Ziklo-logistikarena sektore oso txikia da oraindik Euskal Herrian, baina forma apur bat hartzen ari da azken urteotan. Oraintsu, adibidez, CoopCycle Euskal Herria sortu dute.
Bizikletaz banatzen ahal den guztia banatzen dute herri edo hirietan, izan janaria etxeetara, paketeak edo aldizkariak. Dauden lekuetan, esaterako, ARGIA ere banatzen dute. Euskal Herrian Gasteizen hasi zen Eraman kooperatibarekin 2020an, pandemia hasi baino astebete lehenago. Dagoeneko hogei pertsona ari dira lanean bertan. Iruñean lau lagun ari dira Ziclo-p kooperatiban, eta gisakoak ere badira Irun, Errenterian, Getxon eta Baionan. Bilbon ere abiatu zen kooperatiba hauetako bat, baina ezin izan zuen jarraitu.
Frantziako Estatuan sortu zen CoopCycle kooperatiba eta gero munduko hainbat lekutan hedatu da, Europan, Kanadan, Txilen edo Mexikon, besteak beste. Frantziako Estatuan daude gehien, 34 kooperatiba. Guztien artean CycleCoop kooperatiba federazioa osatu dute, eta software plataforma ireki baten bidez hainbat zerbitzu elkarbanatzen dituzte, hala nola kontabilitate eramateko, logistika edo marketina.
Baionako esperientziarekin –La Cours– bereziki daude pozik, sozietate mugatua zena kooperatiba bihurtu baitute; orain guztien artean CycleCoop Euskal Herria sortu dute. Ezaguna da janari banaketaren esparruan zein esplotazio maila dagoen langileekiko, Glovo de horietako ezagunena eta hainbatetan zigortua izan da zenbait herrialdetan. Mundu horretatik datoz orain Euskal Herrian sortu diren enpresetako hainbat langile, baina lan filosofiari dagokionez beste muturrean daude: pertsona erdian jarrita, ekonomia sozialean ari dira, banaketa eta jasangarritasuna uztartuta, edota haien enpresen kudeaketa erabat demokratikoan oinarrituta.
Beste esparru batzuetan lan filosofia berdinarekin ari direnekin aliantzak bideratzea ere euren helburuetakoa da eta Iruñean eman dute jadanik lehen urratsa. Maiatzetik aurrera Ziclo-P eta Ondalan kooperatibak akordioa erdietsi dute azken honek kozinatzen dituen janari ekologikoak banatzeko.
Pirinioetako Estrategiaren laguntza
Trantsizio energetikoa dela eta, gero eta gehiago barreiatzen ari da banaketa jasangarria, eta tartean bizikletaz egiten dena. CTP Pirinioetako Lan Elkarteak bultzatzen duen Pirinioetako Estrategia ekintza-planaren bultzada izan du CycleCoop Euskal Herria federazioak, eta bertatik adierazi digutenez, halakoak oso garrantzitsuak dira haientzat aurrera atera ahal izateko.
Paul Iano Gasteizko Eraman-eko sortzaileetakoa da, eta pozik ageri da federazioaren sorrerarekin. Glovoko langilea izan zen, eta ARGIAko irakurleari ezagun egingo zaio akaso, Glovon egindako lanaldiaz hainbat salaketa erreportaje egin zituen eta. Une garrantzitsutzat jotzen du honakoa, eta finantzazio laguntza horiek funtsezkoak direla uste du. “Hasiera guztiak zailak izaten dira, eta dagoeneko ikasi dugu zer egin behar dugun eta zer ez. Aurrera ateratzeko hasieran oso garrantzitsua da motibazio handiz arituko den talde trinko bat izatea. Txikiak gara, baina federazioan arituta bestela aurrera eraman ezingo genituzkeen hainbat zerbitzu aurrera atera ditzakegu. Lehen bi urteak gogorrak dira eta, jakina, halako finantzazio bultzadak giltzarri izan daitezke aurrera egiteko”.
Kooperatiben mugimenduak euskal nortasunaren sakoneko afektu bat esnatzen du gehienetan. Kontzeptuarekiko gertutasun, harrotasun, lurraldetasun bat. Eta bizirik dabil, kooperatibek gaurkotasun handia irabazi dutelako, ez da iraganeko historiako ekimen euskaldun bat... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira UEUko topaketek, komunitatea ahaldundu eta lurraldeetako beharrei erantzuteko tresna direla gogorarazi ziguten. Halaxe da, bai, baina ekaina ez da kooperatibetan idealizaziorako garai egokiena, ez behintzat kooperatibetako kudeaketa... [+]
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]
Bi kooperatibek euren arteko elkarlanean "urrats sendoagoak" emango dituztela iragarri dute, energia eta telekomunikazio sistema "erresiliente" bat sortzeko. Deia egin diete herritarrei Itzali sistema, piztu alternatibak manifestuarekin bat egin dezaten.
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]
Europako Parlamenturako hauteskundeen biharamunean idazten ditut lerro hauek, garai ilunak, Internazional Erreakzionarioaren garaipena europar legebiltzarrerako hauteskundeetan. Lehenagotik ere bazetorren bolada, eta bizi dugun fase kontserbadorearen berrespena da, baina... [+]
Ordiziako Orkli kooperatibak 50.000 euroko funtsa jarriko du "komunitatetik sortutako ekimenak" laguntzeko. Orklidea izena jarri diote programari eta Euskal Herri osoko proiektuak aurkeztu daitezke.
Ekonomia Sozial Eraldatzailearen Sareak, Olatukoopek, hamar urte bete ditu, eta larunbatean festa egin dute Donostian, sareko kide eta partaideen artean. Ekonomia eta kooperatibismoa beste ikuspegi batez landu litezkeela aldarrikatu (eta frogatu) dute: herrigintzatik, herritar... [+]
Mondragon taldeko banaketa kooperatiba baikor azaldu da 2023an izandako etekinekin; inflazioak eta kostuen gorakadak jotako testuinguru batean "sendotasunez" erantzun duela azaldu du. Espainiako Estatuan hedatzen jarraitzeko ahalmena eman dio horrek eta 74 supermerkatu... [+]
Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.
Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]
Gizartea eraldatzeko helburuz jaio zen Ekonomia Sozial Eraldatzailearen mugimendua Euskal Herrian duela hamar urte, Olatukoop sarean bilduta. Denbora honetan ez da gutxi egindakoa: hamaika kooperatiba eta ekimen jarri dituzte martxan, eta sarea zabaldu egin da. Baina erronkak... [+]
Bizitegi molde kooperatiboak zabalduz doaz Ipar Euskal Herrian. Euskal Hirigune Elkargoko azken biltzar nagusian Nicole Etxamendi, Itsasuko hautetsiak "Bizi lagun" kooperatibak kontutan hartu behar zirela eta alternatiba ona direla azpimarratu zuen.
Niretzat Talaios kooperatibaren eta Olatukoopen bitartez kooperatibismoan eta ekonomia eraldatzailean jardutea zer den galdetzen didatenean, erantzuten dut izan dela lanaren eta kolektiboaren bitartez emantzipaziorako bideari ekiteko aukera. Eta bide horretan, oso garrantzitsua... [+]