Gero eta udalerri gutxiago dago euskaldun gehien biltzen duen gune soziolingustikoan. Duela 30 urte EAEko 79 udalerri zeuden V. Mapa Soziolingustikoak laugarren gune bezala sailkatu duen zonaldean, orain baino 17 gehiago, UEMAk nabarmendu duenez.
Mapa soziolinguistikoa osatzeko, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak lau gune soziolinguistiko ezarri ditu, euskaldun kopuruaren arabera.
- 1. gunea. Biztanleriaren % 20 baino gutxiago da euskalduna.
- 2. gunea. Biztanleriaren % 20-50 bitartean da euskalduna.
- 3. gunea. Biztanleriaren % 50-80 bitartean da euskalduna.
- 4. gunea. Biztanleriaren % 80 edo gehiago da euskalduna.
Laugarren gune soziolinguistikoko udalerrietan 63.493 lagun bizi dira, EAEko biztanleria osoaren %3,1. Horietatik 53.528 euskaldunak dira, hau da, euskaldun guztien % 7,1. Bizkaiko eta Gipuzkoako 61 udalerri eta Arabako udalerri bakarra (Aramaio) daude gune honetan. Udalerri txikiak dira gehienak, 5.000 biztanle baino gutxiago dituzte, Azpeitia eta Lekeitio izan ezik.
"Bilakaerari erreparatuz gero, ikus daiteke gero eta udalerri gutxiago dagoela laugarren gunean", dio UEMAk. "Azken urteotan, laugarren guneko zenbait udalerri hirugarren gunera pasatu dira, hala nola, Markina-Xemein. Udalerrien zein euskaldunen kopurua jaitsi egin da, hirugarren gunera pasatu baitira. Duela 30 urte, 79 udalerri zeuden laugarren gunean, orain baino 17 gehiago".
Honako hauek dira euskaldunen ehunekorik handiena duten eskualdeak:
Lea-Artibai (%81,2), Urola Kosta (%76), Busturialdea (%72), Tolosaldea (%70,6), Debagoiena (%62,8), Goierri (%59,4), Debabarrena (%58,1) eta Arratia-Nerbioi (%54,1). Tamaina ertaineko eskualdeak dira, 20.000-70.000 biztanle artean dituztenak.