta PSEren gestio eredua da, hain zuzen ere, kapitalaren proiektuaren lehenengo lubakia. Baina badago herri honetan gehiengo sozial bat diskurtso teknokrata eta postpolitikoak onartzen ez dituena, errekurtso publikoak gutxi batzuen eskuetan uzteko mozorroa besterik ez dela badakiena.
Sinestarazi nahi digute “gestio” deitzen dioten eredu hori dela bide bakarra eta Euskal Herriko etorkizun ekonomikoa publikoaren subkontratazioan sakontzean, zaintza lanen eta lan erreproduktiboen sostenga ezinean, eredu produktiboaren tertziarizazio eta nazioartekotzean, inbertsio funtsen eskuetan edota “lan kostuen” murrizketan dagoela. Preseski, Bizkaia da paradigma hori modu argian barnebiltzen duen herrialdea.
Eredu arrakastatsu bezala aurkezten digute, baina gezurra da; oinarri ahulak eta sostenga ezinak dituen eredua da, geroz eta pertsona gehiago prekarietatera, pobreziara eta bazterketa sozialera kondenatzen dituena eta gainera, babes sozialeko eremuan murrizketak besterik planteatzen ez dituena. Horren adibide garbia da DSBEren inguruan Eusko Legebiltzarrean izandako eztabaida. Ezin dugu ahaztu Bilbo Handian Euskal Herriko pobrezia eta prekarietate tasa handiena bizi daudela eta instituzioek, errealitate horren aurrean, beste alde batera begiratzen dutela.
Oinarri sendoak egon badaude ofentsiba ziklo bati ekiteko. Mobilizazio soziala eta gatazka sindikala modu nabarian ugaritu da gure herrialdean
Horregatik uste dugu urtarrilaren 30ean aukera bat dugula, behintzat egun batez, instituzioei boterearen monopolioa kentzeko eta kaleari itzultzeko, langile klase antolatuari, mugimendu sozialei. Boterea jendeari bueltatu behar diogu ortzimuga berri bat eratzeko. Politikoaren zentzua zabaldu eta eliteen ekintzetatik haratago kokatu behar dugu, demokraziaren, burujabetzaren, justizia sozialaren eta erabakitzeko eskubidearen balioa dimentsionatu gure bizitzako esparru guztietan, izan politikoa, ekonomikoa edo soziala. Bide horretan, determinantea da hiria borrokarako esparru bezala ulertzea, izan ere, bertan markatzen dira Euskal Herriko tendentzia politiko eta sozialak. Greba Orokor hau, hain zuzen ere, ez da ulertzen Bilboko kaleetan azkeneko urteetan gertatu denaren argazki bat izan gabe.
Oinarri sendoak egon badaude ofentsiba ziklo bati ekiteko. Mobilizazio soziala eta gatazka sindikala modu nabarian ugaritu da gure herrialdean; mugimendu feministaren mobilizazioak gure esparrutik haratago ere erreferente bilakatu dira eta mugimendu soziala ulertzeko prismak aldatu ditu, hainbat borroka ikusgai bihurtuz. Gatazka sindikala ere goraka doa eta horren adibide garbia izan da metaleko borroka, zeinak erakutsi digun EAJ-CONFEBASK ereduari irabaztea posible dela. Gainera, ezin dugu ahaztu geroz eta sektore gehiago aktibatzen daudela euren eskubideen defentsan eta gainera, ekintza sindikal klasikotik haratago doazen eskariak ere integratzen hasiak direla negoziazio kolektiboan: subkontratazioari frenoa jartzeko neurriak, kontziliazioa bermatzeko neurriak, kontratazioan ematen den diskriminazioarekin bukatzeko neurriak... Esan bezala, orain arte oso ikusgarriak izan ez diren langileak dira borroka konkretuak artikulatu dituzten horiek, esate baterako, etxez etxeko laguntzako langileak, hezkuntza kontzertatukoak, polikiroldegietakoak edota bulegoetakoak.
Kapitalak hiria etekinak maximizatzeko helburuarekin diseinatzen du eta horrek erlazio zuzena dauka lan harremanetako fenomeno berriekin eta enpleguaren esferan ematen ari diren prozesuekin. Uberizazioa da adibide garbiena. Greba Orokor honek, langile klasearen sektore prekarizatuenak subjektu eraldatzaile berri baten baitan integratzeko helburua duen heinean, katebegi horren kontra egiten du ere. Horren seinale da Riders X Derechos plataformak grebaren alde atera izana.
Jende askok pentsatu dezake estatuko beste lekuetan baina hobeto bizi garela eta gainera, gobernu “progresistarekin” aukera berriak irekitzen direnez, Greba Orokorrak zentzurik ez duela
Baina belaunaldi zaharrak dira duintasun lezio bat eman diguna. Belaunaldi hori izan den Francoren heriotzaren bueltan gaur egun ditugun eskubideak irabazi zituena, desindustrializazioaren kontra borrokatu zuena, Euskaldunan eta Labe Garaietan presente egon zena, lan erreforma felipisten kontra altxatu zena... Bizkaiko Pentsionisten Mugimendua izan da, hari horri jarraiki, Euskal Herriko eta estatu guztiko abangoardia. Pentsioen %0,25aren igoera lotsagarria oinarri hartuta, kapaza izan da pentsio publikoen defentsan fokua jartzeko; baina ez hori bakarrik, izan ere, eredu produktiboaren, lan harremanen edota babes sozialeko neurrien inguruko bideorri bat ere marraztu dute, denontzako bizitza duina bermatzea helburu duena.
Jende askok pentsatu dezake estatuko beste lekuetan baina hobeto bizi garela eta gainera, gobernu “progresistarekin” aukera berriak irekitzen direnez, Greba Orokorrak zentzurik ez duela. Urtarrilaren 30eko greba langileon bizi baldintzak hobetzeko helburuarekin deitu da. Greba Orokorra, lemak ondo azaltzen duen bezala, bizitza duin bat izateko dugun eskubidea gauzatzeko egiten da. Zentzu horretan, pentsionisten mugimenduak gauza bat irakatsi badigu, hau izan da: beti ofentsibara jokatu behar dela eta klabe propositiboetan. Kalea ezin dugu soilik hartu murrizketak daudenean edota gure eskubideak erasotzen dituztenean. Eskemari buelta eman behar diogu. Ustezko testuinguru “progresista” batean gaude milaka eta milaka pertsona mobilizatu eta antolatu direlako. Ezin dugu kapital politiko hori galdu, kontrakoa baizik: mobilizazioa indartu eta gure eskalara ekarri behar dugu. Ereduen arteko talka eremu guztietan erreproduzitu behar dugu eta Bizkaian gure erronka propioa daukagu, seguruenik Euskal Herriko langileon etorkizuna determinatuko duena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]