Frantzisko

  • Martxoaren 13an lau urte bete dira Fran Balda arbizuarra istripuz hil zela. Preso, iheslari eta deportatuen etxeratzearen alde egin zuen lan, eta haren bost kidek idatzi diote gutun hau.

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Zer moduz, Frantzisko? Lau urte dira elkar ikusten ez dugula eta... Zer liatu duzu hortik aspaldion? Zerbaitetan ibiliko zara, fijo.

Jakin dakizun legez, hemendik ez zaitugu hain errez ahazten; ez guk... eta ziurrenik uniformedun askok ezta ere. Markak eta itzalak –ezberdinak badira ere– iltzatzeko gaitasun naturala duzulako; que yo ya me entiendo.

Zorretan gaude zurekin, azken urte hauetan bizipen asko zu gabe izan direlako. Baina bueno, zuk ere baduzu kanpo-zorrik, e? Oraindik orain lagun asko dituzu zierboa ikusteko itxaroten. Zer uste zenuen, ahaztuko genuela? Ez, motel. Zierboa mahai baten bueltan ikusi arte urtero gogora araziko dizugu ez duzula agindutakoa bete.

Baina bueno, goazen harira, que me estas liando. Pozik zaude garaiotan begitantzen duzunarekin? Bai, badakigu; oraindik orain asko falta da, eta azkarrago joan beharko litzateke, pero que nos quiten lo bailau....

Izan ere, dispertsio eta urrunketa politikaren amaiera gauzatu dugu 2023az geroztik. Ez digute ezer oparitu, sufrimendu gehigarri eta ankerra hamarkadetan paira arazi digute, batez ere senideei (zure etxekoak –beste askorenak legez– dakiten bezala), baina gaur da eguna salbuespen neurri gisa gainditu dugula, zu bezalako askori esker. Baina sarri zenion bezala... ez itxaron la palmadika en la espalda...

Martxoaren 22 honetan ere, ez duzu hutsik egingo. Ez ekarri excelik, bale? Badakigu-eta sosak inoiz baino garrantzitsuagoak direla. Harrera elkartea lan handia egiten ari da

Pentsa, Hatortxu Rock-ek agur esan dio Atarrabiari, eta aurki, uztailan, nondik eta zure Sakanatik, urte hauetan guztietan musika eta etxeratzearen aldarrikapena uztartu dituen ekimen herritar kolosalak ziklo amaiera iragarriko du; noski, con unos bailables. Azken txanda daukazu, eta lasai, lau egunetako jaia eta borroka izanik, denbora nahikoa izango duzula zerbezika bat (edo bi, edo hiru, edo lau...) hartzeko. Izan megafonoa eskuan prest, edo txupina botatzeko txiskeroa, badaezpada.

Konponbide klabetan herri honek urratsak eman ditu. Ezberdinen arteko ehuntze prozesua aurrera doa eta fase erabakigarria nola marrazteko ariketa kolektiboan murgilduta gaude. Martxoaren 22an Hernanin elkartuko gara sareari buelta berri bat emateko. Hitzordu honetan ere, ez duzu hutsik egingo. Ez ekarri excelik, bale? Badakigu-eta sosak inoiz baino garrantzitsuagoak direla. Harrera elkartea lan handia egiten ari da erbestetik bueltatutakoek, espetxetik ateratakoek edo etxeratze bidean daudenek (egun, ia erdiek) etorrera eta artatze duina izateko. Bazkidetza kanpaina berria iragarri dute eta ziur gara harrera ona izango duela Harrerak, gure herrian.  

Bueno, Balda; hurrengo arte, lagun. Zaila egiten zaigu Arbizutik pasatzen garenean zutaz ez gogoratzea. Elkartzen garenean zure aipamen bat ez egitea, edo zeure esamolde batekin irririk ez egitea. Aulki huts batzuk egoten jarraitzen dute, eta zurekin batera lanean jarraituko dugu erabat eta guztiak, desagerrarazi arte. Hutsik geratzen den azkena, Lazkaon utziko dugu, presidente.

Bitartean, zaindu. Asko nehi zeittuu.

Ibon Meñika Orue-Etxebarria
Mikel Mundiñano 'Zato'
Amaia Izko
Nagore San Martin
Naikari Iturbe

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
2025-03-17 | Patxi Aznar
Beharrezko aldaketak

Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]


Zein izango da Frantziskoren legatua?

Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.

Era berean,... [+]


2025-03-17 | Iraitz Amor Pla
Lotu zure txakurrak

Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.

Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]


2025-03-17 | Valen Arteaga
Bolo-bolo, gezur-zulo

Mikel Oterok boterea besarkatu zuenetik, metaforikoki eta literalki, maiz harritzen gaitu “trantsizio energetikoari” buruzko matraka instituzionala indartzen duen artikulu burutsu batekin. Horretarako, ez du dudarik egiten bere garaian politika instituzionalak eta... [+]


2025-03-16 | Josu Jimenez Maia
Harearen pisua

Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]


AHTaren zundaketen aurkako ia bi urteko borrokaren balantzea

Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]


Bi indar kontrajarri

UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]


2025-03-15 | Jabi Elorza Antia
Txapela buruan

Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.

Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]


Judimendi auzo eskola ez da etorri berria

Ongi etorria eman digu Unai Mendizabalek A eredutik D eredura aldaketa egitea erabaki dugulako Judimendi auzo eskolan. Bidea malkartsua izango dela ere ohartarazi digu Armentia Ikastolako guraso eta Arabako Ikastoletako lehendakariak. Gure esker ona adierazi nahi diogu eman... [+]


Euskararen gurditik denok tira egin behar dugu, baita hezkuntzan ere

Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]


2025-03-15 | Rober Gutiérrez
Mantrak

Azken asteetan zenbait unibertsitatetako ate irekien jardunaldietara joateko aukera izan dut. Semea aztertzen ari da zer ikasiko duen datozen urteotan eta, erabakia hartu aurretik, komeni da aukera guztiak begiratzea. Unibertsitate bakoitzak badu bere misioa, bere izaera, bere... [+]


Ezer aldatu ez zuen pandemia

Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.

2020ko... [+]


Gure istorioak berreskuratzea eskubideak defendatzeko

Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]


Zerga turistikoarena estrategia komunikatibo hutsa da

Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]


Gurekin egiten dutena

Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]


Eguneraketa berriak daude