Caparrosoko Valle de Odieta makroetxaldea handitzeko beste saiakera bat

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu zuten. Baina horrekin pozik ez, eta 2023an instalazioak 11.372 abelbururaino handitzeko proiektua aurkeztu zuten jendaurrean. Zabaltze basati hori izapidetzen ari den administrazio-espedientea stand-by egoeran geratu dela dirudi, eta orain arte ez dakigu zer erabaki hartu den eta zer egin den.

Duela gutxi, NAOren bidez izan dugu Valle de Odietako beste handitze proiektu baten berri. Enpresak etxalde berri bat eraiki nahi du Caparroson, gaur egungo makroetxaldetik oso gertu. Bertan, txahalak haziko lituzkete, ekoizteko prest dauden behi helduak izan arte.

Gogoratu behar da Caparrosoko egungo makrogranjak 7.200 behi heldu eta 600 txahal izateko baimena duela, eta, beraz, bere instalazioen zati bat behi helduentzat da. Txahalen funtzioa, beren eskema produktibistan, jadanik hainbeste esne ekoizten ez duten behi helduak ordezkatzea da. Baina, jakina, txahal horiek instalazioetan edukitzeak eragotzi egiten die baimendutako abelburu guztiak produkziorako soilik erabiltzea.

Horrela, badirudi enpresak instalazioak handitzeko "aurkitu" duen modua, baimendutako abelburu kopurua mantenduz, ekoizten ez dituzten animaliak beste instalazio batera ateratzea dela, eta animalia produktiboak besteen ordez sartzea. Honela, instalazio hauetan esnea ekoizten duten animalien kopurua handituko litzateke, bai eta hauen ingurumen inpaktua ere.

Enpresak etxalde berria egungo makrogranjatik 3 km pasatxora kokatzea proposatu du. Aldi berean, elektrizitatea eta hondakinen kudeaketa bezalako zerbitzuak egungo makrogranjarekin partekatzea planteatzen du. Horrela, txahalendako etxalde berri hau egungo makrogranjaren handitze tazitua izanen litzateke. Handitze hau ezkutuan egingo litzateke, biak ekoizpen-nukleo beraren parte izango bailirateke. Azken batean, Valle de Odieta makrogranjaren handitzea aurrera eramango litzateke, Espainiako Estatuko eta autonomia-erkidegoko legediek baimentzen dutenaren oso gainetik.

Valle de Odieta makrogranjaren handitzea aurrera eramango litzateke, Espainiako Estatuko eta Nafarroako legediek baimentzen dutenaren oso gainetik

Gure ustez, hori ez da jendaurrean jarritako dokumentazioaren aurretiazko azterketa batean identifika daitekeen irregulartasun bakarra. Agiri gutxi, hutsune asko eta ingurumen-inpaktuen azterketarik ez duen espediente bat dugu aurrean. Honela, behar bezalako azterketa eragozten da eta instalazio berri honek ingurune natural garrantzitsu batean (Bardeetan) izan dezakeen inpaktua jakitera ematea ere eragozten da. Izan ere, etxalde berriak Erret Bardeetako KBEarekin muga egingo luke, 4 metro zabalerako landa-bide batek besterik ez bailituzke bereiziko.

Gainera, kontuan izan behar da negozio pribatu hau Caparrosoko herri-lurretan ezarri nahi dela. Horrela, nafar guztiei dagozkien baliabide naturalak enpresa pribatuek ustiatuko lituzkete berriro ere, haien kapitala gizentzeko. Nafarroako ondarea azken urteetan pixkanaka pobretu izanaren beste adibide bat dugu hau, alarma guztiak piztu beharko lituzkeena.

Nafarroako ondarea pobretu nahi da Kontserbaziorako Lurzoru Urbanizaezin gisa kalifikatuta dagoen lurzoru batean, Ingurumen Balioagatik, Mendi Mosaikoagatik eta Laborantzagatik. Lurzoru hauek, plangintza araudiaren arabera, ingurumen balio handia dute, florari eta faunari babes handia ematen dietelako eta laboreen baliabide trofikoa aprobetxatzen dutelako. Lurzoru hauen funtzioa, batez ere, ustiapen naturala bada ere, paisaia eta ingurumen osagai bikaina dira. Horregatik, jarduketek paisaia sinplifikatzea eta laboreen artean dauden landaredi-masak luberritzea saihestu behar da. Inguruko paisaiaren balioa aldatzen ez dituzten eraikuntzak baino ezin dira egin.

Aldi berean, kontuan izan behar da Nafarroako zati handi bat, bereziki Erdialdeko eta Erriberako lur emankor gehienak, Nitratoz Kutsatzeko Arriskupeko Eremu izendatu dituztela. Makrogranjek, oro har, eta, bereziki, Caparrosoko Valle de Odietak, ingurumen inpaktu larriak eragiten dituzte, lurzoruak, urak eta atmosfera nitrogenoaren deribatuekin kutsatzen dituztelako, beste batzuez gain. Horregatik, bada garaia Nafarroako Gobernuari exijitzeko, berriro ere, laxo izateari utz diezaion eta utz diezaion eremu horietan makrogranjak bezalako nekazaritza eta abeltzaintza jarduera industrial kutsagarriak baimentzeari.

Valle de Odieta eta HTN filialaren kasuan, Nafarroako Gobernuak hainbat irregulartasun aurkitu ditu kudeaketan bere historia osoan, eta kasurik garrantzitsuena Aragoi ibaiaren eremu babestuak 2021ean jasan zuen kutsadura izan da. Gertakari horren ondorioz, bi enpresak judizialki ikertzen ari dira. Duela gutxi, auzitegiak ebatzi du ingurumen-delitu baten zantzuak egongo liratekeela, ustez enpresa horietakoren batek egindakoa.

Horregatik guztiagatik, Sustrai Erakuntza fundazioak jendarteari jakinarazi nahi dio Caparrosoko Valle de Odieta instalazioak handitzeko ezkutuko beste saiakera bat egiten ari direla. Nafarroako Gobernuak ez du konplize izan behar Nafarroako natura ondareari, ekosistemei, osasun publikoari eta tokiko abeltzaintza sektore jasangarriari erasotzen dieten jarduera eta proiektuekin. Sustrai Erakuntzatik deialdia luzatzen dugu proiektu honen aurkako alegazioak aurkezteko eta gizartea sentsibilizatzeko eta mobilizatzeko deia egiten dugu abeltzaintza-eredu industrialaren aurrean eta elikadura-subiranotasun iraunkorraren alde.

Jesus Arbizu Txurio eta Martín Zelaia, Sustrai Erakuntza fundazioko kideak

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Kontzientzia kritikoa existitzen al da egungo gizartean?

 Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]


2024-10-31 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (I)

Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]


Hilberria
Juanje, gero arte bakarrik

Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.


Urriaren 29an epaitegira joan beharra izango duen kidearekin elkartasuna

Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]


Bakarrizketan

Autoan noala hasi naiz artikulua zirriborratzen, mentalki. Ideiarik onenak autoan izan ohi ditut, bakarrik gidatzen ari naizela. Bilborantz noa, Arriaga antzokira. Artedrama konpainiak Miñan antzezlana taularatuko du gaur. Urriak 25 ditu, ostirala da.

Antzokiko atarira... [+]


2024-10-28 | Iñaki Landazabal
Burujabetza eta alderdi politikoak

Bizi garen gizartea erabat oinarrituta dago menpekotasunean. Mendeetan zehar gure bizitza horren arabera eratu da, eta poliki-poliki erabakitzeko eskumena, askatasuna eta burujabe izatea murriztuz joan dira. Batzuetan bortizki kendu dizkigute; besteetan, ordea, geuk eman ditugu... [+]


2024-10-25 | Josu Jimenez Maia
Mediku mintzoa

Biziki ernegatzen nauen kontua da nola mintzo ohi zaion sendagile zenbait pazienteari. Minaz mintzo zaizkigu umeak bagina bezala. Dagoneko giltzurrun bi transplante egin dizkidatenez gero, badakit zertaz ari naizen: besteak beste, tutu bat zakilaren barnean jarri didate bietan... [+]


2024-10-25 | Filipe Lascaray
Jaunttoak, lurra eta herritarrak

Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik.  Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]


2024-10-24 | Joseba Alvarez
Betaurrekoak alda ditzagun

“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]


2024-10-24 | Rafa Arriola
Egun on, España…

Gero eta akats ortografiko gehiago atzematen dugu sare sozialetako idazkietan, eta ez soilik gazteek egindakoak, baita komunikabideetakoak ere. Batzuk hain bihurtu dira ohiko, non gure begiei apenas ez dieten minik ematen.

Horrela, gaztelaniaz hauek bezalakoak barra-barra... [+]


Sanduzelaikoa, biribilgune bat baino gehiago: eraldaketa erraldoia, erraldoiagoa den auzoarentzat
Plangintza integral bat

Gaur egungo hiriek eraldaketa prozesu sakonak behar dituzte arlo guztietan. Gizarte eta hiriek dituzten erronkak itzelak dira eta horiei heltzeko ezinbestekoa da diagnosi eta planifikazio ariketa integralak egitea eta, ondoren, erabaki partekatuak... [+]


2024-10-23 | Lur Atxesburu
Urtebete palestinarrei aietekeriak irakasten

Urriaren 21erako, mobilizazioak deitu zituen Gernika Palestina izena hartu duen sareak. Palestinak pairatzen duen genozidioa salatu, eta bakearen alde egiteko ekimena omen da, eta nekez jar gaitezke bi kausa horien kontra. Elkartasunak palestinarren alde lerratzera garamatza,... [+]


2024-10-23 | Josu Salegi
Errota altua eta mendia

Dozena bat bertsotan


Urriak 26: denok Gasteizera megaproiektuen kontra eta Lurraren alde

Euskal Herria Bizirik-ek, heldu den urriaren 26an, Gasteizen, Arabako herri plataformek eta nekazarien sindikatuek trantsizio energetikoaren aitzakian korporazio handiek inposatu nahi dituzten megaproiektuen aurka antolatutako manifestazioan parte hartzera animatu nahi du.


2024-10-22 | Rober Gutiérrez
Ongi etorri euskararen mundura

Ongi etorri euskararen mundura harrera jardunaldiak izan berri ditugu Gasteizen, Euskalgintzaren Kontseiluak eta Eusko Jaurlaritzak antolatuta. Euskararen biziberritze prozesuaren egungo erronka nagusietako bat da gurera datozen herritar berriak helburu hori erdiesteko aliatu... [+]


Eguneraketa berriak daude