Bizitzaren garestitzeak ez du etenik: gora etxebizitza, gasolina eta elikagaien prezioak
Etxebizitzak duela urtebete baino %3 gehiago balio du EAEn eta %5,6 gehiago Nafarroan. Gasolina urtarriletik %24 garestiagoa da eta %10,4 diesela. Elikagaietan, nabarmentzekoa oliba olioa: ia hamar euroan dago litroa supermerkatuetan.
Bizitzaren garestitzeak ez du etenik: gora egiten jarraitzen dute egunerokoan beharrezkoak diren produktu eta baliabideek.
Etxebizitzak dira horren adibideetako bat. Espainiako Estatistika Institutuak ostegunean kaleratutako datuen arabera, 2023ko bigarren hiruhilekoan %1,5 garestitu dira etxebizitzak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %1,1 Nafarroan. Duela urtebeteko prezioekin alderatuta, %3 gehiago balio dute etxebizitzek EAEn, eta %5,6 gehiago Nafarroan.
Indomio higiezinen agentziaren datuen arabera, abuztuan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 2.830 € balio zuen etxebizitza baten metro karratu bakoitzak, batez beste. Horrek esan nahi du 90 metro karratuko etxebizitza batek 254.700 euro balio duela. Nafarroan merkeagoa da, 1.532 euroan baitago metro karratua (90 metro karratura eramanda 137.700 euro); neurri bereko etxearen alokairua, berriz, 923 euroan legoke.
Donostia da bizitzeko hiribururik garestiena Euskal Herrian. 5.382 euroan dago metro karratua batez beste, hau da, 90 metro karratuko etxe batek 484.380 euro balioko luke. Alokairuen prezioa, berriz, 1.508 euroan legoke. Zarautz ez da atzean gelditzen: neurri horretako etxea 464.500 euroan legoke salgai, eta 1.281 euroan alokagai. Neurri bereko etxea erosteak Bilbon eta Getxon 300.000 eurotik gora balioko eta alokatzeak 1.200 eurotik gora. Gasteizen 237.700 euroan legoke salgai eta 1.063 euroan alokagai. Iruñea da Euskal Herriko hiriburu merkeena zentzu horretan; 90 metro karratuko etxea erosteak 219.000 euro balioko luke, eta 950 alokatzeak.
Gasolina, bederatzi astez jarraian gora
Gasolioaren eta gasolinaren prezioak izan dira azken hilabeteetan markarik handienak hautsi dituztenak. Iazko uztailean jo zuten goia prezioek Espainiako Estatuan: 2,141 eurora iritsi zen gasolina litroaren prezioa, eta 2,1 dieselarena. Uztailaz geroztik behera egin bazuen ere, goranzko joeran da berriz ere. Bederatzi aste daramatza etengabe garestitzen, eta uztailaren hasieratik gasolina %8,7 igo da, diesela %12,8 igo den bitartean.
Egungo prezioak kontuan hartuta, 55 litroko depositua betetzeak 95 euro balio du batez beste, duela urtebete baino 8,3 euro gehiago (20 zentimoko deskontua kontuan hartuta). Urtarrileko datuekin alderatuta, gasolina %24,4 garestiagoa da irailaren hasieran, eta %10,4 garestiagoa diesela.
Oliba olio litroa ia hamar euroan
Elikagaien oinarrizko saskiaren kostua ere gorantz doa. Janariak azken hilabeteetan izandako garestitzearen aurrean, Espainiako Gobernuak urte hasieran oinarrizko hainbat produkturi BEZ-a kendu zien supermerkatuetatik. Produktu horietako askoren prezioak aztertu ditu Facua kontsumitzaileen aldeko erakundeak; zortzi supermerkatu handitan BEZ-a kendu dioten elikagaiak hartu eta prezioan izan dituzten aldaketak behatu ditu.
Aztertutako produktuen ia erdia (%48,4) garestitu egin da. Urte hasierako legearen arabera, produktu horien prezioak ezin dituzte igo ez badira haien kostuak garestitzen. 471 produktutan atzeman du prezioen igoera Facuak, %30 fruta eta barazkietan, %20 oliba oliotan eta %13,4 arroz eta pastetan.
Asko garestitu den produktua da oliba olioa. Esaterako, Eroski supermerkatuetan Coosur Hojiblanca markako olioak urte hasieran 5,34 euro balio zuen eta abuztu bukaeran 9,99 euro, hau da %84ko igoera izan du. OCU kontsumitzaileen elkarteak egindako azterketaren arabera, uztaileko lehen hamabostalditik abuztu bukaerara %15,4 garestitu da oliba-olio birjina estra, batez beste 8,16 euro balio izatetik 9,42 balio izatera igaro baita.
Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lan eta Enplegu sailburu Mikel Torresek asteazken honetan aurkeztu du EAErako gutxieneko soldataren inguruan egindako azterketa, eta 1.385 eurorainoko kopurua jarri du erreferentzia moduan, "aurreikuspen baikorrenean". ELA eta LAB... [+]
Carrefour, CAF, Crédit Agricole, BlackRock... Francesca Albanese Palestinar Lurraldeentzako NBEko errelatore bereziak enpresa sare handi bat egin du Israel burutzen ari den Gazako genozidioaren konplize bere azken txostenean, eta horien arduradunak ikertzeko eskatu du... [+]
ESK-k azpimarratu du zuzendaritzak soldatak igo dituela, langileen prestazioak murrizten ari diren bitartean. Berez, 2020tik abiatzen duten seigarren espedientea da honakoa.
Haritzalde eta Ekologistak Martxan Gipuzkoa elkarte ekologistek salaketa aurkeztu dute Gipuzkoako Fiskaltzan. "Prebarikazioa" eta "Ondasun publikoen usurpazioa" leporatzen dizkiete txaleta eraiki zuen Tavaro XXI enpresari eta Donostiako Udalari, etxearen... [+]
Zerbitzu minimoek eragin handia izan dute Iruñerrian jaietan. Negoziazioan aritu dira, baina ez dute akordiorik erdietsi. Normaltasunez jardungo dute udan, eta irailean berrartuko dituzte lanuzteak.
Espainiako Gobernuaren estrategia politikoaren barruan mugitu du fitxa PSOEk: protagonista handirik gabeko irudi batekin jakinarazi dute akordioa, baina detaile gutxi emanda eta datarik ipini gabe.
Eskarmentu ikaragarria –hitzaren adiera etimologikoan, besteak beste– dugu europarrok arma-lehiaketetan. Eta, paradigmatzat hartu ohi denetik, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hastapeneko hartatik, mende eta laurden igaro denean arma-lehiaketa kartsuenera itzuli... [+]
Etxeko langileek jasaten duten "prekaritateari" aurre egiteko, "neurri zehatzak" biltzen dituen dekalogo bat aurkeztu du sindikatuak, Bilbon. Auzia lehenbizi Espainiako Auzitegi Gorenera eraman zuela jakinarazi du LABek, baina auzitegi horrek ez diola... [+]
BiziLagunEkin plataformak desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak iragarri ditu, Donostian, elkar ezagutzea, esperientziak partekatzea eta gogoeta kolektiboa egitea helburu. Egitarauaren xehetasunak datozen asteetan jakinaraziko dituzte.
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
"Kalte nabarmena" eragingo luke proiektuak, alkatearen esanetan. Abantoko EAJ, ""eragin txikiagoko" alternatiben alde kokatu da, "nahiz eta aukera horien kostu ekonomikoa handiagoa izan".
ELA, LAB eta ESKk Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailaren proposamena errefusatu dute, nahikoa ez dela arrazoituta. 100 egun baino gehiago daramate lorezainek greban.
Lurraldeko erresidentzietan eta eguneko zentroetan 5.000 langile daude, eta horietako %40k borondatezkoak ez diren kontratu partzialak dituzte. Aldundiari dagokion ardura hartzeko eskatu dio ELA sindikatuak.
Bi gai mahai gainean, ezinbestean.Batetik, CAF eta Palestina. Bestetik, PSOEren bueltako ustelkeria sarea. Nondik hasi eta non bukatu ere ez dakit, bulkadez betetako artikulua izango dela jakinda.
Nazio Batuen Erakundeak 40 enpresa salatu ditu, CAF tartean, eta Gazako... [+]