Jorge Gonzalez, Habanako Unibertsitateko Mediku Zientzietako Errektorea, EHUren Udako Ikastaroetan izan da Donostian. Che Guevararen gorpua aurkitu zuen Gonzalezek, eta bilaketaren nondik norakoak kontatu ditu.
Pazientzia handiko lana izan zen gerrillari ezagunaren gorpuaren bilaketa, errektoreak adierazi duenez. “Operacion Tributo” delakoak muduko toki ugaritan hildako 2.000 kubatarren aberriratzea ekarri zuen. Gehienak zibilak ziren: mehatzariak, nekazariak, medikuak, ingeniariak edota irakasleak, eta haien artean Afrikan borrokan aritutako militarrak ere bai.
Che Guevararen kasuak nazioarteko garrantzia zuen, izaera “humanitario eta historiko” berezia zuelako. Gorpuen bilaketak ez ziren pertsona horien gradu militar edo ospearen araberakoak izan, ordea: “Gure misioa lurperatutako pertsonak aurkitzea da, pertsona horiek edozein direla ere”, adierazi du Gonzalezek.
Kazetari askok gerrillariaren gorpua aurkitu ondoren alde egingo ote zuten galdetzen zieten. Beraiek argi zuten gorpu gehiagoren bila jarraituko zutela lanean.
Ikerketaren zailtasun nagusia gorpuak elkarrengandik oso sakabanatuta egotea izan zen. 23 tokitan zeuden, eta geografikoki eremu nahiko konplexuan. Bilaketa zaila izan bazen ere, Guevararen identifikazioa egitea oso erraza izan zela adierazi du Gonzalezek: “Ez nuen inoiz hainbeste datu geneuzkan gorpu baten identifikazioan lan egin: hortzen erradiografia genuen, baita moldea ere”.
Identifikazio fitxak biltzen ez zuen xehetasunik bazegoen, ordea: Cheren besoen mozketa adibidez. Irakasleak azaldu du CIAk gerrilariaren heriotza egiaztatzeko hatz-markak nahi zitutela, eta horretarako besoak moztu zizkiotela gorpua lurperatu aurretik.
Egun, Santa Clarako mausoleoan daude Che Guevararen gorpua eta besoak, gainontzeko borrokalarienekin batera.
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]