Diabetesa herrialde txiroetan hedatu da gehien azken urteetan
Munduan laukoiztu egin da diabetesa duten pertsonen kopurua 1980tik 2016ra, Munduko Osasun Erakundeak (OMS) jakinarazi duenez. 1980an, 108 milioi pertsonak zuen diabetesa; 2014an, 314 milioi pertsona gehiagori eragiten dio gaixotasunak –422 milioi dira guztira–. Munduko hamaika heldutatik bati eragiten dio gaixotasun horrek.
Gaixotasunaren hedapenak eragin handiena izan du herrialde azpigaratuetan eta garatu bidean dauden herrialdeetan. Afrikan, Mediterraneo ekialdean eta Asia hego ekialdean nabarmen hazi da diabetesak eragindako hildako kopurua, Munduko Osasun Erakundeak jaso duenez.
Ozeano Barearen mendebaldean eragin du heriotza kopurua handiena 2000 eta 2012 urteen artean –490.000 pertsona hil ziren 2000an, eta 944.000 heriotza izan ziren 2012an–.
Heriotza kopuru horren kausa nagusiak dira gehiegizko pisua eta loditasuna. 2014an, lau heldutatik batek gehiegizko pisua zuen, eta hamarretik batek gizentasuna.
Herrialde txiroetan, elikadura txarra eta urria da gaixotasunaren kausa nagusia. Herrialde horietan, bost herritarretik batek ez du behar adina jaten, eta gainontzeko lautik biren elikadura ez da nahikoa gorputzak behar dituen bitaminak hartzeko.
Bi diabetes mota daude: lehengo motako diabetesa duten pertsonek ez dute intsulina produzitzen, eta intsulinaren injekzioak behar dituzte bizirauteko, eta pankrearen gabeziei aurre egiteko. 2. motako diabetesa duten pertsonek –gaixotasun hori duten pertsonen %90 dira–, beren intsulina propioa produzitzen dute; kopurua ordea, eskasegia da, edo ezin dute egoki erabili.
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Suizidioagatiko dolua humanizatzen lagun dezaketen elementuak aztertu eta prebentziorako neurriak azaldu dituzte Suizidioaren humanizazioa ikastaroan, Biziraun elkarteak antolatuta. Osasun arloko profesionalek, suizidioak eragindako heriotza baten bizirauleek eta suizidio... [+]
Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]
Adituen irizpideei jarraituko dien pantailekiko deseskalatzea premiazkoa da eskolan eta etxean. Osasunaren bueltako Espainiako Estatuko erakunde garrantzitsuenek sortu berri duten plataformak hala dio. Internet eta sare sozialekiko “hiperkonexioa da pandemia berria”... [+]
Eskualdeko ospitaleko zerbitzua ixtearen ondoren, ez dira Donostiako Ospitalean ere artatzen. Haurren larrialdietako arreta gabezia ere dirau. Lehen mailako arretako pediatria kolapsatuta dago eta ez dago haur-psikiatrarik.
Hori da Munduko Osasun Erakundeak iragarri berri duen zenbaki ikaragarria. Horregatik, osasun arloko profesionalen CPTS taldeak prebentzio kanpaina berria plazatu berri du, publiko handia asaldatzeko.
Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]
Hizkuntzak osasun arretaren kalitatean duen eragina aztertu dute EHEk eta EHUk. Jon Zarate Sesma EHEko kide eta EHUko ikertzaile doktoreak emaitzen xehetasunak eman ditu.
Plataformak jakinarazi du Bidasoako ospitalean zerbitzua maiatzean itxi zenetik, Donostiako ospitalean ez direla "arreta egokia" ematen ari, kontsulta asko bertan behera uzten ari baitira "alternatibarik gabe". Maiatzean ESK sindikatuak salatu zuen larrialdi... [+]
541. urtean izurriak Bizantziar Inperioa astindu zuen. Historian erregistratutako lehen pandemiatzat jotzen da, eta luzaroan historialariek uste izan dute Afrikako ipar-mendebaldean izan zuela jatorria.
Baina berriki The Journal of Interdisciplinary History aldizkarian... [+]
Ukenduak egiten dituen orok solstizio bueltako data hauetan zeruari begiratu dio: bateko beroa eta besteko ekaitzak, sendabelarrak noiz bildu erabakitzen komeriak izan dira. Ikusten denez, San Joan eguna ez da edozein egun, indar eta sinbolismo bereziko eguna dugu. Edozein... [+]
2023tik 2024ra erregistratutako kasuak aztertu ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Arreta berezia jartzen dute haurtzaroan, zenbat eta gazteagoa izan, orduan eta errazagoa delako hepatitisa kronifikatzea.
GIB / HIESA kasuak mantendu dira, baina klamidia, gonorrea eta sifilis kasuak bikoiztu dira. "Osasun publikoko arazo" direla ohartarazi du Jaurlaritzako Osasun sailburuak, "gorakada nabarmena" izan baitute.